12 Eylül 2002 21:00
Metalde dayatmalar başladı
GÜNÜN YAZILARI
Metal sektöründe her sözleşme döneminde esnek çalışma dayatmasında bulunan MESS, bu kez, İş Yasası'nda yapılmak istenen işçi düşmanı değişiliklere dayanarak, tüm hakları gasp etmek istiyor. Grup Toplu İş Sözleşmesi kapsamında bulunan tüm işyerleri için 3 maddelik bir teklifte bulunan MESS, öncelikli olarak bu maddelerin görüşülmesinde ısrarlı.
MESS'in, Türk Metal Sendikası'nın sır gibi sakladığı teklifinde, sipariş eksikliği, ekonomik kriz gibi nedenlerle işçilerin çalışma sürelerinin kısaltılabileceği öngörülüyor. Kısa süreli çalışma, telafi çalışması gibi uygulamaların da yer aldığı teklifte, ödemelerin ise çalışılan saatler dikkate alınarak yapılacağı belirtiliyor. Teklife göre İş Güvencesi Yasası'nın 15 Mart 2003 tarihinde yürürlüğe girmesinden sonra, hizmet akdinin feshine ilişkin olarak sözleşmede yer alan hükümler kendiliğinden sona erecek. Ayrıca İş Kanunu'nda değişiklik yapılması halinde, sözleşmede yer alan birçok madde, herhangi bir tadil protokolüne gerek kalmaksızın, yeni yasanın gerektirdiği şekilde değişmiş sayılacak.
MESS'in Bursa Temsilciler Kurulu Başkanı Sedat Semerci, sözleşmenin "sektörün içinde bulunduğu durum dikkate alınarak bağıtlanacağını" ifade ediyor. İşçi sendikaları ile "dalga boylarının aynı" olduğunu söyleyen Semerci, iyi bir diyalog içerisinde bulunduklarını belirtiyor. Sözleşmenin başarılı olmasındaki tek eksiğin İş Güvencesi Yasası'na karşılık yeni İş Yasası'nın çıkmaması olduğunu söyleyen Semerci, "15 Mart'a kadar yeni iş yasasının da mutlaka çıkması gerekli. Aksi halde iş huzuru zedelenecek" diyor.
3. tur görüşmeler başladı Grup toplu iş sözleşmesi ülke genelinde 250 işyerinde çalışan 100 bini aşkın işçiyi ilgilendiriyor. Bunlardan 156 işyerinde çalışan 82 bini Türk Metal üyesi. Geri kalanı ise Birleşik Metal-İş ve Öz Çelik-İş sendikalarına üye. Bursa'da aralarında Oyak Renault, Fiat-TOFAŞ, Robert Bosch, Karsan-STK, Coşkun Öz, MAKO'nun da bulunduğu 28 işyerinde örgütlü olan Türk Metal Sendikası, MESS'le üçüncü tur görüşmelerini İstanbul'da gerçekleştirdi.
Türk Metal'in tavrı Görüşmelere Türk Metal Sendikası Bursa Şubesi adına Şube Başkanı Şenol Özaydın ile Bursa 1 No'lu Şube Başkanı İsmail Dursun katıldı. Görüşmede 76 maddeden oluşan sözleşme taslağının 32 maddesinde anlaşma sağlandığı bildirildi. İsmail Dursun'un görüşmelerle ilgili olarak yerel gazetelerde yer alan açıklamaları Türk Metal'in MESS'in dayatmaları karşısındaki tavrının nasıl olacağını gösteriyor. İşveren gibi konuşan Dursun, "ortamın iyi olmadığından" yakınarak, şunları söylüyor: "Piyasalar ne olacak diye herkeste bir beklenti var. Otomotiv iç piyasa satışlarındaki durgunluk yapılacak sözleşme açısından tabii ki bir handikap. Geçen yıl Oyak Renault'ta 96 bin adet otomotiv üretilmişti. Bunun 87 bin adedi ihraç edilirken, iç piyasada ancak 9 bin adedi satılabildi. Bugün ise Oyak-Renault 9 bin adet otomotivi 13 günde üretiyor. Sektör için iç piyasa satışları çok önemli. Sözleşmede yer alan taleplerimiz üzerinden pazarlık yapacağız. Ama nereye gideriz, nerede biter, onu zaman gösterecek." Türk Metal Sendikası'nın toplu iş sözleşmesi taslağında yer alan talepleri ise şöyle: İşçi ücretlerine birinci altı ay yüzde 25, ikinci altı ay enflasyon, üçüncü altı ay enflasyon artı yüzde 33, dördüncü altı ay enflasyon oranında zam. Sosyal haklarda birinci yıl istenen artış oranı yüzde 62, ikinci yıl ise enflasyon oranı. Sözleşme görüşmeleri 19 Eylül'de devam edecek.
