Türkiye haraç mezat

Sanayileşmiş ülkelerden 19 dev tekelin yöneticilerinin 'onur konuğu' olduğu Yatırım Danışma Konseyi (YDK) toplantısı Çırağan Sasaryı'nda yapıldı. Devlet Bakanı Ali Babacan, büyük patronlara ilginç bir sunum yaptı. Sunumda, AKP hükümetinin yabancı sermaye uğruna neler yaptığı anlatıldı, yeni taahhütler verildi. "Ülkeye daha çok yabancı sermaye çekmek" amacıyla düzenlenen toplantının ev sahipliğini Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan ve Maliye Bakanı Kemal Unakıtan yaptı. Toplantıya Dünya Bankası Başkanı James Wolfensohn ile IMF Avrupa Direktörü Michael Deppler da katıldı. Wolfensohn, önceki akşam "eski elemanı", CHP Genel Başkan Yardımcısı Kemal Derviş ile de buluştu. AKP hükümetinin, oturumları sıradışı bir gizlilik içinde düzenlemesi dikkat çekici bulundu. Önceki akşam basına kapalı yapılan akşam yemeğinin ardından, basın mensupları dün de kendilerine iletilecek yazılı açıklamaları beklemek zorunda kaldılar. Dün akşam yapılan kokteyle de, sadece 4 "seçkin" medya organından gazeteci alındı.

Her şey yabancı sermaye için Devlet Bakanı Ali Babacan, önceki akşam CEO'lara yaptığı konuşmanın ardından, dün sabah da büyük patronlara ilginç bir sunum yaptı. Sunumda, AKP hükümetinin yabancı sermaye uğruna neler yaptığı anlatıldı, yeni taahhütler verildi. Babacan'ın sunumu, meydanlarda işçileri, köylüleri, öğrencileri azarlayan hükümet yetkililerinin kapalı kapılar ardında Batılı tekellerin bir dediğini iki etmediğini de gösteriyordu. Babacan, Türkiye'nin "doğu ile batı arasında köprü" olduğunu yineledikten sonra, sermaye için ne kadar cazip bir ortam yarattıklarını anlattı. Sunumun bu bölümünde, imalat sektöründe işçi ücretlerinin aylık 90 doların altında olduğu, işçilerin çok vasıflı oldukları ve dahası, esnek bir işgücü piyasasının bulunduğu aktarıldı. AKP hükümetinin "sermaye dostu politikalar" (business friendly policies) izlediğini vurgulayan Babacan, sermaye dostu bir ortam yaratmak amacıyla "idari ve yasal-hukuki eylemler" taahhüdünde bulundu. Babacan'ın bu vaadi, grev yasaklarını akla getirdi.

Övünülen icraatlar Sunumda genel olarak, DSP liderliğindeki bir önceki koalisyon hükümetinin ve aynı politikaları sürdüren AKP hükümetinin yarattığı "dost ortam" açıklandı. Bu kapsamda, son birkaç yılın başlıca emek düşmanı icraatları şöyle sıralandı: - Sosyal güvenlik "reformu"... - Kamu Yönetimi Temel Kanunu Yasa Tasarısı... - İdareden bağımsız düzenleme kurulları (enerji, telekom, tütün, şeker)... - Kamudaki işten atmalar... - Tarımda "reform"... - Sermayenin sırtındaki vergi yükünü azaltan yeni düzenlemeler... - Özelleştirme planları (TEKEL, TÜPRAŞ vs.)... - Yabancı sermayeye, yerli sermaye ile "eşit hak" tanıyan yasalar... Bakan Babacan; yabancı sermayenin nasıl korunacağını da şöyle sıraladı: Asgari yatırım sınırının kaldırılması, onay zorunluluğunun kaldırılması, yerli sermaye muamelesi, limitsiz kâr transferi, belli konumlardaki personeli yurtdışından getirme olanağı, kamulaştırmaya karşı korunma, arazi satın alma/kiralama avantajları, uluslararası tahkim. Babacan böylece, AKP hükümetinin ülkeyi "yatırımcılar için her ay, her gün daha iyi hale getireceği" mesajını vermiş oldu.

---

Neyin peşindeler? YDK toplantısına katılan CEO'lar, kendi alanlarında dünyanın en büyük tekellerini temsil ediyor. Katılımcı şirketlerin 2002 cirolarının toplamı 1 trilyon doları buluyor. Bunlar arasında öne çıkan bazı şirketler şöyle:

Dünyanın en büyük çelik tekeli Arcelor (Ereğli Demir Çelik ile ilgilendiği söyleniyor)

Dünyanın en büyük mali tekellerinden Amerikalı Citigroup ve Fransız BNP Paribas (yeni bankalar satın alabilecekleri öne sürülüyor)

Fransız çimento şirketi LaFarge (Uzanlar'ın el konulan çimento şirketleriyle ilgileniyor)

Telecom Italia Mobile (Aycell'in Aria'ya peşkeş çekilmesinden sonra, Telsim'le de ilgileniyor)

