14 Eylül 2001 21:00

Sermayeye savaş dopingi

ABD'nin ilan ettiği savaş konseptinin durgunluk içindeki ABD ekonosinin itici gücü olan savaş sanayiini canlandıracağı belirtiliyor.

Paylaş
Sermayeye savaş dopingiAmerikan ekonomisinin büyük bir durgunluğa adım attığı şu günlerde, ABD Başkanı'nın misilleme tehditleri, ülkenin bir numaralı sektöründe işlerin daha da canlanacağının işareti oldu. 100 milyar dolara ulaşan savunma harcamaları ve her birisinin cirosu Türkiye'nin milli gelirinin yüzde 10'una denk gelen dev silah tekelleri ile Amerikan savaş sanayii yine parlak günlerini yaşayacak anlaşılan. ABD'nin ilan ettiği savaş konsepti savaş sanayiinde "bir tebessümle" karşılandı. Geçtiğimiz günkü saldırıların yarattığı muazzam sonuçların ardından, savunma harcamalarının silah endüstrisi yararına artırılacağından kuşku duyulmuyor. Bu gelişmenin en çok, soğuk savaşın bitiminden beri askeri harcamalarda yaşanan düşüşten nasibini alan savunma endüstrisinin işine yarayacağı çok açık. ABD'de yaşanan durgunluğa, tüm dünyada meydana gelecek çarpıcı bir iktisadi bunalım tehlikesi de eklenince, ekonomideki sarsıntılardan etkilenmeye açık olan bir savunma sektörü ve artan baskılara maruz kalan savunma bütçeleri ortaya çıkmıştı.

Önemi arttıSöz konusu durum, savunma harcamalarının öneminin trajik biçimde altının çizilmesi ile ortadan kalkacak gibi görünüyor. Savunma hisselerinin tüm ekonomideki yerinin hassasiyeti, bu hisselere çalkantılı pazarlarda bir dereceye kadar esneklik sağlanarak, eskiye oranla daha az hassas bir duruma getirilebilir.

Özel korumaÖte yandan Bush başkan seçildiği gün savunma sanayiinin diğer sanayi kollarından ayrılarak "özel korumaya" alınacağını açıklamıştı. Bu tedbirin aynı zamanda yaklaşan ekonomik kriz nedeniyle olduğu biliniyordu. Durgunluk dönemlerinde savaş sanayii motor gücü oluşturuyor. Nitekim 1993-2000 döneminde silah endüstrisi 13 birleşme olayı yaşadı. Dünyada önde gelen 20 silah üreticisi arasında ABD'nin 8 şirketi lider durumda. 1995 itibariyle sektörün toplam cirosu içinde ABD şirketlerinin payı yüzde 60. ABD silah endüstrisi her yıl Rusya, Almanya, İngiltere, Çin ve Fransa toplamından fazla silah ihraç ediyor. ABD'nin silah alımı da Avrupa toplamından yüzde 50 daha fazla. ABD'nin diğer ülkelere silah ihracı da ciddi artış gösteriyor. ABD'de silah endüstrisi federal hükümetten artan ölçüde sübvansiyon alıyor. Bu destek sıralamada ülkenin en büyük ikinci desteği. 1999-2004 döneminde, ABD'nin savunma amaçlı silah alımında yüzde 50 artış var. Bu veriler bir gerçeği özetliyor. Ama bu gücün harekete geçirilmesi ve yeni bir kâr alanı yaratması için ortada bir savaşın olması gerekiyor. İşte ABD'nin yeni savaş konsepti böyle bir ortamı doğurdu. 1990 yılından beri süren silahlanma yarışının getirisi önümüzdeki günlerde daha açık olarak karşımıza çıkacak.
ÖNCEKİ HABER

Avrupa'dan ilk itirazlar

SONRAKİ HABER

Mağdur edebiyatı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...