'Kriz tipi' atölyeler!

'Kriz tipi' atölyeler!Emine UyarHer geçen gün ağırlaşan ekonomik koşullar oto tamircilerine yaşama şansı tanımıyor. Gaziemir'de bulunan 6. Oto Sanayi Sitesi'nde görüştüğümüz oto tamircisi esnafının sorunları saymakla bitmiyor. Sitedeki 550 dükkânın bazıları hiç açılmamış bazıları da kısa sürede kapanmış. İşlerin çok durgun olduğunu, benzine yapılan zamlar nedeniyle insanların artık arabalarına binemediğini dile getiren esnaf, buna rağmen, kendilerinden her ay alınan 'güç bedeli'ne ve hayat standardı vergisine isyan ediyor.Sitede iki üç esnafın bir araya gelerek tek dükkânla idare etmeye çalışanlar olduğu gibi, dükkânını kapatarak şoförlük vb. değişik işlerde çalışmaya başlayanlar da var. Ekonominin düzeleceğine ilişkin açıklamalara inanmadıklarını belirten esnaflar 11 Nisan'da yaptıkları eylemlerden sonra da hükümetin 'düzelecek' dediğini hatırlatıyorlar.Site esnafından 45 yaşındaki Alişan Özer çocukluğundan beri oto tamirciliği yapıyor. Daha önce şehir merkezinde olan işyerini zorunlu olarak 1997'de açılan bu siteye taşımış. Sürekli yapılan zamlar nedeniyle insanların araçlarına binmediğini, binilmeyen arabanın da zaten arıza yapmayacağını dile getiren Özer işlerinin sürekli azaldığını söylüyor.

Servisler daha avantajlıBu işe yıllarını vermiş çok kaliteli ustaların vergilerin ağırlığı ve hayat şartlarının zorluğu yüzünden işi bıraktığını belirten Özer, "Ustalığı unuttuk neredeyse. Bize gelen iş, tekerlek sökme, fren sökme, motor ayarı yapma. Biz motor ustasıyız. Dört tekerlek söksen ne kadar para alacaksın?" diye soruyor. Devletin kendilerini kaz gibi gördüğünü söyleyen Özer, "Elektrikte kullan kullanma dört milyon lira sabit ücret ödüyoruz. Telefon da aynı. Bizde parça yok. Parça lazım olduğunda parçacıdan alıyoruz. Büyük servisler daha değişik çalışıyorlar. 3-4 yıldır sorunlarımız sürüyor. Son çıkan kriz tuzu biberi oldu. Arabaya 5 milyon lira benzin koyuyorsun lambası sönmüyor. 10 milyonluk alıyorsun cebinde paran kalmıyor eve ne bırakacaksın?" diye soruyor. Özer, küçük esnafın kredi almasının olanaksız olduğunu ve küçük esnafa yaşam şansı tanınmadığını sözlerine ekliyor.

Her gün zamZamlardan artık bıktıklarını söyleyen Özer her gün yapılan zamlarla ilgili olarak şunları söylüyor: "Gözümüzü açıyoruz kapıyoruz zam. Bugün yine zam var. Benzin 1.200 bin lirayı buldu. İşçinin aldığı belli, memurun aldığı belli. Hükümet sürekli zam yapıyor. Elektriğe zam yapıyor, elektrikten bıkıyor benzine geçiyor, benzinden bıkıyor, suya geçiyor, tekele geçiyor. Çocuk oyuncağını geçti. Her hafta zam. Her hafta zam." Derviş'in ülke ekonomisini düzelteceğine inanmadığını söyleyen Özer, şöyle konuşuyor: "Bize kemerleri sıkın diyorlar orada 550 tane milletvekili var. Onlar ne iş yapıyor?"

'Bizler sağımlığız'6. Oto Sanayi Sitesi'ndeki esnaflardan Ömer Odabaşı, SSK primlerini ödemekte zorlandıklarını belirtiyor. "Bizim ülkemiz aslında çok zengin insanlarımız da insanlık anlamında zengin" diyen Odabaşı ilginç bir benzetme yapıyor: "Bu memlekette üç çeşit inek var. Sağımlık, besimlik, kesimlik. Bizler sağımlığız bizleri devlet habire sağıyor. İnek gibi sağıyor. Besimlik başımızdaki 550 milletvekili. Biz onları habire besliyoruz. Emekçi olanlar da kesimlik. Bunları da habire kesiyorlar."

'Böyle işsizlik görmedik'Adaletsizliğin had safhada olduğunu söyleyen Odabaşı, vergisini en dürüst veren esnafın küçük esnaf olduğunu, büyük esnafın vergi vermediğini söylüyor. Odabaşı, "Kazan kazanma hayat standardını koymuş, 550 milyon lira. Kapatsan gene ödeyeceksin o parayı. Kaçarımız yok. Devletin kendisi tefeci. Yüzde on beş gecikme faizi koyuyor artı onun faizini bir daha koyuyor. Senden alıyor ama alamayacağı kişiden de alamıyor" diyor. Bir başka esnaf Sadettin Çelebi, Bağ-Kur primini ve kiralarını ödeyemediklerini belirterek dükkânda çalışan 3 kişiden bir tanesinin Bağ-Kur'lu olduğunu, diğerlerinin herhangi bir sosyal güvencesi olmadığını söylüyor. 1982'den beri Oto Sanayi Sitesi'nde dükkân çalıştırdığı söyleyen Çelebi, "Körfez Savaşı oldu. İhtilal gördük, kaç tane hükümet değişti. Böyle kriz görmedik. Bu kadar işsizlik görmedik" diyor.