29 Haziran 2004 21:00

NATO-Rusya restleşmesi

İstanbul zirvesi, her zirvede adet olduğu üzere, NATO Dışişleri Bakanları ile Rusya Dışişleri Bakanı'nı bir araya getirdi.

Paylaş
İstanbul zirvesi, her zirvede adet olduğu üzere, NATO Dışişleri Bakanları ile Rusya Dışişleri Bakanı'nı bir araya getirdi. Önceki gün yapılan NATO-Rusya Konseyi (NRK) Dışişleri Bakanları toplantısı, iki karşıt güç arasındaki gerilimin giderek yükseldiğini ortaya koydu. NATO'nun doğuya doğru genişleyerek Rusya sınırlarına dayanması, dahası Rusya'dan yeni tavizler istenmesi, Moskova'yı usandırmış görünüyor. Bu dayatmalar nedeniyle Devlet Başkanı Vladimir Putin, İstanbul zirvesine katılma davetini reddetmişti. NRK toplantısından sonra basına ilk açıklamayı, NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer yaptı. Scheffer, "sorunların olabileceği, ama bunları açıklıkla konuşmanın da önemli olduğu" gibi ifadelerle, "iyimser" bir tavır takınmaya çalıştı. Ancak Rusya'nın Gürcistan ve Moldova'daki askeri gücünü geri çekmesi gerektiği yönündeki talebi yineledi. Scheffer, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı ikili görüşmenin "çok kısa sürdüğünü" de itiraf etti. Scheffer'in ardından, Rusya Dışişleri Bakanı da bir basın toplantısı düzenledi. Lavrov, başta NATO'nun genişlemesi ve Irak işgali olmak üzere, Moskova hükümetinin endişelerini şöyle sıraladı:

NATO genişlemesi "Bu bir genişleme değil, askeri asimilasyon halini aldı. Rusya sınırındaki ülkelere NATO birlikleri yığılıyor. Bunun sebebi ne? Rusya, NATO için bir tehdit değildir. NATO da Rusya için tehdit değildir. Ama sınırımız boyunca, askeri hareketlilik gözlüyoruz. Baltık bölgesi dünyanın en huzurlu bölgelerinden biriydi ve bu durum değişmemelidir. Güven artırıcı önlemler talep ediyouz."

İstanbul taahhütleri "Biz, 1999'da İstanbul'da verdiğimiz taahhütleri yerine getirdik. Ana taahhüt, AKKA'nın (Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması) onaylanmasıydı ve bu yapılmıştır. Ama NATO'ya yeni giren ülkeler de AKKA'ya üye olmalı. Bu talebimizi ilettik. Gürcistan ve Moldova'daki Rus kuvvetleri ile AKKA arasında hiçbir bağlantı yoktur, ama böyle bir bağlantı kurulmak isteniyor. Moldova'daki birliklerimizi geçen yıl da çekebilirdik, ama bu konuda üzerinde uzlaştığımız anlaşmaya Moldova imza atmadı. Sebebi, dış baskılardı. Eğer dış müdahale olmazsa, biz aramızda anlaşırız."

Irak "Kuvvet kullanımı, Irak sorununu çözmez. Siyasi diyalog ve ulusal uzlaşma şart. Bu nedenle Rusya, uluslararası bir Irak konferansı istiyor. Irak'taki muhalefet grupları da (direniş), Irak'ın komşuları da bu konferansa davet edilmelidir. Irak güvenlik kuvvetlerinin eğitimi konusunda ise, ortada yazılı bir anlaşma olmadığını hatırlatırım. Irak hükümeti ile ilgili taraflar arasında böyle bir metin olmaması, meşruiyet açısından tehlikeli sonuçlar doğuracaktır. BM Güvenlik Konseyi'nin Irak kararının nasıl yorumlanacağı hakkında endişelerimiz var. Irak hükümeti, Irak'a hakim bir hükümet olmalıdır. İktidar devri konusuda da bir uzlaşma göremiyoruz."

Kosova "Mart ayında Kosova'da yaşanan olaylar tekrarlanmamalıdır. NATO bildirisinde bu yönde bir açıklama yer alıyor ve bundan memnunuz. Yasadışı silahlı grupların, oradaki azınlığa (Sırplar) baskı yapmasına izin verilmemelidir."

ÖNCEKİ HABER

Gerilim sadece ertelendi

SONRAKİ HABER

Rusya füze denedi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...