11 Temmuz 2004 21:00
Yatırımların önünü faiz dışı fazla kesti
Hükümet 2004 yılı bütçesinden yatırıma çok az pay ayırdı. Bu payın ilk üç ayda yatırımlara aktarılması ise yüzde 0.5 oranında oldu. Maliye Bakanlığı faiz dışı fazla hesabının tutturulması için yatırım ödeneklerini serbest bırakmadı.
AKP, 2004 Bütçesi'nden yatırıma 7 katrilyon 471 trilyon gibi küçük bir pay ayırdı. İlk üç ayda ise yatırım payının gerçekleşmesi oranı ancak yüzde 0.5 oldu. Yatırımlara ayrılan komik payın bile aktarılamamasının ardından ise faiz dışı fazla (FDF) çıktı. Maliye Bakanlığı FDF'nin yüzde 6.5 oranında gerçekleşmesi için yatırım ödeneklerini serbest bırakmadı. Edinilen bilgiye göre, bu yılın ilk çeyreğinde genel ve katma bütçeden yapılacak yatırımlar için, faiz dışı fazla hesabı nedeniyle ödenek serbest bırakma oranları düşük tutuldu. Maliye Bakanlığı yüzde 6.5'lik faiz dışı fazlayı tutturabilmek için harcamaları kıstı ve ödenek serbest bırakma oranlarını düşük tuttu.
Yıl sonuna kadar aynı Bu yılın 9 aylık diliminde yatırım serbest bırakma oranlarının da yüzde 45-50 arasında kalacağı belirtilirken, ödeneklerin geri kalanının serbest bırakılmasında faiz dışı fazla hesabındaki gelişmelerin belirleyici olacağına işaret ediliyor. Burada, Maliye Bakanlığı'nın faiz dışı fazla hesabında bir sapma yaşanması durumunda yatırım ödeneklerinden bir kesintiyle bunu karşılama yoluna gitme şansı olacağı ve bu opsiyonun şimdilik gerekmese de açık tutulmak istendiği vurgulanıyor. Serbest bırakma oranlarının düşük tutulmasının projelerin nakit akışında sorunlara neden olduğu vurgulanırken, bu durumda ya idarelerin yapımcı müteahhitlere borçlandığı ya da projenin durduğu ifade ediliyor. Ödeneklerin zamanında serbest bırakılması ile yatırımların aksamasının önüne geçilebileceği vurgulanıyor.
KAYNAKSIZLIK YATIRIMLARI DURDURDU Yıl içinde bitirilmesi planlanan 1575 projeye, 4.2 katrilyon liralık ödenek ayrılmasına karşılık, bu yılın ilk 3 ayında sadece 86 trilyon lira harcandı. Birçoğu yıllık projelerden oluşan ve 2004 yılı içinde bitirilmesi planlanan 1575 proje toplam projelerin yüzde 44.2'sine karşılık geliyor. Bu yıl bitecek projelere 2003 yıl sonuna kadar 20 katrilyon 332 trilyon liralık kaynak aktarılırken, bu yıl ki 4.2 katrilyon liralık ödenekle bunlar ekonomiye kazandırılmış olacak. 3 aylık dönemde bu yıl bitecek projelerden yüzde 6 ile en fazla gerçekleşme tarım sektöründe yaşandı. Yüzde 3.9 ile madencilik, yüzde 3.5 ile de enerji sektörü bunu izledi. Buna karşılık, turizm ve konut sektöründe ise ilk çeyrekte kış mevsiminin de etkisiyle herhangi bir harcama yapılamadı. Miktar bazında ise en yüksek ödenek 23.1 trilyon lira ile ulaştırma-haberleşme sektörü yatırımlarına giderken, sektörde ilk üç aylık gerçekleşme oranı sadece yüzde 2.4 oldu. Bu arada, yılın ilk çeyreğinde, 2005 yılında bitecek 1097 yatırım için 192 trilyon, 2006 yılında sona erecek 523 yatırım için ise 22 trilyon lira harcandı. 2007 yılında bitirilmesi planlanan 205 yatırıma 22.7 trilyon lira, 2008 yılında bitirileceği öngörülen 97 adet yatırıma ise sadece 463 milyar lira ayrılabildi.
Yıl sonuna kadar aynı Bu yılın 9 aylık diliminde yatırım serbest bırakma oranlarının da yüzde 45-50 arasında kalacağı belirtilirken, ödeneklerin geri kalanının serbest bırakılmasında faiz dışı fazla hesabındaki gelişmelerin belirleyici olacağına işaret ediliyor. Burada, Maliye Bakanlığı'nın faiz dışı fazla hesabında bir sapma yaşanması durumunda yatırım ödeneklerinden bir kesintiyle bunu karşılama yoluna gitme şansı olacağı ve bu opsiyonun şimdilik gerekmese de açık tutulmak istendiği vurgulanıyor. Serbest bırakma oranlarının düşük tutulmasının projelerin nakit akışında sorunlara neden olduğu vurgulanırken, bu durumda ya idarelerin yapımcı müteahhitlere borçlandığı ya da projenin durduğu ifade ediliyor. Ödeneklerin zamanında serbest bırakılması ile yatırımların aksamasının önüne geçilebileceği vurgulanıyor.
KAYNAKSIZLIK YATIRIMLARI DURDURDU Yıl içinde bitirilmesi planlanan 1575 projeye, 4.2 katrilyon liralık ödenek ayrılmasına karşılık, bu yılın ilk 3 ayında sadece 86 trilyon lira harcandı. Birçoğu yıllık projelerden oluşan ve 2004 yılı içinde bitirilmesi planlanan 1575 proje toplam projelerin yüzde 44.2'sine karşılık geliyor. Bu yıl bitecek projelere 2003 yıl sonuna kadar 20 katrilyon 332 trilyon liralık kaynak aktarılırken, bu yıl ki 4.2 katrilyon liralık ödenekle bunlar ekonomiye kazandırılmış olacak. 3 aylık dönemde bu yıl bitecek projelerden yüzde 6 ile en fazla gerçekleşme tarım sektöründe yaşandı. Yüzde 3.9 ile madencilik, yüzde 3.5 ile de enerji sektörü bunu izledi. Buna karşılık, turizm ve konut sektöründe ise ilk çeyrekte kış mevsiminin de etkisiyle herhangi bir harcama yapılamadı. Miktar bazında ise en yüksek ödenek 23.1 trilyon lira ile ulaştırma-haberleşme sektörü yatırımlarına giderken, sektörde ilk üç aylık gerçekleşme oranı sadece yüzde 2.4 oldu. Bu arada, yılın ilk çeyreğinde, 2005 yılında bitecek 1097 yatırım için 192 trilyon, 2006 yılında sona erecek 523 yatırım için ise 22 trilyon lira harcandı. 2007 yılında bitirilmesi planlanan 205 yatırıma 22.7 trilyon lira, 2008 yılında bitirileceği öngörülen 97 adet yatırıma ise sadece 463 milyar lira ayrılabildi.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