Selçuk Göktaş: Kabul etmek ihanettir MESS'le Birleşik Metal-iş Sendikası arasındaki ikinci tur görüşmeleri de yapıldı. Görüşmelere Birleşik Metal-İş Sendikası adına katılan Bursa Şube Başkanı Selçuk Göktaş, "MESS'in karşı teklifi kabul edilebilir değil. Böyle bir sözleşmeye imza atmak açıkça ihanettir" dedi. Birleşik Metal-İş'in MESS ile yapılan Grup Toplu İş Sözleşmesi'nde 60 işyerinde yaklaşık 20 bin işçiyi temsil ettiğini belirten Göktaş, bu kapsamda Bursa'da 4 işyerinde 1500 üyeleri bulunduğunu kaydetti. MESS'in karşı teklifini aldıklarını bildiren Göktaş, şunları söyledi: "İşçilerin ölüm fermanı olan bu teklifi kabul etmemiz mümkün değil. MESS bu yaklaşımında ısrar ederse çalışma barışı kesinlikle bozulur. Bunun sonu grevdir. Böyle bir dayatma karşısında biz sendika olarak geri adım atmayacağız. İşverenler, İş Güvencesi'nden dolayı böyle bir dayatma gereği duyuyorlar. Buna karşı yeni İş Yasası'nı çıkartmaya çalışıyorlar. Esnek çalışma geçmiş yıllarda da önümüze gelmişti. Biz bunu reddettik. Ancak şimdi işverenlerin hedefi bu konuda yasal düzenlemeleri yaptırmak ve sendikaları sıkıştırıp toplusözleşmeyi olumsuz bir noktaya taşımak. Bu doğru değil. Direnirlerse bu greve kadar gider."
MESS'İN TEKLİFİ
MADDE 1 Ulusal veya uluslararası piyasa şartlarının olumsuz etkileri sonucu metal işkolunda veya işyerinde üretim ve istihdamın sürdürülebilmesini esaslı ölçüde sekteye uğratacak sipariş eksikliği veya zorunlu nedenler veya ekonomik durgunluk veya kriz dönemlerinde taraflar bir araya gelerek, toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinin bu olumsuz etkileri en az tahribatla giderebilmesi amacıyla, durumun gerektirdiği ölçü ve şekilde bilcümle tedbirin alınmasını karşılıklı olarak kabul etmişlerdir. Bu şekilde olağanüstü bir döneme girilmesi halinde; işverence işyerinin bütününde veya belli bölümlerinde çalışan işçilerin günlük, haftalık veya aylık çalışma süreleri kısaltılabilir, topluca veya kısımlar halinde ücretsiz izne çıkartılabilir. Kısa süreli çalışmada ödemeler fiilen çalışılan saatlere göre yapılır. İşçi kısa süreli çalışma veya ücretsiz izin nedeniyle çalışmadığı sürelere ait bir hak ve alacak talebinde bulunamaz. 1475 sayılı İş Kanunu'nun 16. maddesi hükümleri saklıdır. Ekonomik, teknolojik ve zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde işveren, Avrupa Birliği'nin 93/104/EC sayılı direktifi çerçevesinde 6 aylık dönemlerde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Telafi çalışmaları günlük çalışma süresinden sonra 3 saati aşmamak üzere çalışılan günlerde veya varsa çalışılmayan cumartesi veya pazar veya hafta tatili günlerinde tam günlük olarak yapılabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Ödemeler çalışılan saatlere göre normal saat ücreti üzerinden yapılır. Toplu iş sözleşmesinde düzenlenen fazla çalışma hükümleri bu tür telafi çalışmalarında uygulanmaz.
MADDE 2 4773 sayılı İş Kanunu, Sendikalar Kanunu ile Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 15 Mart 2003 tarihinde yürürlüğe girmesi ile Grup Toplu İş Sözleşmesi'nin hizmet akdinin feshine ilişkin hükümleri kendiliğinden sona erer ve bu hükümlerin yerine 4773 sayılı Kanun'un hükümleri uygulanır.
