27 Aralık 2001 22:00
ABD Tayvan'a silah satınca
ABD, önümüzdeki dönemde büyük önem verdiği Asya-Pasifik bölgesinde, rakibi Çin'i kışkırtıyor. Tayvan kozunu yeniden gündeme geti-ren Washington, adaya gelişmiş savaş araçları satma kararı aldı.
ABD Tayvan'a silah satıncaABD yönetiminin bu ay içinde aldığı Tayvan'a savaş gemisi ve mühimmat satma kararı, Çin'in tekpisine yol açtı. Bu karar, Washington'un Çin karşıtı faaliyetlerinin sonuncusu oldu. Gelişmeler, iki dünya devi arasında uzun sürecek bir gerilimin ilk adımları. ABD Temsilciler Meclisi'nin 13 Aralık'ta onayladığı 2002 Savunma Kararnamesi'nde Tayvan'a dört Kidd sınıfı destoyer ve 12 adet P-3C savaş uçağı satılması da yer alıyor. Yine aynı belgede, Tayvan'a dizel denizaltılarının geliştirilmesi konusunda söz veriliyor. Kararnamenin içeriği, büyük oranda basına da yansımıştı.
Tek Çin'e darbePekin'in Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, 20 Aralık'ta bir açıklama yaparak söz konusu karanamenin Çin karşıtı bir içeriği olduğunu ve Washington'ın tavrının kendilerinin "Tek Çin" politikasna zarar verdiğini söyledi. Starteji ajansı Startfor tarafından yapılan yorumda, bu durumun iki ülke arasında sıkılaşmakta olan ticari ilişkilere bir zarar vermeyeceği, ancak uzun vadede siyasi ilişkileri kötüleştireceği belirtildi. ABD savunma paketi, "Tayvan'ın muhtemel bir Çin saldırısından korunmasını" öngörüyor. Çin, Tayvan'a savaş ilan etmeyerek, "bağımsızlık" talebinin önüne geçiyor. Taipei yönetimi de halen, "bağımsızlık" değil, Çin ile dengeli bir askeri ilişki taktiğini sürdürüyor.
İran içindiDestroyerler, 1970'lerin sonlarında İran'daki Şah rejimi için üretilmişti. Denizaltılara karşı saldırı düzenleme kapasitesine sahipler. Hava savunma radarı taşıyorlar ve yüzeyden havaya füze atabiliyorlar. 12 P-3C "Orion" uçakları da temel olarak denizaltılara karşı kullanılıyorlar. Denizaltılara duyarlı radarları, düşman aracının yönünü birçok farklı yöntemle tespit edebiliyor. Bush yönetiminin Anti Balistik Füze (ABM) anlaşmasından çekilme kararı aldığı bir dönemde, Çin'in bu satışı engellemesi de zorlaşıyor. Yine Stratfor'a göre Çin'in temel stratejisi ABD'nin müttefikleri arasında muhalefet geliştirmek olacak. Bu girişimin başarısız olması halinde Çin, Tayvan'ın yanı sıra ABD'nin Asya'daki üslerde bulunan kuvvetlerine yönelik bir füze savunma sistemi kuracak. Tayvan Başbakanı'na göre satış, ülkesinin güvenliğini artıracak. ABD Başkanı George Bush da aynı propagandayı yapıyor.
NMD içinİsrail, Haziran 2000'de ABD baskısı sonucu AWACS uçaklarını satmaktan vazgeçmek zorunda kalmıştı. Bu 250 milyon dolarlık bir ticaretti. İsrail'in 17 Aralık'ta anlaşmanın ortadan kalkması ile ilgili detayları görüşmek istemesi, gerginliğe yol açmıştı. ABD'nin kurmayı planladığı Ulusal Füze Savunma Sistemi (NMD)'nin Asya'daki ayaklarını Japonya, Güney Kore ve Tayvan oluşturacak. Savunma paketinin onaylandığı gün, ABD ABM'den de çekildiğini ilan etmişti. Çin protesto ettiği kararın uluslararası askeri dengelere zarar vereceğini duyurmuştu. ABD'nin buna yanıtı ise Çin'in de kendi füze savunma sistemini oluşturabileceği olmuştu. 11 Eylül'den sonra yaratılan "terörizmle mücadele" ortamı da ABD'nin elini güçlendiriyor. Çin ise ABD'nin ulusal güvenliğinin altını oyma hakkına sahip olmadığını savunuyor.ABD'nin bu yıl başında Çin'de düşen casusluk uçağı da iki ülke ilişkilerini germişti. ABD ve Çin, karşılıklı olarak casuslukla suçladıkları 50'şer kişiyi de sınırdışı etmişlerdi.
