04 Şubat 2004 22:00
Maddenin son hali
Bilimciler, laboratuvar ortamında, maddenin yeni bir halini yaratmayı başardılar. Bu buluşun, elektrik iletiminde yeni yöntemler bulunmasıyla sonuçlanabileceği belirtiliyor.
Bilimciler, laboratuvar ortamında, maddenin yeni bir halini yaratmayı başardılar. Bu buluşun, elektrik iletiminde yeni yöntemler bulunmasıyla sonuçlanabileceği belirtiliyor. Yeni madde; katı, sıvı, gaz, plazma ve 1995'te yaratılan bir Bose-Einstein bileşiğinin ardından, maddenin bilinen altıncı hali oldu. Buluşu gerçekleştiren Colorado Üniversitesi'ndeki ekipten Deborah Jin, "Madde için yeni ve çekici bir hal yarattık" diye konuştu.
Sıfırın altında bir milyar derece Yoğun bileşiği oluşturmak için; potasyum gazı, mutlak sıfırın altında bir milyar dereceye dek soğutuldu. Bu soğukluk altında, madde hareket etmeyi bırakıp durağanlaşıyor. Daha sonra bu gaz, bir vakum bölmesine hapsedildi ve potasyum atomları; manyetik alanlar ve lazer ışığıyla, birleşip fermiyonik bileşimi oluşturmaya sevkedildi. Jin, böylesi olağanüstü düzeyde soğutulmuş bir gazın, günlük hayatta hiçbir yeri olamayacağına işaret ediyor. Ancak o soğuklukta potasyum atomlarının davranış biçimleri, gazı oda sıcaklığında varolabilecek bir katı hale yönlendirmenin mümkün olduğuna işaret etmekte.
Süperiletkenler Kısacası bu deney; günlük yaşamda kullanılabilecek bir süperiletken yaratılmasını sağlayabilir. Süperiletkenler, kendi enerjilerinden hiç kaybetmeden elektrik iletebiliyorlar. Jin, "Yani hiçbir enerji kaybı meydana gelmiyor. Şu anda, örneğin ABD'de üretilen toplam elektriğin yüzde 10'u telleri ısıtmaya yarıyor, yani israf oluyor" diye konuşuyor. Süperiletkenler, manyetik yollardan yerle teması kesilen trenlerin geliştirilmesini sağlayabilir. Bu trenler; sürtünme etkisinden azade bir biçimde, günümüz trenlerin kullandığı enerjinin çok küçük bir kısmıyla, yüksek hızlarda rayların üzerinde süzülebilirler.
(bbc)
Sıfırın altında bir milyar derece Yoğun bileşiği oluşturmak için; potasyum gazı, mutlak sıfırın altında bir milyar dereceye dek soğutuldu. Bu soğukluk altında, madde hareket etmeyi bırakıp durağanlaşıyor. Daha sonra bu gaz, bir vakum bölmesine hapsedildi ve potasyum atomları; manyetik alanlar ve lazer ışığıyla, birleşip fermiyonik bileşimi oluşturmaya sevkedildi. Jin, böylesi olağanüstü düzeyde soğutulmuş bir gazın, günlük hayatta hiçbir yeri olamayacağına işaret ediyor. Ancak o soğuklukta potasyum atomlarının davranış biçimleri, gazı oda sıcaklığında varolabilecek bir katı hale yönlendirmenin mümkün olduğuna işaret etmekte.
Süperiletkenler Kısacası bu deney; günlük yaşamda kullanılabilecek bir süperiletken yaratılmasını sağlayabilir. Süperiletkenler, kendi enerjilerinden hiç kaybetmeden elektrik iletebiliyorlar. Jin, "Yani hiçbir enerji kaybı meydana gelmiyor. Şu anda, örneğin ABD'de üretilen toplam elektriğin yüzde 10'u telleri ısıtmaya yarıyor, yani israf oluyor" diye konuşuyor. Süperiletkenler, manyetik yollardan yerle teması kesilen trenlerin geliştirilmesini sağlayabilir. Bu trenler; sürtünme etkisinden azade bir biçimde, günümüz trenlerin kullandığı enerjinin çok küçük bir kısmıyla, yüksek hızlarda rayların üzerinde süzülebilirler.
(bbc)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
