Avrupa Anayasası, bir hülya

4Avrupa Kamu Hukuku Merkezi, İstanbul Üniversitesi ve Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından, Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde önceki gün "Anayasa Reformları ve Avrupa Anayasaları" konulu toplantı düzenledi. TBB'nin hazırladığı Anayasa metni ile Yunanistan Anayasası'nda yapılan değişikliklerin konuşulduğu toplantıda, oluşturulması düşünülen ve bu kapsamda çalışmalara başlanılan "Avrupa Anayasası" başlığı ilgi çekti. Toplantıda, "Avrupa Anayasası'nın AB'nin yenilenmesinde görevi ne olacak?", "Avrupa Anayasası tartışmaları ne gibi sonuçlar getirecek?", "Neden AB bir Anayasa ile formalleşme kararı aldı?" soruları ön plana çıktı. Bu soruları bütünüyle yanıtlayamayan toplantı katılımcılarının ortak fikri ise, bir "Avrupa Anayasası"nın gerekli ve önemli olduğuydu. Hemfikir olunan diğer bir konu da, hazırlanacak bir Avrupa Anayasası'nın hayata geçirilmesinin şimdilik mümkün olamayacağı ve hatta 10 yıl sonra için bile bunun gerçekleşemeyeceğiydi.

Avrupa Anayasası Avrupa Anayasası hazırlamanın ve hayata geçirmenin Avrupa devletlerinden gelecek pedagojik, psikolojik ve sosyolojik tepkilere değinen tek konuşmacı, Louvain Katolik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Francis Delperee oldu. Delperee, Avrupa Anayasası konusunda var olan tedirginliği "Bir çocuğun oyuncaklarını başkasıyla paylaşması kolay değildir" şeklindeki örnekle açıklamaya çalıştı. Delperee, Avrupa Anayasası'nı hazırlamak için oluşturulan hukukçular kurulunun en büyük hatasının Avrupa devletlerinin tek tek incelememek olduğunu söyledi. Toplantıda, Avrupa Anayasası konusunda hukukçular arasında süren tartışmalara da değinildi. Tartışmalardan biri Avrupa Anayasası kimliği ile hazırlanacak olan metnin nasıl adlandırılacağı. Bir kısım hukukçu bu metnin "Anayasa", diğer kısmı ise "AB'nin çalışma belgesi" olarak adlandırılabileceği görüşünde. Avrupa'daki hukukçuların tartıştığı diğer bir konu ise devlet olmadan Anayasa'nın olamayacağı. Toplantıya konuşmacı olarak katılan Avrupa Konseyi Hukuk İşleri Müdürü Prof. Dr. Jean-Paul Jacque, bu tartışmaya ilişkin olarak şunu söyledi: "AB'nin bir devlete dönüşmesi çok uzak bir hülya. Eğer olursa devlet dışında bir kurumun Anayasaya sahip olmasına şahit olacağız."