17 Haziran 2004 21:00
Anadolu'nun son göçleri
Mülkiyet kavramının gelişmesi ve modern yaşam koşulları, geleneksel yörük yaşantısını yok olma noktasına getirdi.
Mülkiyet kavramının gelişmesi ve modern yaşam koşulları, geleneksel yörük yaşantısını yok olma noktasına getirdi. Toros Dağları'nın eteklerinde yaşayan Yörükler, kurak yaz aylarında koyun ve keçileri için yeşil otlaklara ulaşabilmek için yaylak ve kışlak arasında yaptığı göçlerle, göçebe yaşantısını günümüze kadar sürdürdü. Konya Yörükleri Dayanışma Derneği Başkanı Recep Koçak, geleneğini sürdüren Yörüklerin sayısının, son yıllarda yok denecek kadar azaldığını belirtiyor.Yörüklerin, gittikleri yerlerde karşılaştıkları gruplarla barış içinde yaşama zorunluluğu nedeniyle hoşgörülü bir mizaca sahip olduklarını anlatan Koçak, Yörükler hakkında şu bilgileri veriyor: "Yaşam alanları yüksek yaylalar olan ve her türlü ihtiyacını kendisi karşılayan her Yörük obası, entegre bir fabrika gibidir. Süt ve yoğurt üretiminden pantolonluk kumaş dokumaya, deri işlemesinden çanta ve ayakkabı yapımına kadar her türlü ihtiyacını yine kendisi karşılamaktadır."
Devlet politikası Koçak, geleneğini sürdüren Yörüklerin sayısının azalmasının nedenlerini ise şöyle açıklıyor: "Bu geleneği sona erdiren en büyük etken, Yörükleri yerleşik hayata geçmeye zorlayan devlet politikası oldu. 1900'lü yıllarda, Yörükler, yerleşik hayata geçmeleri için zorlanmıştır. Bir süre bu baskılara direnmeyi başaran Yörüklerin büyük bölümü, en sonunda pes ederek göçebeliği terk etmiştir. Bununla birlikte, mülkiyet kavramının gelişmesi ve modern yaşam koşulları, Türklere özgü Yörük geleneğini yok olma noktasına getirmiştir. Modern yaşam koşulları, yakın bir gelecekte göçer kültürünü tamamen ortadan kaldıracaktır. Bizim amacımız ise her şeye rağmen göçebe kültürünü gelecek kuşaklara aktarmaya çalışmaktır." Koçak, dünyada yayla turizmine ilginin giderek arttığı bir dönemde Toroslar'da az da olsa halen yaşamaya devam eden Yörük kültürünün "ülkeye gelir getirecek bir turizm faaliyetine dönüştürülebileceğini" de söylüyor.
Devlet politikası Koçak, geleneğini sürdüren Yörüklerin sayısının azalmasının nedenlerini ise şöyle açıklıyor: "Bu geleneği sona erdiren en büyük etken, Yörükleri yerleşik hayata geçmeye zorlayan devlet politikası oldu. 1900'lü yıllarda, Yörükler, yerleşik hayata geçmeleri için zorlanmıştır. Bir süre bu baskılara direnmeyi başaran Yörüklerin büyük bölümü, en sonunda pes ederek göçebeliği terk etmiştir. Bununla birlikte, mülkiyet kavramının gelişmesi ve modern yaşam koşulları, Türklere özgü Yörük geleneğini yok olma noktasına getirmiştir. Modern yaşam koşulları, yakın bir gelecekte göçer kültürünü tamamen ortadan kaldıracaktır. Bizim amacımız ise her şeye rağmen göçebe kültürünü gelecek kuşaklara aktarmaya çalışmaktır." Koçak, dünyada yayla turizmine ilginin giderek arttığı bir dönemde Toroslar'da az da olsa halen yaşamaya devam eden Yörük kültürünün "ülkeye gelir getirecek bir turizm faaliyetine dönüştürülebileceğini" de söylüyor.
YAZARLAR
Mustafa Yalçıner
İsrail-İran güç gösterisi nereye varacak?
Nuray Sancar
Vatan millet ıstakoz
Bülent Falakaoğlu
Istakozun faturası!
Ahmet Yaşaroğlu
Çocuklar ve gençler kime emanet?
Adnan Gümüş
Köy Enstitüsü farkı, şehre ve geleneğe uymazlığı: Hümanist, yararcı, bütüncül köy rehberi
Yücel Özdemir
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
