Haramilerin kanunu

Haramilerin kanunuHükümet, Cumhuriyet tarihinin en büyük "yasal" soygunlarından birisine daha imza atıyor. "Mali sektörün güçlendirilmesi" gerekçesi ile hazırlanan yasa ile özel bankaların borçlarına devlet garantisi getirilirken, Hazine kaynakları da büyük bankanın kullanımına açılıyor. İki gündür yasa üzerine süren tartışmaların nedeninin ise ne ülke çıkarı ne de halktan yana bir politikanın belirlenmesi olmadığı da açıkça ortaya çıktı. ANAP'tan MHP'ye ve Derviş'e kadar herkesin kendi temsil ettiği sermaye grubunun çıkarına uygun bir yasa olmasını istiyor. Bu yüzden adeta Başbakanlık'ta bir "haramiler koalisyonu" toplandı. Bir "lobiler savaşına" dönen hükümet zirvesindeki anlaşmazlıklar; Derviş'in resti, Dünya Bankası'nın baskısı ile büyük oranda giderildi. Meclis gündeminde bulunan "Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması" adı verilen tasarı, sayıları 10'larla ifade edilen özel bankalara kaynak aktarmayı öngörüyor. Batan bankaları fona alarak, halkın vergilerini batık bankalara yatıran hükümet, şimdi de özel bankalara kaynak aktararak aynı işi yapacak. Hazine kaynakları, yedi yıl süre ile sayıları 10'larla ifade edilen, doğrudan sermaye yeterliliği olmayan bankalara transfer edilecek.

ANAP'ın derdiBuraya kadar hükümeti oluşturan partilerin bir sıkıntısı yok. Sıkıntı, Hazine'nin sektördeki payı asgari yüzde 1, yani 1.1 milyar dolarlık payı olan bankalara sermaye katkısında bulunacak olması bakımından ANAP'la yaşanıyor. ANAP sektördeki payı yüzde 1'in altında olan bankalara da yani aralarında Mesut Yılmaz'ın kardeşi Turgut Yılmaz'ın bankası olan Tekstilbank'ın da olduğu yandaş bankalara da aktarılmasını istiyor.MHP'nin sorunu ise kaynak aktarımının sadece özel bankalarla sınırlı tutulması. Onlar kendi yönetimlerinde bulunan kamu bankalarını da hesap ederek, kaynak aktarılacak bankalara kamu bankalarının da eklenmesini istiyor. Fırtına, ANAP ve MHP'nin kendi çıkarları etrafında kopuyor. Devlet Bakanı Kemal Derviş'in derdi ise, kendisinin atama yaptığı kamu bankaları yöneticilerine sorumsuzluk verilmesi. Derviş'in "istifa" tehdidine kadar geldiği, hatta "eğer kabul edilmezse tüm kamu bankları yöneticileri istifa edecek" düzeye geldiği nokta da başta Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık olmak üzere kamu bankaları yöneticilerinin verdikleri kredilerin dönmemesinden, yaptıkları iş ve işlemlerden sorumlu tutulmalarının önlenmesi. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda tasarı metninden çıkarılan bu hükme yeniden önerge ile getirmek isteyen Derviş, kabul edilmemesi halinde ise "istifa" tehdidini yöneltiyor.

Ne getiriyor?Bankalar ve özel finans kurumlarından alınan, ancak yaşanan darboğaz ve kriz nedeniyle geri dönmeyen kredilerle ilgili olarak, "vadeleri uzatmak, krediyi yenilemek, ilave yeni kredi vermek, ana para ve/veya faiz indirmek, faizden vazgeçmek, kredileri kısmen veya tamamen iştirake çevirmek, ayni, nakti ya da tahsil şartına bağlı bir bedel karşılığı devir ve temlik etmek, kredi borçlu ya da üçüncü kişilere ait ayni değerler karşılığında kısmen veya tamamen tasfiye etmek" olanakları sağlayan tasarıya, bu bakımdan başta küçük sanayiciler de karşı çıkıyor. Bu haliyle küçük ve orta büyüklükteki işletmelere kaynak aktarımının mümkün olmayacağını söyleyen ticaret ve sanayi odaları yöneticileri, tasarının tekelleri koruyan hükümler içerdiği için karşı çıkıyorlar. Sözkonusu tekellerin daha önce bankalardan aldıkları yüklü kredilerin vadelerinin uzatılması, yeni kredilerin verilmesi, ana parayı ödemeleri şartıyla faizlerden vazgeçilmesi gibi kolaylıklar getirilirken, bu işlemlerden dolayı herhangi bir vergiye de tabi olmamaları sağlanıyor. Bütün bu kolaylıklara rağmen, bundan yararlanan, ancak yine de kredilerini geri ödemeyen işletmelere karşı herhangi bir yaptırım da öngörmeyen tasarının yasalaşması halinde de tartışmalar, batan krediler, hortumlamalar bitmeyecek gibi gözüküyor.