MADDE 3 01.09.2002-31.08.2004 Dönemi Grup Toplu İş Sözleşmesi müzakereleri sürecinde veya Grup Toplu İş Sözleşmesi'nin yürürlük döneminde İş Kanunu'nda değişiklik yapılması halinde, Grup Toplu İş Sözleşmesi'nin "Genel Hükümler", "Sendikal Konularla İlgili Hükümler", "Şikayetlerin ve Uyuşmazlıkların Çözümü", "Çalışma Süreleri", "İzinler", "Tazminatlar", "İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği" ve "Değişik Hükümler" bölümlerindeki hükümlerin yerine parasal konular hariç yeni yasanın ilgili hükümleri herhangi bir tadil protokolüne gerek kalmaksızın, yasanın yürürlük tarihi ile eşzamanlı olarak kendiliğinden yürürlüğe girer.
TÜRKİYE METAL SANAYİCİLERİ SENDİKASI
Av. İsmet Sipahi , Av. Ahmet Bölükbaşı
3. tur görüşmeler başladı Grup toplu iş sözleşmesi ülke genelinde 250 işyerinde çalışan 100 bini aşkın işçiyi ilgilendiriyor. Bunlardan 156 işyerinde çalışan 82 bini Türk Metal üyesi. Geri kalanı ise Birleşik Metal-İş ve Öz Çelik-İş sendikalarına üye. Bursa'da aralarında Oyak Renault, Fiat-TOFAŞ, Robert Bosch, Karsan-STK, Coşkun Öz, MAKO'nun da bulunduğu 28 işyerinde örgütlü olan Türk Metal Sendikası, MESS'le üçüncü tur görüşmelerini İstanbul'da gerçekleştirdi.
Türk Metal'in tavrı Görüşmelere Türk Metal Sendikası Bursa Şubesi adına Şube Başkanı Şenol Özaydın ile Bursa 1 No'lu Şube Başkanı İsmail Dursun katıldı. Görüşmede 76 maddeden oluşan sözleşme taslağının 32 maddesinde anlaşma sağlandığı bildirildi. İsmail Dursun'un görüşmelerle ilgili olarak yerel gazetelerde yer alan açıklamaları Türk Metal'in MESS'in dayatmaları karşısındaki tavrının nasıl olacağını gösteriyor. İşveren gibi konuşan Dursun, "ortamın iyi olmadığından" yakınarak, şunları söylüyor: "Piyasalar ne olacak diye herkeste bir beklenti var. Otomotiv iç piyasa satışlarındaki durgunluk yapılacak sözleşme açısından tabii ki bir handikap. Geçen yıl Oyak Renault'ta 96 bin adet otomotiv üretilmişti. Bunun 87 bin adedi ihraç edilirken, iç piyasada ancak 9 bin adedi satılabildi. Bugün ise Oyak-Renault 9 bin adet otomotivi 13 günde üretiyor. Sektör için iç piyasa satışları çok önemli. Sözleşmede yer alan taleplerimiz üzerinden pazarlık yapacağız. Ama nereye gideriz, nerede biter, onu zaman gösterecek." Türk Metal Sendikası'nın toplu iş sözleşmesi taslağında yer alan talepleri ise şöyle: İşçi ücretlerine birinci altı ay yüzde 25, ikinci altı ay enflasyon, üçüncü altı ay enflasyon artı yüzde 33, dördüncü altı ay enflasyon oranında zam. Sosyal haklarda birinci yıl istenen artış oranı yüzde 62, ikinci yıl ise enflasyon oranı. Sözleşme görüşmeleri 19 Eylül'de devam edecek.
