2 Ağustos 2002 21:00

Türkiye'ye Kâbil oyunu

Afganistan'a gönderilen 1400 Türk askerinin görev alanı genişletilmek isteniyor. ABD yönetimi, Afganistan'ın başkenti Kâbil'in ve ülkedeki Batı işbirlikçisi hükümetin güvenliğini sağlamakla görevli olan Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nün (ISAF) tüm ülkede faaliyet yürütmesi için hazırlık yapıyor. Amerikan Senatosu Dışişleri Komisyonu, bu konudaki yasa tasarısını oybirliğiyle kabul etti. Yasa tasarısında, Amerikan hükümetinin, "ISAF'ın görev alanının Kâbil'in dışına genişletilmesi için diplomatik yönden baskı yapması" öngörülüyor. Resmileşmesi için Senato ve Temsilciler Meclisi'nde onaylanması beklenen tasarıda ayrıca, Afganistan'ın yeniden yapılandırılması amacıyla bu ülkeye 4 yıllık süre içinde 2,5 milyar dolar ve ISAF için de 500 milyon dolarlık yardım yapılması öngörülüyor. ISAF'ın komutanlığını 20 Haziran'da İngiltere'den alan Türkiye'ye söz verilen 228 milyon dolarlık Amerikan yardımı ise, hâlâ ABD Başkanı Bush'un masasında bekliyor. Türkiye, ISAF'ın komutanlığını aldığı sırada, görev sahasının başkent ile sınırlı kalması öngörülüyordu. Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve BM yetkililerinin çağrılarına rağmen, ABD yönetimi de, yeterli mali kaynak ve asker bulunamayacağı kaygısıyla ISAF'ın görev sahasının genişletilmesi taleplerini reddetmişti.

Görev zorlaşıyor Başkent Kâbil diğer kentlere göre daha güvenli. Ülkenin diğer bölgeleri, yerel savaş ağalarının kontrolünde. ISAF'ın görev alanının genişletilmesinin, bu savaş ağalarıyla karşı karşıya kalması anlamına geleceği belirtiliyor. Uyuşturucu ticaretinin önlenmesi, savaş ağaları arasındaki çatışmaların engellenmesi ve ABD kuvvetlerinin Taliban güçlerine karşı yürüttüğü savaşa destek olması gibi ek görevlerin, ISAF'ın bugünkü olanaklarıyla yürütülemeyeceği biliniyor. Bu arada, Genelkurmay Başkanlığı'nda, 4000 kişilik ISAF'a asker katan ülkelere verilen brifinglerde Ankara'nın öne çıkardığı konuların başında, Afganistan'ın yeniden yapılandırması için gerekli ekonomik yardımlar geliyor. Tokyo Konferansı'nda söz verilen ekonomik yardımların bir an önce ve vaat edildiği miktarda yapılması gerektiğini "açık" bir şekilde katılımcı ülke temsilcilerine ileten Ankara, yardımın gecikmesi ya da eksik yapılması durumunda, bölgede ortaya çıkabilecek güvenlik sorunlarına dikkat çekiyor. Kaynaklar, Afganistan'da beklenenin çok üzerinde mülteci olması nedeniyle, ülkede yeni sorunların çıkabileceğini belirtiyorlar. Bu çerçevede, 500 bini Kâbil'e olmak üzere, Mart ayından itibaren dönüş yapanların sayısı 1,5 milyona ulaşan mültecilerin barınak ve gıda gibi temel ihtiyaçlarının karşılanamaması durumunda meydana gelebilecek istikrarsız ortamın, ISAF'ın çalışmalarına ek bir yoğunluk getirebileceği belirtiliyor. Aynı şekilde, ülkedeki polis görevlileri dahil memurlara aylardır ödenmeyen maaşların da zamanla bu kişilerde hoşnutsuzluklar yaratabileceği ve bunun hem Afgan halkı, hem de ISAF için insani teklikeler doğurabileceği kaydediliyor. Ekonomisi olmayan Afganistan'a ekonomik yardımın hayatı önem taşıdığı her fırsatta ifade edilirken, yatırımların söz verilen miktarların çok altında yapıldığı, hatta yardımların azalarak sürdüğü belirtiliyor. Almanya devralır mı? Bu arada, Türkiye'nin, 6 aylık süreyi doldurduktan sonra, ISAF'ın komutanlığını Almanya'ya devretmek için girişimde bulunduğu belirtiliyor. Henüz sürenin dolmasına 4 ay olmasına rağmen, hiçbir aday çıkmaması ihtimali Ankara'yı endişelendiriyor. Almanya Savunma Bakanı, Kâbil ziyareti sırasında ISAF'ın üçüncü dönem komutanlığını alabileceklerini ima etmişti. Ancak Türkiye ya da ISAF'a bugüne kadar böyle bir bildirimin resmi olarak ulaşmadığı söyleniyor. src=/resim/b1.gif width=5>
Başa dön


