Harmandalı çöplüğünün görünmeyen işçileri

İzmir’in bütün çöpünün vahşi bir şekilde depolandığı Harmandalı Çöplüğü, çöp alanının genişletilmesi kararı ve halkın buna olan tepkisi ile yeniden gündemde.

Ancak Harmandalı çöplüğünün kamuoyunda çok fazla bilinmeyen yönleri de var. Çöplük şu anda 200 dolayında kişi için geçim kapısı olmuş durumda. Adeta 200 kişinin çalıştığı bir “fabrika” gibi. Ama bu “fabrika”da ne sigorta var, ne iş güvencesi, ne gelir güvencesi ne de iş güvenliği ve işçi sağlığının koşulları yerine getiriliyor.

Pek çok meslek sahibi kişi, iş bulamadığı için geceli gündüzlü çöplükte hurda ayıklayarak geçimini sağlıyor. Bu kişilerden 50-60’ı Harmandalı’da otururken, bir kısmı yakın ilçelerden geliyor. Hatta ülkenin değişik illerinden bu iş için gelenler var. Bekar odalarında kalıyorlar.

Değişik gerekçelerle, isim ve görüntü vermek istemeyen işçilerle sabah saatlerinde bir kahvede görüşüyoruz. Çoğu 20’li 30’lu yaşlarında. Aralarında yeni evlenenler var. “Evlendikten bir hafta sonra çöpe çıkanlar var” diyor işçiler. Kimisi inşaat ustası, kimisi iş makinesi operatörü, kimisi TIR şoförü. İş bulamadıkları ve ev geçindirmek zorunda oldukları için son çare olarak bu işi yaptıklarını anlatıyorlar. Sabah 7.00’den akşam 17.00’ye kadar çalışıp, plastik, demir, alüminyum gibi parçaları çuvallarla toplayıp hurdacılara satıyorlar. Bazen günde 100 lira bazen 30 lira kazanıyorlar. Toplanan miktara göre değişiyor. Korunma olarak eldiven kullanıyorlar sadece. Bir de tetanoz aşısı oluyorlar. “Dikkatli olursan sağlığın bozulmaz ama çöpün içine balıklama dalıp, çöp suyuyla duş alırsan bozulur” diyor bir işçi.   “Tesis kurulsun biz de orada çalışalım. Kazancımız belli olsun, sigortamızı yapsınlar, en azından daha temiz bir ortamda çalışalım” diyorlar.

Ülkedeki işsizliğe vurgu yapan işçiler, çöpten hurda toplamanın kendileri için en son çare olduğunu, bunun alternatifinin hırsızlık, uyuşturucu satıcılığı olduğunu belirtiyorlar. Sularını, yemeklerini evden getiren işçiler, “Elimize iğne batsa kim bizi kurtaracak, kim hastaneye götürecek? Sadece işçiler birbirine destek oluyor. Birimizin eli kesilse hemen orada bulunanlar hastaneye yetiştirmeye çalışırlar” diyorlar. Çöpün kalkmasını aslında istemiyorlar.  Ama yine de çöpün kalkması için eylem yapanlara destek veriyorlar. (İzmir/EVRENSEL)