Almanya savaşta yer alacak mı?

İçinde Alman askerlerin görev yapacağı Awacs uçaklarının Türkiye'de görev almaya hazırlanması üzerine, Almanya'daki hükümet ve muhalefet partileri arasında tartışma başladı. İktidarın büyük ortağı Sosyal Demokrat Parti (SDP), bunun NATO çerçevesinde bir yükümlülük olduğunu savunuyor. Hıristiyan demokrat çizgideki muhalefet cephesi ise, bu durumda Almanya'nın Irak'a yönelik Amerikan müdahalesinin içinde yer almış olacağı görüşünde.

Mahkeme tehdidi Almanya Federal Savunma Bakanı Peter Struck, "Awacs uçakları NATO tarafından Türkiye'de konuşlandırılacaklar ve sadece o bölgede görev yapacaklar" diyerek, 'casus uçaklarının' yapacağı görevin, "Türkiye'nin güvenliği açısından son derece önemli olduğunu" savundu. NATO'nun Irak'a yönelik müdahale içinde yer almayacağını iddia eden Struck, öte yandan Irak'a saldırı sırasında yaralanacak Amerikan askerlerine 'insancıl yardımda' bulunmanın da NATO yükümlülüğü olduğunu öne sürdü. Muhalefet ise, bu kararın Alman askerlerinin savaşa sokulması anlamına geldiğini vurgulayarak, parlamentoda yeni bir oylama yapılmazsa Anayasa Mahkemesi'ne başvuracaklarını açıkladılar. Tartışmalara kaynaklık eden 17 adet Awacs uçağı, halen Almanya'nın Geilenkirchen askeri havaalanında bulunuyor. 11 Eylül sonrası ABD hava sahasında görev yapan ve Afganistan savaşı döneminde de kullanılan uçaklardaki personelin yüzde 25'ini Almanlar oluşturuyor.

'Uçaklar savaşa katkıdır' Hıristiyan demokrat çizgideki partilerin hukuksal danışmanı Ronald Pofalla, "Frankfurter Allgemeiner Zeitung" gazetesi için yazdığı bir makalede, "Eğer Awacs uçakları Alman mürettebatıyla birlikte Türkiye hava sahası üzerinden sadece Irak'ı izleseler bile bu savaşa destektir" diye yazdı. Adı geçen uçakların, diğer savaş uçaklarını, uçaksavarları ve savunma füzelerini yönlendirme gibi görevler de üstlendiğine dikkat çeken Pofalla şunları kaydetti: "Bu haliyle savaştır ve tam da Federal Anayasa Mahkemesi'nin aldığı kararlar doğrultusunda tarif edilen silahlı kuvvetlerin savaşa katılımıdır. Bundan dolayı parlamentonun karar alması geremektedir. Ancak hükümet, parlamentodaki çoğunluğuna güvenmediği için böyle bir oylamadan kaçmaktadır."

Parlamento savaşa karşı SPD Federal Parlamento Grubu'nun geçen hafta, Irak'a askeri bir müdahaleyi açık bir şekilde reddetmesi, Pofalla'nın yorumunu güçlendiriyor. Grup sözcülerinden Wilhelm Schmidt, milletvekillerinin Birleşmiş Milletler'de (BM) yapılacak bir oylamada açıkça "hayır" oyunu kullanması beklendiğini söyledi. Federal Kalkınma Bakanı Heidemarie Wiezorke-Zeul ise, bazı kitle örgütleriyle birlikte düzenlediği basın toplantısında, Irak'a kalkınma yardımı yapılmasını istedi. Almanya'nın BM'de savaşa karşı açık oy kullanmasını isteyen Wiezorke-Zeul, ABD'yi ise Kuzey Kore'ye ayrı Irak'a ayrı politika izlediği için eleştirdi. Koalisyonun küçük ortağı Yeşiller Partisi'nin, Awacs'larla ilgili son tartışmalarda sessiz kalmayı tercih etmeleri de dikkat çekiyor.

Scröder baskı altında Bu arada, Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, BM Güvenlik Konseyi'nde Irak'a yönelik müdahale konusunda bir oylama yapılırsa nasıl tutum alacakları konusundaki sorulardan rahatsız oluyor. Alman haber televizyonu N24'te bir programa katılan Schröder, soruyu geçiştirerek, kararlarını oylamanın yapılıp yapılmayacağı belli olunca vereceklerini söyledi. Schröder, "Irak'ın barışçıl yollardan silahsızlanması" ve "Alman askerlerinin olası bir operasyona katılmamaması" konusundaki çizgilerini koruyacaklarını vurguladı. Irak Devlet başkanı Saddam Hüseyin'in sürgüne gönderilmesini de "uygun bir çözüm" diye niteleyen Almanya Başbakanı, önceliğin ise rejim değişikliğinde değil, ülkenin silahsızlanmasında olduğunu belirtti. Alman Savunma Bakanı Peter Struck'un "Güvenlik Konseyi'ndeki Irak'la ilgili olası bir oylamada Almanya'nın 'evet' oyu kullanabileceğine ihtimal vermediği" yönündeki açıklaması da, hükümet sözcüsü tarafından "Bakan'ın kişisel görüşü" olarak değerlendirilmişti.