11 Haziran 2004 21:00

İşgalci kölelik dayatıyor

İstanbul'da toplanacak NATO zirvesi ile Türkiye'yi Ortadoğu bataklığına çekmeye çalışan ABD, işçilere de esneklik ve hak gaspı dayatıyor.

Paylaş
Türkiye'yi Irak ve Filistin'deki katliamlara ortak etmeye çalışan ABD, Türk Harb-İş'in örgütlü olduğu üslerde çalışan işçilere de esneklik, part-time çalışma ve taşeronlaştırma dayatıyor. Adana, Ankara ve İzmir'deki ABD üslerinde yürütülen toplusözleşme görüşmelerinde, işçilerin Türkiye ortalamasının üzerinde ücret aldığı iddiasıyla zam da düşük tutulmaya çalışılıyor. Harb-İş'in Adana İncirlik'te 1500, İzmir'de 300, Ankara'da 137 işçi adına 1 Nisan 2004'ten beri sürdürdüğü toplusözleşme sürecinde üç oturum geride kaldı. Albay Donald M. Palandech başkanlığındaki ABD Hava Kuvvetleri İdare Ortak Görüşme Heyeti ile Türk Harb-İş Yabancı İşyerleri'nden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Enis Sönmez başkanlığındaki heyetin yürüttüğü görüşmelerde, ABD'liler hak gaspları dayatıyor. ABD askerleri görüşmelerde, mevcut sözleşmenin, "Sendika üyeliği; ücret ve çalışma şartlarının korunması" başlıklı maddesinde yapılan değişiklikle, İş Yasası'nın "geçici iş ilişkisi"ni düzenleyen, ücret ve izinlerde indirime gidilebilmesine olanak sağlayan maddelerinin uygulamaya geçirilmesi amaçlanıyor.

Taşeronlaştırma isteği Sözleşmenin "Geçici ve devamlı statü" başlıklı 13'üncü maddesinin (b) fıkrasında, "TİS kapsamındaki işyerlerinde, bazı işlerin alt müteahhide verilmesi nedeniyle işveren veya müteahhit tarafından 1475 sayılı İş Yasası'nın 13'üncü maddesine göre iş akti feshedilen işçilere, yasal hakları saklı kalmak kaydıyla bir yıllık ücretleri tutarında ayrı bir tazminat ödenmesi" hükmünü kaldırmak isteyen ABD, yerine İş Yasası'nın "belirli ve belirsiz iş sözleşmesi", "kısmi süreli ve tam süreli iş sözleşmesi" ve "çağrı üzerine çalışma" başlıklı 11, 13 ve 14'üncü maddelerini koymak istiyor. Bu da işçilerin mevcut haklarının ellerinden alınması, "bugün iş var gel, yarın iş yok gelme" anlamına gelen esnek çalışmanın getirilmesi demek.

Ücrete de saldırı ABD'li işveren temsilcilerinin benzer bir dayatması da ücretler konusunda. Üslerdeki ücretin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu ileri süren ABD'liler, "dönem kaybı telafisi"ne yanaşmadığı gibi ücretleri de eksik ödemenin, zam yapmamanın yollarını arıyor. ABD subayları, 1 Nisan-31 Aralık 2004 arasında gerçekleşen enflasyonun yüzde 80'i; 1 Ocak-31 Aralık 2005 için yine gerçekleşen enflasyonun yüzde 80'i oranında zam öneriyor. 1 Ocak-1 Nisan 2004 arasındaki üç aylık sürenin farkını vermeye ise yanaşmıyorlar. Dört kez 400 dolar olarak ödenen refah payını da kesmek istiyorlar.

10 Temmuz'da bitiyor Sendika adına TİS görüşmelerine katılan Genel Başkan Yardımcısı Enis Sönmez, ABD askeri yetkililerinin, "4 saat çalışmak isteyen işçinin hakkını neden elinden almak istiyorsunuz?" dediğini belirterek, "Oysa 4 saatlik çalışma veya esnek çalışmanın kabulü işçi ücretlerinin düşmesi, hakların geriye gitmesi anlamına gelecek" dedi. İş Yasası'nın uygulanmak istendiğini, Almanya ve diğer ülkelerden örnekler verilerek part-time çalışmayı getirmeye çalıştıklarını kaydeden Sönmez, dayatmaların sürmesi halinde örgütlü güçlerini kullanacaklarını söyledi. Görüşme süreci 10 Temmuz'da doluyor. Bu süreye kadar anlaşma sağlanamaması halinde uyuşmazlığa gidilerek, arabulucu aşamasına geçilecek. Bu aşamada da anlaşma olmazsa grev kararı alınacak.


