IMF'nin Kolombiya'ya yaptıkları

ABD, Kolombiya'nın uyuşturucu ve savaş bataklığının derinlerine daldıkça, siyasetle uğraşanlar açlık, işsizlik ve umutsuzluk gibi ülkeyi böyle berbat duruma getiren problemlere tekrar bakmak zorunda kaldılar. Eğer işsizliğin 2000'de nasıl ikiye katlandığını araştırırlarsa, bulacakları suçlu çift onları şaşırtacak; uyuşturucu kaçakçıları ya da gerillalar değil, Dünya Bankası ve IMF. Ülkenin tarımının ve fabrikalarının çöküşünü hazırlayan korkunç 'ekonomik reformları' bu ikili desteklemişti. Birçok işkolunun ve fabrikanın özelleştirmesini, sübvansiyonların durdurulmasını, faizlerin artırılmasını ve kamu hizmetlerinin kısılmasını kapsayan, böylelikle ekonominin çökmesi ve onbinlerce insanının işsiz kalmasıyla sonuçlanan ekonomi politikaları, bu uluslararası kreditörler tarafından geliştirilmişti.

Felaketin kökeni Merkezi Medelin'de bulunan Küresel Politika Ağı'nın yayımladığı yeni bir rapor, Kolombiya'nın şu an içinde bulunduğu kötü durumu ve buralara nasıl geldiğini ortaya koyuyor. İşsizlikteki yıkıcı artışın kökeni, 1990'da başlayan bir dizi ekonomik "reforma" dayanıyor. Küreselleşmenin taleplerini karşılamak için bu reformları yönlendiren, Dünya Bankası ve IMF'ydi. IMF'den alınan borçlar karşılığında, Kolombiya birçok sektörünü, kamu hizmetlerini özelleştirdi, devlet desteklerinin kaldırılmasını, kamu hizmetleri vergilerinin, faiz oranlarının artırılmasını ve ülke ekonomisinin dünya rekabetine açılmasını kabul etti. Bazı Kolombiyalı yetkililer, ithalatın artmasından doğacak sonuçlardan korkuyordu. Fakat Dünya Bankası ve IMF ekonomistleri, ihracat sektöründe doğacak istihdamın, yerli sektörde meydana gelecek kaçınılmaz iş kayıplarını fazlasıyla telafi edeceğini savunuyordu.

Vaatler boş çıktı Dünyadaki diğer ülkelerde olduğu gibi, burada da bu vaatler boş çıktı. Kolombiya şu an ihraç ettiğinden çok daha fazla ithal ediyor ve işsizlik çığ gibi büyüdü. Bir zamanlar hayati önemi olan, ülkenin ihtiyaçlarını karşılamakla kalmayıp fazlasını da ihraç eden Kolombiya tarımı çöktü. Raporda, "Bu ülke artık kendi kendine yetemiyor; bir zamanlar ihraç ettiklerini şu an ithal eder pozisyonda" deniliyor. 2 milyon dönüm tarıma elverişli alan bomboş yatarken, ülke şu an yıllık 6 milyon ton besin ithal ediyor. Sanayii de aynı kaderi paylaşıyor, orta derece ve küçük işletmeler, ithalat akınının yıkıcı etkilerine maruz kaldı. Bu kötü gidiş, ücretli çalışanların sayısında azalmaya neden oldu. 1992'de nüfusun yüzde 37.1'si ücretli çalışanlar iken, 2000'de bu oran yüzde 30.7'ye düştü. Kolombiya ekonomisinin tek gelişen tarafı, bir bütün olarak ekonomi için en verimsiz ve en istikrarsız olanı, yani kayıtdışı sektör. Yasal fakat düşük gelirli işleri içeriyor; bir uçta işportacılık, diğer uçta uyuşturucu ticareti.

Milli gelirde düşüş IMF ve Dünya Bankası güdümlü politikalar sonucunda, Kolombiya'da kişi başına düşen milli 1997'de 2716 dolar iken, bugün 1890 dolar. 1997-2000 döneminde, yoksulluk sınırının altında yaşayan Kolombiyalıların oranı yüzde 50.3'ten yüzde 60'a fırladı. Küresel Politika Ağı'ndan Jose Luciano, "İnsanlar ailelerinin aç kalması ile kanunlara karşı gelme ikilemine düştüklerinde, uyuşturucu karşıtı yasalar hiçbir şey ifade etmez. Bazı insanlar da silaha sarılır" diyor. ABD, Kolombiya'daki uyuşturucu ekimi ve kaçakçılığındaki artışa şaşırmamalı. Dünya Bankası ve IMF, alternatif ürünleri teşvik için programlar uygulamalarına rağmen, ortaya çıkan bu durumun sorumluluğunu taşıyor.

(Baltimore Sun'dan çeviren Okay Deprem)