YTP'ye mavi boncuk Devlet Bakanı Kemal Derviş, DSP'nin ardından dün de YTP'ye mavi boncuk verdi. YTP Genel Başkanı İsmail Cem ile görüşen Derviş, "Kesinlikle İsmail Bey ile beraber çalışmamız devam ediyor" diyerek, aralarında görüş ayrılığının olmadığını söyledi. Cem, dün sabah Kemal Derviş'in evine giderek iki saat süren bir görüşme yaptı. Görüşme sonrası samimi bir şekilde gazetecilerin karşısına çıkan Cem ve Derviş, 'birlikteyiz' mesajını verdiler. Derviş, önceki gün de Başbakan Ecevit ile görüşmüş ve "demokratik sol" kavramının yaratıcısı Ecevit'in kendisine yol gösterdiğini söylemişti. Her iki partiye de mavi boncuk dağıtan Derviş, Cem ile aynı amaçlar için mücadele ettiklerini savundu. Derviş, "Beraber çalışmamaza devam ediyor bu konuda değişiklik yok, ama biliyorsunuz hükümette de görevim devam ediyor. Bunu zaten önceden konuştuk, aramızda görüş ayrılığı yok" diyerek, Cem ile ortak amaçlarının 'Türkiye'yi en çağdaş, en yenilikçi ortama kavuşturabilmek' olduğunu ileri sürdü. Ekonomik sıkıntı yaşanmaması için çok uğraştığını iddia eden Derviş, bunun için kafa yorduğunu kaydetti. Derviş, "Çalışmalarımız kesinlikle İsmail Bey ile devam ediyor" diyerek, azami derecedeki birliktelikleri gerçekten iş yapabilecek konuma getirmeye uğraştıklarını ileri sürdü. Derviş, "İsmail Bey için de önemli olan bu. Bazı konularda belki farklı değerlendirmelerimiz olabilir. Bu konuda çalışmalarımız devam ediyor. Onun dışında sizler de biraz sabırlı olsanız her üç saatte değil her üç günde bir birşeyler bekleseniz daha iyi olur" diye konuştu.

'Uygun zamanda' İsmail Cem ise Derviş'in söyleyeceklerine ekleyecek fazla bir şeyi olmadığını dile getirerek, Derviş ile ikisinin YTP'nin ve Yeni Türkiye'nin güçlenmesi, çağdaş çoğunluğun ittifakının gerçekleştirilebilmesi için çalışan insanlar olduklarını savundu. YTP Genel Başkanı İsmail Cem, "Biz bu yolda devam ediyoruz. Derviş'in belirtttiği gibi kendisinin hükümette özel bir konumu vardır, çünkü hepimizin güncel hayatını etkileyen bir ekonomi sorumluluğu taşımaktadır. Biz bunu ilk günden öyle konuştuk Derviş'in kend