Tek Çin'e darbePekin'in Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, 20 Aralık'ta bir açıklama yaparak söz konusu karanamenin Çin karşıtı bir içeriği olduğunu ve Washington'ın tavrının kendilerinin "Tek Çin" politikasna zarar verdiğini söyledi. Starteji ajansı Startfor tarafından yapılan yorumda, bu durumun iki ülke arasında sıkılaşmakta olan ticari ilişkilere bir zarar vermeyeceği, ancak uzun vadede siyasi ilişkileri kötüleştireceği belirtildi. ABD savunma paketi, "Tayvan'ın muhtemel bir Çin saldırısından korunmasını" öngörüyor. Çin, Tayvan'a savaş ilan etmeyerek, "bağımsızlık" talebinin önüne geçiyor. Taipei yönetimi de halen, "bağımsızlık" değil, Çin ile dengeli bir askeri ilişki taktiğini sürdürüyor.
İran içindiDestroyerler, 1970'lerin sonlarında İran'daki Şah rejimi için üretilmişti. Denizaltılara karşı saldırı düzenleme kapasitesine sahipler. Hava savunma radarı taşıyorlar ve yüzeyden havaya füze atabiliyorlar. 12 P-3C "Orion" uçakları da temel olarak denizaltılara karşı kullanılıyorlar. Denizaltılara duyarlı radarları, düşman aracının yönünü birçok farklı yöntemle tespit edebiliyor. Bush yönetiminin Anti Balistik Füze (ABM) anlaşmasından çekilme kararı aldığı bir dönemde, Çin'in bu satışı engellemesi de zorlaşıyor. Yine Stratfor'a göre Çin'in temel stratejisi ABD'nin müttefikleri arasında muhalefet geliştirmek olacak. Bu girişimin başarısız olması halinde Çin, Tayvan'ın yanı sıra ABD'nin Asya'daki üslerde bulunan kuvvetlerine yönelik bir füze savunma sistemi kuracak. Tayvan Başbakanı'na göre satış, ülkesinin güvenliğini artıracak. ABD Başkanı George Bush da aynı propagandayı yapıyor.
NMD içinİsrail, Haziran 2000'de ABD baskısı sonucu AWACS uçaklarını satmaktan vazgeçmek zorunda kalmıştı. Bu 250 milyon dolarlık bir ticaretti. İsrail'in 17 Aralık'ta anlaşmanın ortadan kalkması ile ilgili detayları görüşmek istemesi, gerginliğe yol açmıştı. ABD'nin kurmayı planladığı Ulusal Füze Savunma Sistemi (NMD)'nin Asya'daki ayaklarını Japonya, Güney Kore ve Tayvan oluşturacak. Savunma paketinin onaylandığı gün, ABD ABM'den de çekildiğini ilan etmişti. Çin protesto ettiği kararın uluslararası askeri dengelere zarar vereceğini duyurmuştu. ABD'nin buna yanıtı ise Çin'in de kendi füze savunma sistemini oluşturabileceği olmuştu. 11 Eylül'den sonra yaratılan "terörizmle mücadele" ortamı da ABD'nin elini güçlendiriyor. Çin ise ABD'nin ulusal güvenliğinin altını oyma hakkına sahip olmadığını savunuyor.ABD'nin bu yıl başında Çin'de düşen casusluk uçağı da iki ülke ilişkilerini germişti. ABD ve Çin, karşılıklı olarak casuslukla suçladıkları 50'şer kişiyi de sınırdışı etmişlerdi.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
