Öğretmen maaşları 1995’in bile gerisinde

EKONOMİK İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) göre Türkiye’de öğretmen maaşları, yaşanan ekonomik krizler nedeniyle 1995’teki düzeyinin bile gerisinde. Raporda ayrıca Türkiye’nin en azından lise diplomasına sahip kişi sayısı itibarıyla Portekiz ile birlikte OECD ülkeleri arasında en kötü durumda olan ülke olduğu belirtildi.

OECD’nin her eğitim-öğretim yılı başı için hazırladığı geleneksel “Bir Bakışta Eğitim 2011 – Education At A Glance 2011” Raporu açıklandı.
Raporda öğretmenlerin ülkelere ve “satınalma gücü paritesine göre” avro cinsinden 2009’daki yıllık maaşları da yer aldı. Yeni ilkokul öğretmeni OECD ortalamasında 26 bin 512 avro, Türkiye’de 22 bin 420 avro, Lüksemburg’da 45 bin 480 avro (en yüksek), Almanya’da 40 bin 780 avro, Slovak Cumhuriyeti’nde 10 bin 658 avro, Polonya’da 8 bin avro (en düşük), İsrail’de 16 bin 625 avro, Fransa’da ise 21 bin avro alıyor. Kıdemli bir ilkokul öğretmeni OECD ortalamasında 42 bin 784 avro, Türkiye’de 26 bin 74 avro, Lüksemburg’da 99 bin 229 avro (en yüksek), Almanya’da 54 bin 249 avro, Slovak Cumhuriyeti’nde 13 bin 218 avro (en düşük), Polonya’da 14 bin 242 avro, İsrail’de 37 bin 249 avro, Fransa’da ise 43 bin 216 avro alıyor.

Yeni lise öğretmenine OECD ortalamasında “yılda” 29 bin 472 avro, Türkiye’de 22 bin 980 avro, Lüksemburg’da 70 bin 282 avro (en yüksek), Almanya’da 48 bin 942 avro, Slovak Cumhuriyeti’nde 10 bin 658 avro, Polonya’da 10 bin 252 avro (en düşük), İsrail’de 14 bin 676 avro, Fransa’da 24 bin 219 avro ödeniyor. En yüksek kıdemdeki lise öğretmenine ise OECD ortalamasında 47 bin 740 avro, Türkiye’de 26 bin 634 avro, Lüksemburg’da 122 bin 176 avro (en yüksek), Almanya’da 68 bin 157 avro, Slovak Cumhuriyeti’nde 13 bin 218 avro (en düşük), Polonya’da 18 bin 569 avro, İsrail’de 33 bin 254 avro, Fransa’da 45 bin 788 avro ödeniyor.

Raporda öğretmen maaşlarının 1995-2009 yılları arasındaki değişimini ortaya koyan endeks yer aldı. GSYİH deflatörlerinden yararlanarak sabit fiyatlara dönüştürülen maaşlarda 2005 yılında alınan ücretler 100 kabul edildi. Buna göre Türkiye’de 1995 yılında 15 yıl deneyimli “ilkokul öğretmeninin” maaşı 108 iken Ecevit hükümetleri döneminde yani 2000 yılında 55’e indi. Krizin etkisi yavaş yavaş geçerken AKP döneminde 2005 yılında 100 birime çıkan maaşlar, 2006’da 95, 2007’de 99, 2008’de 101, 2009’da ise 106’ya yükseldi, ancak hala 1995’in gerisinde bulunuyor.

Bir lise öğretmeninin maaşı Türkiye’de 1995’te 111 birimdi. Yine kriz nedeniyle 2000 yılında 51’e düştü. Krizden çıkış çabalarıyla 2006’da 96, 2007’de 100, 2008’de 102 olan lise öğretmeni maaşı, 2009’da ise 107’ye çıktı. Lise öğretmenlerinin maaşları da 1995’in gerisinde bulunuyor.
“OECD ortalamasında” ilkokul öğretmenleri 1995’te 94, 2005’te 100, 2007’de 101, 2009’da ise 107 birim maaş alıyor. Lise öğretmenlerinin maaşı ise 1995’te 96 birim iken, 2009’da 107 birime çıkıyor. (Ankara/ANKA)