18 Mart 2004 22:00
McNamara'dan Vietnam itirafları
"Yüzyılın İtirafları", Amerikan dışpolitikasının bugünkü yönelimini anlamak, Amerikan tarzı siyasetin nasıl işlediğini bir dönemin 'çok gizli' belgeleri aracılığıyla görmek için önemli bir yapım.
Robert S. McNamara Amerikan siyasi tarihinin en önemli simalarından birisi. Hem dünya, hem de Amerikan tarihi açısından iki önemli tarihsel dönemeç olan "Küba Krizi" ve "Vietnam Savaşı" yıllarında Amerika'nın Dışişleri Bakanlığı'nı yapan McNamara'nın bu yıllara dair izlenimlerini anlatan "Yüzyılın İtirafları" isimli belgesel bugün Ankara sinemalarında gösterimde. İstanbul'da 16 Nisan'dan itibaren gösterilecek olan Errol Morris imzalı yapım, bu yıl En İyi Belgesel Film kategorisinde Oscar ödülünün sahibi olmuş, yönetmek Morris törende yaptığı konuşmada Irak işgalini kastederek Amerika'nın yeni bir bataklığın içinde olduğuna dikkat çekmişti. McNamara'nın gerçekten ilginç bir kişiliği var. İkinci Dünya Savaşı'na katılan ve bir gecede 100 bin Japon'un öldürülmesini tanıklık eden siyaset adamı "Günah çıkartmak istemiyorum" dese de bir anlamda o yılların muhasebesini de yapmaktan geri durmuyor. Film, Sovyetler Birliği'nin Küba'ya füze yerleştirdiği ve ABD başkanlığını J.F. Kennedy'nin yaptığı dönemi anlatarak başlıyor. McNamara bu 'krizin' iki ülkenin liderlerinin 'soğukkanlığı' ile aşıldığını anlatıyor kameralara ve dünyanın gerçekten altüst olma tehlikesini hangi politik manevralarla atlattığına dikkat çekiyor. Errol Morris, İkinci Dünya Savaşı yıllarından başlayarak, McNamara'nın Ford'un genel müdürlüğüne oradan da Beyaz Saray'a uzanan hikayesini de anlatıyor bu bölümde. Amerikan arşivlerinden titizlikle derlenmiş görüntüler ve ses kayıtları filmin karşılıklı ropörtaj havasından çıkmasına vesile olurken aynı zamanda tarihsel sürecin kavranmasına da önemli katkılar sunuyor. Küba Krizi, ardından Kennedy'nin öldürülmesi ve yerine başkan olan Johnson'un yeni dış politikası da filmin belgeselin konularından. Amerika'nın Vietnam'a savaş ilan eden hükümetinin dışışleri bakanı olan McNamara'nın şimdi söylediklerinin ardından o dönem söylediklerini aktaran Morris, bu yaşlı siyaset adamının 'vicdan rahatlatması'na da izin vermiyor. "Yüzyılın İtirafları", Amerikan dışpolitikasının bugünkü yönelimini anlamak, Amerikan tarzı siyasetin nasıl işlediğini bir dönemin 'çok gizli' belgeleri aracılığıyla görmek için önemli bir yapım. Her ne kadar yönetmen Morris, McNamara'yı fazla eleştirmeden "sonuçları ne olursa olsun Amerika'ya ve Başkanına sadık" bir bakan olarak resmetse de belgeselin toplamı Amarikan dış politikasının tarihi yanılgılarını ve reflekslerini göstermesi bakımından son derece önemli. "McNamara tarihte oynadığı rolle hayallerinin ve ideallerinin çeliştiğini gören bir idealistti." diyen Errol Morris'in bu yapımı bugün yalnızca Ankara'da Kavaklıdere ve Kızılırmak sinemalarında gösterime giriyor. İstanbullu sinemaseverler ise 16 Nisan'a kadar beklemek zorunda.
100 Yılın İtirafları Yönetmen: Errol Morris; Orijinal Adı: The Fog of War; Görüntü Yönetmeni: Robert Chappell, Peter Donahue; Müzik: Philip Glass, John Kusiak; Kurgu: Doug Abel, Chyld King, Karen Schmeer; Yapımcı: Errol Morris, Julie Bilson Ahlberg, Michael Williams; Yapım: 2003, ABD; Tür: Belgesel; Dağıtım: Barbar Film; Süre: 95 dk.
100 Yılın İtirafları Yönetmen: Errol Morris; Orijinal Adı: The Fog of War; Görüntü Yönetmeni: Robert Chappell, Peter Donahue; Müzik: Philip Glass, John Kusiak; Kurgu: Doug Abel, Chyld King, Karen Schmeer; Yapımcı: Errol Morris, Julie Bilson Ahlberg, Michael Williams; Yapım: 2003, ABD; Tür: Belgesel; Dağıtım: Barbar Film; Süre: 95 dk.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
