Asker gönderme kararı

Asker gönderme kararı Anayasa Mahkemesi'nde ABD'nin Afganistan'a saldırısına destek vermek için alınan TBMM kararına karşı, 111 milletvekili Anayasa Mahkemesi'ne iptal başvurusunda bulundu. SP, AKP, ANAP, DYP ve bağımsızlardan oluşan milletvekilleri, 10 Ekim tarihinde hükümete asker gönderme ve yabancı askerlerin Türkiye'de bulunması için sınırsız yetki verilmesinin, "Afganistan ile savaş halinde olan ABD'nin yanında yer almak üzere fiilen savaş ilan etmek olduğu" belirtilerek, böylece Meclis'in ve Cumhurbaşkanı'nın yetkilerinin hükümete devredilerek Anayas'nın çiğnendiğini ifade ettiler. 15 sayfadan oluşan iptal başvurusunu, SP Grup Başkanvekilleri Yasin Hatipoğlu ve Veysel Candan ile milletvekilleri Şeref Malkoç ve Mustafa Kamalak, Anayasa Mahkemesi Genel Sekreteri Sadi Büyükeren'e verdi. Başvurunun verilmesinden sonra açıklama yapan Hatipoğlu, hükümetin "basiretsiz, beceriksiz ve perişan halde" olduğunu söyledi. Hatipoğlu, başvurularının hukuki dayanaklarını ise şöyle anlattı: "TBMM'nin 10 Ekim 2001 tarihli kararı, yeni bir içtüzük ihdası (düzenlemesi) niteliğindedir. Bu karar, Anayasa'nın 6., 87., 92., 104. ve dolaylı olarak da 117. maddesine aykırıdır. İçtüzük hükmünün ihlali niteliğindedir. Bu da içtüzüğün 129. ve 130. maddesine aykırıdır." Sözlerini, "Bu karara millet de karşıdır. Milletin yüzde 81'i, savaşmak üzere asker gönderilmesini istememektedir. Siyasi iktidar, parlamento çoğunluğunu yanına alarak, böyle bir karar çıkarmıştır" diyerek sürdüren Hatipoğlu, anamuhalefet partisi olmadığı için SP'nin tek başına iptal başvurusunda bulunamadığını, ancak diğer partilerden ve bağımsızlardan milletvekillerinin de imza vermeleriyle gerekli sayıya ulaştıklarını kaydetti ve bu milletvekillerine teşekkür etti. Hatiboğlu ayrıca, "Bir tek askerin burnunun kanaması halinde, telafisi imkansız zararlar hasıl olabilir" diyerek, yürürlüğün durdurulması taleplerini yineledi.

'Savaş ilanı' 15 sayfalık başvuru dilekçesinde esas olarak, TBMM ve bazı hallerde Cumhurbaşkanı'na ait olan savaş ilan etme yetkisinin fiilen hükümete devredilmiş olması üzerinde duruluyor. TBMM kararının, iç tüzük değişikliği niteliğinde olduğu vurgulanan başvuruda, daha önce bu tür kararların Anayasa Mahkemesi'nde dava konusu olduğu hatırlatılıyor. Başvuruda bulunan milletvekillleri, Meclis'e ait olan yabancı ülkelere asker gönderilmesi veya yabancı askelerin ülkeye davet edilmesi yetkilerinin "devredilemez" yetkiler olduğunu ifade ederek, alınan kararla hükümetin hem iç tüzüğü, hem de Anayasa'yı ihlal ettiğini ve Meclis'in ve Cumhurbaşkanı'nın yetkilerini sınırladığını dile getiriyor. TBMM kararı ile içtüzüğün birçok bakımdan "eylemli" ve Anayasa'ya aykırı olarak değiştirildiği ileri sürülen başvuruda, TBMM'nin, Cumhurbaşkanı'nın yetkisini de ihlal ettiği öne sürüldü. Anayasa'ya göre, asker gönderme vb. konularında karar alma yetkisi Meclis'e, bu kararı uygulama yetkisi ise Cumhurbaşkanı'na veriliyor. Başvuruda, hükümete verilen yetkinin "sınırsız" olduğuna da dikkat çekilerek, "Afganistan ile savaş halinde olan ABD'nin yanında yer almak üzere cepheye asker göndermenin, fiilen savaş ilan etmek olduğu" açıklandı. Başvurunun sonuç bölümünde ise, söz konusu kararın iptali istenirken, Türkiye için telafisi imkansız birçok zararların doğacağı açık olduğu gerekçesiyle yürürlüğünün durdurulması da istendi.