Selçuk Göktaş: Kabul etmek ihanettir MESS'le Birleşik Metal-iş Sendikası arasındaki ikinci tur görüşmeleri de yapıldı. Görüşmelere Birleşik Metal-İş Sendikası adına katılan Bursa Şube Başkanı Selçuk Göktaş, "MESS'in karşı teklifi kabul edilebilir değil. Böyle bir sözleşmeye imza atmak açıkça ihanettir" dedi. Birleşik Metal-İş'in MESS ile yapılan Grup Toplu İş Sözleşmesi'nde 60 işyerinde yaklaşık 20 bin işçiyi temsil ettiğini belirten Göktaş, bu kapsamda Bursa'da 4 işyerinde 1500 üyeleri bulunduğunu kaydetti. MESS'in karşı teklifini aldıklarını bildiren Göktaş, şunları söyledi: "İşçilerin ölüm fermanı olan bu teklifi kabul etmemiz mümkün değil. MESS bu yaklaşımında ısrar ederse çalışma barışı kesinlikle bozulur. Bunun sonu grevdir. Böyle bir dayatma karşısında biz sendika olarak geri adım atmayacağız. İşverenler, İş Güvencesi'nden dolayı böyle bir dayatma gereği duyuyorlar. Buna karşı yeni İş Yasası'nı çıkartmaya çalışıyorlar. Esnek çalışma geçmiş yıllarda da önümüze gelmişti. Biz bunu reddettik. Ancak şimdi işverenlerin hedefi bu konuda yasal düzenlemeleri yaptırmak ve sendikaları sıkıştırıp toplusözleşmeyi olumsuz bir noktaya taşımak. Bu doğru değil. Direnirlerse bu greve kadar gider."
MESS'İN TEKLİFİ
MADDE 1 Ulusal veya uluslararası piyasa şartlarının olumsuz etkileri sonucu metal işkolunda veya işyerinde üretim ve istihdamın sürdürülebilmesini esaslı ölçüde sekteye uğratacak sipariş eksikliği veya zorunlu nedenler veya ekonomik durgunluk veya kriz dönemlerinde taraflar bir araya gelerek, toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinin bu olumsuz etkileri en az tahribatla giderebilmesi amacıyla, durumun gerektirdiği ölçü ve şekilde bilcümle tedbirin alınmasını karşılıklı olarak kabul etmişlerdir. Bu şekilde olağanüstü bir döneme girilmesi halinde; işverence işyerinin bütününde veya belli bölümlerinde çalışan işçilerin günlük, haftalık veya aylık çalışma süreleri kısaltılabilir, topluca veya kısımlar halinde ücretsiz izne çıkartılabilir. Kısa süreli çalışmada ödemeler fiilen çalışılan saatlere göre yapılır. İşçi kısa süreli çalışma veya ücretsiz izin nedeniyle çalışmadığı sürelere ait bir hak ve alacak talebinde bulunamaz. 1475 sayılı İş Kanunu'nun 16. maddesi hükümleri saklıdır. Ekonomik, teknolojik ve zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde işveren, Avrupa Birliği'nin 93/104/EC sayılı direktifi çerçevesinde 6 aylık dönemlerde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Telafi çalışmaları günlük çalışma süresinden sonra 3 saati aşmamak üzere çalışılan günlerde veya varsa çalışılmayan cumartesi veya pazar veya hafta tatili günlerinde tam günlük olarak yapılabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Ödemeler çalışılan saatlere göre normal saat ücreti üzerinden yapılır. Toplu iş sözleşmesinde düzenlenen fazla çalışma hükümleri bu tür telafi çalışmalarında uygulanmaz.
MADDE 2 4773 sayılı İş Kanunu, Sendikalar Kanunu ile Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 15 Mart 2003 tarihinde yürürlüğe girmesi ile Grup Toplu İş Sözleşmesi'nin hizmet akdinin feshine ilişkin hükümleri kendiliğinden sona erer ve bu hükümlerin yerine 4773 sayılı Kanun'un hükümleri uygulanır.
MADDE 3 01.09.2002-31.08.2004 Dönemi Grup Toplu İş Sözleşmesi müzakereleri sürecinde veya Grup Toplu İş Sözleşmesi'nin yürürlük döneminde İş Kanunu'nda değişiklik yapılması halinde, Grup Toplu İş Sözleşmesi'nin "Genel Hükümler", "Sendikal Konularla İlgili Hükümler", "Şikayetlerin ve Uyuşmazlıkların Çözümü", "Çalışma Süreleri", "İzinler", "Tazminatlar", "İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği" ve "Değişik Hükümler" bölümlerindeki hükümlerin yerine parasal konular hariç yeni yasanın ilgili hükümleri herhangi bir tadil protokolüne gerek kalmaksızın, yasanın yürürlük tarihi ile eşzamanlı olarak kendiliğinden yürürlüğe girer.
TÜRKİYE METAL SANAYİCİLERİ SENDİKASI
Av. İsmet Sipahi , Av. Ahmet Bölükbaşı
Evrensel'i Takip Et