Maden tekelleri Rio Tinto ve Newmont (Özelleştirilecek madenlerle ilgileniyorlar. Newmont, Bergama'daki Normandy'nin de sahibi)

Hyundai (İstanbul-Ankara Hızlı Tren Projesi ile ilgileniyor. Başbakan Erdoğan'a limuzin hediye etmesi ile öne çıktı)

Metro (Süpermarketlere imtiyaz, arazi talep ediyorlar)

---

Kimler katıldı? Ford Motor Company Avrupa Başkanı Lewis Booth, Citigroup Küresel Yatırım Bankacılığı Grubu CEO'su Michael Klein, Newmont Mining Group Başkanı Pierre Lassonde, Metro AG CEO'su Hans-Joachim Korber, Siemens AG YK. Üyesi Johannes Feldmayer, Lafarge YK Başkanı ve CEO'su Bertrand Collomb, BNP Paribas YK Başkanı Danışmanı Jacques de Larosiere, Arcelor Başkan Yardımcısı Paul Matthys, Hyundai CEO'su Dong-Jin Kim, Nunza B.V. YK Başkanı Peter Van Kesteren, Unilever NV K. Afrika, Ortadoğu ve Türkiye Başkanı Rachid Rachid, Rio Tinto Plc CEO'su Leigh Clifford, ISCAR YK Başkanı Stef Wertheimer, Nestle Başkan Yardımcısı Michael Garret, Merloni CEO'su Andrea Guerra, Fiat SpA CEO'su Guiseppe Morchio, Pirelli SpA Başkanı Marco Tronchetti Provera, Toyota Avrupa Başkan ve CEO'su Shuhei Toyoda, Nortel Networks Corp. Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Başkanı Steve Pusey.

---

KYTK'nın önemi Başbakan Tayyip Erdoğan da tek hedeflerinin "sermayenin önündeki tüm engellerin kaldırılması" olduğunu söyledi. Kamu Yönetimi Reformu'nun devletin görevlerinin yeniden tanımlanması ve hizmetlerde piyasa mekanizmasının kurulması olduğunu dile getiren Erdoğan, devletin artık piyasa mekanizmasının dinamiklerini bozacak politikalar uygulamayacağını vurguladı. Piyasaya güven vermek için tüm harcamalardan kısılarak elde edilen faiz dışı fazlaya verdikleri önemin ve mali disiplini sürdürüleceğini kaydetti. Erdoğan kendilerinin ellerinden geleni yaptıklarını bu toplantının da yapamadıklarının ortaya konması için verimli olacağını ifade etti.

---

Greve tahammül yok! Pirelli CEO'su Marco Tronchetti, olası bir lastik greviyle ilgili bir açıklama yaparak, işçilerin greve çıkmamasını talep etti. Tronchetti, gazetecilere yaptığı açıklamada şöyle konuştu: "Lastik sektöründe bir grev, bizi çok olumsuz etkiler. Kayıp vermeye tahammülümüz yok. Sendikalar makul davranırlarsa yatırımlarımız devam eder. Aksi takdirde, üzülerek de olsa, yatırıma ara vermek zorunda kalırız." Bu sözlerin ardından, yabancı sermayenin bir dediğini iki etmeyen hükümetin olası bir grevi yasaklama olasılığı daha da artmış görünüyor.

---

SONUÇ BİLDİRGESİ Yatırım Danışma Konseyi'nin (YDK) ilk yıllık toplantısının sonuç bildirgesinde, AKP Hükümeti'nin yabancı sermaye için yaptığı hizmetlere teşekkür edildi. Katılımcılar, gelecek yıl yapılacak ikinci toplantıya kadar, dikkatlerini şu konularda yoğunlaştıracaklarını belirttiler:

Sermaye önündeki bürokratik engellerin kaldırılması...

Çıkarılan yasaların uygulanması ve "sorun çözme mekanizmaları"nın geliştirilmesi...

Çifte vergilendirme konusu başta olmak üzere, "diğer rakip ülkelere kıyaslanabilir" bir vergi rejiminin geliştirilmesi, özellikle araştırma-geliştirme alanında "teşvik edici bir yapı"nın oluşturulması...

Standartlar ve düzenlemelerin AB ile uyumlu hale getirilmesi...

Gümrük sisteminde, özellikle ithalatta yeni düzenlemeler...

Mevcut sermaye gruplarının ihtiyaçlarını giderip yeni yabancı yatırım çekmek amacıyla bir "yatırım teşvik kurumu" oluşturulması...

Arazilerin daha kolay tahsis edilmesi...

Fikri mülkiyet haklarının korunması...

Özelleştirmenin hızlandırılması... Sonuç bildirgesine göre; Devlet Bakanı Ali Babacan şirket yöneticilerini bu konularda düzenli olarak bilgilendirecek. Hazırlanacak raporlar, 6-8 aylık dönemler halinde Başbakan'a ve YDK üyelerine sunulacak.