Arjantin somut ve öğretici bir örnek

Arjantin somut ve öğretici bir örnekNuray SancarArjantin'de yaşananlar, Türkiye'nin de dahil olduğu birçok ülkede egemen sınıflar ve onların siyasi temsilcileri eliyle yıllardır parlak propagandalar eşliğinde uygulanan IMF politikaları ve Dünya Bankası (DB) yapısal uyum programlarının cilasının dökülmesine vesile oldu. Dışa bağımlı ekonomik politikaların, Arjantin gibi, yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, hayvancılık ve tarım potansiyeli bakımından Türkiye'nin çok üstünde olanaklara sahip bir ülkede yolaçtığı yıkım, IMF ve DB politikalarının geniş yığınlar tarafından sorgulanmasını hızlandırıcı bir etki yaptı. Arjantin halkının, işbirlikçi hükümeti deviren isyanı, Türkiye'de daha önce Milli Güvenlik Kurulu (MGK)'nun gündemine gelen ve bir "güvenlik" sorunu olarak tartışılan "sosyal patlama" olgusunu yeniden güncelleştirdi. Arjantin örneğinin, son MGK toplantısının da gündemini oluşturduğu biliniyor.Gerek IMF ve DB politikalarının ipini elinde tutan, onların oluşturulmasında belirleyici olan emperyalist merkezlerde, gerekse bu politikaların uygulandığı Türkiye gibi ülkelerin işbirlikçi egemen sınıfları ve onların sözcüleri arasında, Arjantin örneğinin bu biçimi ile tartışılmasında şaşırılacak bir yan yok. Onlar soruna bu politikalar ve onların uygulanmasını garantiye alan "güvenlik" rejimlerinin nasıl tesis edileceği, bu politikaların hayata geçirilmesi için tek tek ülkelerin hukuk sistemmlerinin anayasalarına kadar, nasıl yeniden yapılandırılacağı, "sosyal patlama tehlikesi" diye adlandırdıkları gelişmelere karşı hangi yapısal önlemlerin alınacağı açısından yaklaşacaklar. Öyle de yapıyorlar.Ancak işçi, emekçi örgütleri ve halklar açısından onların "sıkıntı" olarak ele aldıkları Arjantin örneği, elbette önemli bir olanağı işaret ediyor. Öğretici birçok unsuru içinde taşıyor. IMF-DB politikalarının uygulanış benzerlikleri bakımından Arjantin'le "siyam ikizleri" oluşturan Türkiye'nin, benzer bir ekonomik yıkıma doğru ilerlediğini, Arjantin'dekinin benzeri bir patlamanın Türkiye'de de yaşanabileceğini söylemek, bunu bir ihtimal olarak saptamak abartı olmaz.IMF-DB politikalarının Türkiye'yi getirdiği nokta ortada. İşsizlik, açlık ve yoksulluğun boyutları açısından, tarihin kaydettiği en kritik dönemlerden biri yaşanıyor. Buna karşılık iktidar, Türkiye'yi dünyanın IMF'ye en borçlu ülkesi haline getiren politikalarda ısrar ediyor. Tüm bu gelişmeler, Arjantin'de yaşanan isyanın belki bir benzerinin tohumlarını da Türkiye'de ekiyor.Arjantin örneği bu açıdan değerlendirildiğinde ise, emekçiler ve onların örgütleri bakımından, öğretici somut örnekler sunuyor. Arjantin örneği, öncelikle halkın IMF'nin uşağı olmuş iktidarları yıkabilme başarısı gösterebildiğini somut bir biçimde ortaya koymuştur. Ancak buna rağmen, Arjantin'de IMF'nin mağduru olan kesimleri birleştiren bir cephenin unsurları henüz ortaya çıkabilmiş değil. Sendikaların etkisi sınırlı. Hareket "hükümeti istifaya zorlama" sınırlarını aşamıyor. Emek güçlerinin kamu işletmelerinde ve hizmet birimlerinde işçi, emekçi denetimini sağlamaları, giderek kendi meclislerini kurmaları gibi; "yeni bir anayasa", "geçici bir hükümet" ilan edilmesi gibi; ülkenin bağımsızlığını esas alan, ulusal bir sanayi ve tarım programının "emek güçlerinin cephe programı" olarak ileri sürülmesi gibi; bir ayaklanmayı köklü bir düzen değişikliğine dönüştürecek girişimlerin belirtileri henüz ortada yok.Türkiye'nin emekçileri ve onların örgütleri, Arjantin örneğini sunduğu olanaklar ve barındırdığı eksikliklerle birlikte iyi değerlendirdiğinde, bu deneyimin Türkiye'de daha ileri bir noktaya taşınmasında, bir iktidar olanağına dönüştürülmesinde kuşkusuz çok ciddi bir yol alınmış olacaktır.