Silah keyfi olarak kullanıldı

Silah keyfi olarak kullanıldıHacer YücelKonya'nın Akkise ve Tokat'ın Akarçay beldelerinde jandarma tarafından birbiri ardına gerçekleştirilen infazlar, jandarmanın çok rahat silah kullandığını bir kere daha ortaya çıkardı. Jandarmanın bu kadar rahat biçimde silah kullanmasının arkasında, Akkise beldesinde olduğu gibi, "... olayın vahametinin jandarmanın saldırıya uğrayan personelini kurtarmak için silah kullanmak zorunda kalmasından kaynakladığının anlaşıldığı" biçiminde rapor düzenleyen yetkililerin tutumu var. Çünkü, kanun ve yönetmeliklerde açık biçimde "silahın son çare olarak kullanılması", "en son çare olarak da ateşlenmesi" isteniyor. Tokat Akarçay beldesinde bahçesine sulamaya giderken öldürülen 75 yaşındaki Hüseyin Aslan'ın ölümünün yetkililerce nasıl açıklanacağı ise merak konusu.

Jandarmadan iki infazJandarma tarafından kısa aralıklarla gerçekleştirilen bu infazlar, jandarmanın görev ve yetkilerini gündeme getirdi. Jandarmanın gerçekleştirdiği infazların ilki Konya Ahırlı İlçesi Akkise beldesinde 10 Ağustos akşamı meydana gelmişti. Beldeye gelen jandarma üç kahvede kimlik kontrolü yapmış ve sadece üzerlerinde askerliğe çağrı pusulası bulunan iki genci gözaltına almak istemişti. Bunun üzerine kahvede oturanlarla jandarma arasında tartışma çıkmış ve yaklaşık 20 dakika boyunca jandarma sivillerin bulunduğu alanı yaylım ateşine tutmuştu. Olayda Hasan Gültekin hayatını kaybetmişti.İkinci olay ise 13 Ağustos akşamı Tokat'ın Akarçay beldesinde meydana geldi. Gece bahçesini sulamaya giden 75 yaşındaki Hüseyin Aslan jandarma tarafından ateş açılarak öldürüldü. Akarçay Jandarma Karakolu Komutanı Aslan'ın asker tarafından vurulduğunu kabul etmiş ve vurulan Aslan'ın gece boyu arandığı ve bulunamadığını açıklamıştı.

'En son çare olmalı'Yaşanan bu iki olayda da jandarmanın görev ve yetkilerini düzenleyen kanun ve yönetmelikleri ihlal ettiği çok açık. Çünkü, jandarmanın silah kullanma yetkisini düzenleyen Jandarma Yönetmeliği en son çare olarak silah kullanılmasını ve yine kullanılan silahın en son çare olarak ateşlenmesi gerektiğini düzenliyor. Yönetmelikte, olayın ve durumun özellikleri göz önüne alınarak savunmaya ilişkin aletlerle, önleyici ve etkisiz duruma getirici aletlerin kullanılmasına öncelik veriliyor. Daha sonra kesici ve dürtücü silahlarla ateşli silahların hedefe 'yöneltilmesi' safhasına geçilen Jandarma Yönetmeliği'nde bunun da etkili olmaması halinde dipçik ve kabzanın kullanılması gerektiği belirtiliyor.Jandarmanın silah kullanılması önüne pek çok engel koyan yönetmelik dipçik ve kabzanın da etkili olmaması halinde en başta hedefi korkutmak için gösterilen kesici silahlar ile silahın kullanılmasını düzenliyor. Yönetmelik ateşli silahların kullanılmasında ise öncelikle havaya, etkili olmaması halinde ayağa ateş edilmesi gerektiğini düzenliyor ve bütün bunların sonuç vermemesi halinde hedef gözetilmeden ateş edilmesi gerektiğini belirtiyor. Jandarmanın Görev ve Yetkilerini düzenleyen kanunun 24. maddesi gereğince 17 Aralık 1983 tarihinde çıkartılan Jandarma Yönetmeliği'nden önce yürürlükte olan 1937 tarihli tüzük de silahın direnişi kırmak ve saldırıyı defetmek amacı taşıdığını belirtiyor.

İnfazı aklama çabasıYönetmelikteki bu açık hükümlere karşın, yetkililer bu konuda da jandarmayı aklama tutumu sergiledi. Akkise beldesinde onlarca sivilin yaşam hakkını hiçe sayan keyfi silah kullanımının ardından, olay yerinde inceleme yapan yetkililerin hazırladığı raporda, ilginç ifadeler yer aldı. "... olayın vahametinin jandarmanın saldırıya uğrayan personelini kurtarmak için silah kullanmak zorunda kalmasından kaynakladığının anlaşıldığı" şeklinde ifadelere yer verilen raporda, jandarmaya saldırıldığı, hatta konuşma yapmak isteyen jandarma komutanın başına sandalye ile vurulduğu iddiasına yer verildi. Ancak, böyle bir olayın olduğuna dair hiçbir doktor raporu ya da belge yok. Raporda jandarma tarafından açılan ateşin, topluluğu dağıtmak amacı taşıdığı gibi jandarmayı koruyucu ibarelere yer verildi.