Kadın temsilciyi işten attılar Türk Harb-İş Sendikası'nın örgütlü olduğu Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı Deniz Kuvvetleri Ankara Dikimevi'nde çalışan işyeri temsilcisi Fatma Atak, işten atıldı. Atak'ın işten atılmasıyla ilgili herhangi bir gerekçe gösterilmezken, "yukarıdan emir geldiği" ifade edildi. 1991 yılından beri aynı işyerinde çalıştığını, son 5 yıldır da işyeri temsilciliği yaptığını belirten Atak, aynı zamanda Harb-İş Şube Kadın Komisyonu Başkanı. İşten atılmasını, "Sorguluyorum, hiçbir gerekçe bulamıyorum" diye değerlendiren Atak, işyeri komutanlarının da "Bilmiyoruz, yukarıdan gelen emirle" dediğini ifade etti. Kıdem ve ihbar tazminatları ödenen Fatma Atak, haksız ve gerekçesiz işten atmaya karşı yargıya başvurdu. Harb-İş'in dün toplanan Başkanlar Kurulu'nun da birinci gündem maddesi, işyeri temsilcisi Atak'ın işe geri döndürülmesi için neler yapılması gerektiği oldu. Atak'ın işten atılması, harb işçilerinin protestosuyla karşılandı. Ankara Şubesi'nin çağrısıyla önceki akşam mesai çıkışı Dikimevi'nden Kızılay'a yürüyen bini aşkın işçi, Yüksel Caddesi'ndeki şube binası önünde eylem yaptı. "Ekmek yoksa barış da yok", "Asker değil işçiyiz, alanlarda güçlüyüz", "Söz bitti sıra eylemde", "Yaşasın örgütlü mücadalemiz", "İşçiye kalkan eller kırılır" sloganlarını atan işçilerin eylemine Harb-İş Başkanlar Kurulu üyelerinin yanı sıra, TÜMTİS, Demiryol-İş ve Liman-İş yöneticileri de katıldı. Şube Başkanı Mehmet Çelik, eylemde yaptığı konuşmada, haksızlığın önünde boyun eğmeyeceklerini, mücadele edeceklerini söyledi. Harb-İş Genel Başkanı Osman Çimen de "Sudan bahanelerle bir parçamızın koparılmasını asla kabullenmeyeceğiz" dedi. Çimen, yüzyıllardır sermaye karşısında emeğin hakkını koruma mücadelesinin, bugün işini koruma mücadelesine dönüştüğünü, bunun da işçi sınıfı için büyük tehlike olduğunu söyledi.


Harb-İş, Sendikal Politikalar Araştırma Merkezi açtı Türk Harb-İş Sendikası Sendikal Politikalar Araştırma Merkezi, düzenlenen törenle açıldı. Harb-İş Genel Başkanı Osman Çimen, sendika genel merkezinde gerçekleştirilen törede sinevizyon aracılığıyla yayınlanan konuşmasında, "12 Eylül 1980 sonrası çıkarılan antidemokratik yasalar, özelleştirmedeki ver kurtul mantığı, işsizlik ve örgütlenme önündeki diğer engellerle" sendikal hareketin zayıflatıldığını söyledi. Sendikanın Kurucu Genel Başkanı Kenan Durukan da, merkezin bu gidişatı önlemeye yönelik yanıtlar verebilmek açısından önemine işaret etti. Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Bircan Akyıldız, merkezin faydalı olacağını düşündüğünü, benzer bir çalışmayı yakın bir zamanda konfederasyonları çatısı altında gerçekleştireceklerini bildirdi. Merkezde sosyal politikalar, ekonomi, iletişim ve enformasyon, uluslararası sendikacılık ve Avrupa Birliği ve ölçme ve değerlendirme alanlarında çalışmalar yürütülecek.

ÖNCEKİ HABER

Irgatlarla toplantı

SONRAKİ HABER

Tamek işçileri direniyor

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...