19 Eylül 2001 21:00

Anayasa değişikliği

   görüşülmeye başlandı

Paylaş
Anayasa değişikliği görüşülmeye başlandı12 Eylül Anayasası'nın 37 maddesinde değişiklik öngören değişiklik teklifi dün Anayasa Komisyonu'nda görüşülmeye başlandı. Yapılan konuşmalarda birilerinin önerge getireceği, üzerinde uzlaşılan kimi maddelerin geri çekileceği tedirginliği dile getirilirken, kimin müdahale edeceği, özellikle idam, af ve uluslararası sözleşmeleri düzenleyen maddeleri değiştireceği anlaşılamadı. Yapılan konuşmalarda üzerinde durulan başka bir konu ise 12 Eylül darbesinin ürünü olan ve "yamalı bohçaya dönen, ihtiyaçlara cevap vermeyen" Anayasa'nın bütünüyle değişitirilmesi gereği oldu. Ancak, şimdilik 37 maddeyle yetinilmesi, bütününün değiştirilmesinin ileriye bırakılması üzerinde anlaşıldı. Komisyon, çalışmalarına, Turhan Tayan başkanlığında dün saat 10.00'da başladı. Tayan, temel hak ve hürriyetler, demokratik hak ve özgürlükler açısından yetersiz olan, ihtiyaçlara cevap vermeyen, hatta sınırlayan Anayasa'nın 37 maddesinde değişiklik yapmayı önemli ve ciddi bulduğunu söyledi. Değişiklik çalışmalarına Uzlaşma Komisyonu Başkanı olarak katılan Devlet Bakanı Nejat Arseven, bazı milletvekillerinin "Artık bakan oldu, niye burada konuşuyor? Adalet Bakanı'nın bulunması gerekir" müdahaleleri arasında kısa bir söz aldı. Arseven, kapsamlı değişikliğin ancak partiler arasında bir uzlaşma ile mümkün olacağını dile getirdi. Salonun küçük gelmesi nedeniyle çalışmalar KİT Komisyonu salonuna alınırken, geneli üzerindeki görüşme kameralara açık kaldı.

'Bütünü değişmeli'Komisyon üyesi ve üyesi olmayan 19 milletvekilinin bütünü üzerinde söz aldığı teklif üzerinde DYP Trabzon Milletvekili Ali Naci Tuncer, Anayasa'nın bütünlüklü olduğunu ve bütününün değiştirilmesi gerekirken, 37 maddesi ile yetinilmesini eleştirdi. AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Ali Şahin ise bu haliyle, hiç değiştirilmeden genel kurula gönderilmesini isterken, DYP Milletvekili Ayvaz Gökdemir, "O zaman niye komisyona getiriyoruz? Uzlaşma Komisyonu'ndan sonra genel kurula gönderseydik" diye müdahale etti. MHP adına konuşan Mustafa Verkaya ise "yıkıcılığı, bölücülüğü kolaylaştırmayı hiçbir prensip adına kabul etmediklerini" iddia ederek, bazı maddelerin bunu getirebileceğini öne sürdü.

Değişiklik yetersizSaadet Partisi Maraş Milletvekili Mustafa Kamalak ise daha önce 51 maddenin değiştirilmesinin gündeme geldiğini, ancak 14 maddenin çıkartıldığını hatırlatarak, söz konusu 14 maddenin 51 maddenin özünü teşkil ettiğini söyledi. Şimdi de 37 maddeden bazı maddelerin çıkarılmak istendiği konusunda duyumlar aldıklarını ifade eden Kamalak, bunların yanlış olacağını, zaten bu haliyle de değişikliğin ihtiyaçlara cevap vermediğini ifade etti. MHP Kilis Milletvekili Mehmet Nacar ise dil üzerinde durdu. Yapılan konuşmalarda ayrıca parti kapatmayı düzenleyen 69'uncu madde üzerinde de durulurken, özellikle SP'li milletvekilleri parti kapatmayla ilgili net hükümlerin yer almasını istediler.

MHP müdahalesi Saat 14.30'da başlayan oturum 2. bölümünde, teklifin 1. maddesi üzerinde yapılacak değişiklik, yaklaşık 2.5 saat süreyle tartışıldı. Teklifte, "hiçbir düşünce ve mülahazanın" ibaresi yerine "hiçbir eylemin" kullanılmasına bazı MHP'li milletvekilleri ile DYP Erzurum Milletvekili Ayvaz Gökdemir itiraz ederek, farklı önerilerde bulundular. Komisyon Salonu'nda, Devlet Bakanı Nejat Arseven ve iktidar partisi temsilcilerinin, kendi aralarında ve zaman zaman muhalefet milletvekilleri ile yaptığı kulis çalışmaları sonuç vermedi. Komisyon Başkanı Turhan Tayan, 6 siyasi partinin bugüne kadar sergilediği uzlaşı anlayışının komisyon çalışmalarda da sürdürülmesi gerektiğini belirterek, bu nedenle tartışılan maddeler üzerinde anlaşmaya varılması amacıyla çalışmalara 30 dakika ara verdi. Basın mensuplarının salondan çıkmasını isteyen Tayan, daha sonra iktidar ve muhalefet temsilcileri ile birlikte Anayasa Komisyonu Salonu'na geçerek, görüşmelerde bulundu. Tayan, yaklaşık 40 dakika süren görüşmeler sonucunda, toplantıyı yeniden başlattı. Tayan, görüşmeler sonucunda, kamuoyunda "tartışmalı ve sorunlu" olarak yansıtılan 1, 2, 3 ve 9. maddelerde yer alan hususlarla ilgili olarak partiler arasında uzlaşmaya varıldığını açıkladı.

Eylem faaliyet oldu Görüşmeler sonrasında, teklifte geçen "eylem" ibaresi yerine, "faaliyet" ibaresinin kullanılması benimsendi. Buna göre, teklifin 1. maddesi, Anayasa'nın başlangıç bölümünün beşinci fıkrasının başında geçen "hiçbir düşünce ve mülahazanın" ibaresi, "hiçbir faaliyetin" şeklinde değiştirilerek benimsendi. Teklifin 14. maddesinde değişikliği amaçlayan 3. maddede geçen "eylemler" ibaresi de "faaliyetler' olarak değiştirilerek ve yeni bir fıkra eklenerek kabul edildi.Haberimiz yayına hazırlandığı sırada 23. madde üzerinde görüşmelere geçilmişti.
ÖNCEKİ HABER

Savaşa karşı sesler yükseliyor

SONRAKİ HABER

Özelleştirme için yeni yasa

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa