30 Temmuz 2001 21:00

Kaynaklar kullanılmıyor

Bergama'da "siyanürle altın aramayı" savunanlar, bölgedeki zengin maden yataklarının işletilmemesi noktasında sessiz kalıyorlar.

Paylaş

Kaynaklar kullanılmıyorEkonomik sıkıntının yoğun biçimde yaşandığı, yoksulluk ve açlığın giderek arttığı bölgeye yatırım yapılmadığı gibi, var olan zenginlikler de değerlendirilmiyor. Bölgede, binlerce işsize iş olanağı yaratma kapasitesine sahip olan madenler kaderine terk edilmiş durumda. Başta kömür, kireç, mermer ve tuz olmak üzere çeşitli maden yatakları yıllardır işletilmeyi bekliyor. Ancak, yetkililer bugüne kadar madenlerle ilgili hiçbir girişimde bulunmadılar. Üstelik, işletme taleplerini de, "güvenlik" gerekçesi başta olmak üzere çeşitli nedenler ileri sürerek geri çevirdiler. Bergama'da bitkilere ve canlılara zarar verecek olan "siyanürle altın arama"yı teşvik ederek, buradan çıkarılacak madenin krize çare olacağını iddia edenlerin ise, siyanüre gerek kalmadan hazır olan maden yataklarının işletilmemesi noktasında sesleri çıkmıyor.

Güvenlik engeliVan'ın Çatak ilçesi ile Hakkâri'nin Yüksekova ve Şemdinli ilçeleri arasında kalan yerde ve Şırnak'ın Beytüşşebap ilçesi yakınlarındaki bölgede zengin mermer yatakları olmasına rağmen bir türlü değerlendirilmiyor. Yöredeki mermer madeni yıllar önce işletilmediği gibi son dönemlerde işletmek isteyen kesimlerin bu istekleri de "Güvenlik gerekçesiyle uygun değil" denilerek kabul edilmiyor. Şemdinli yakınlarındaki mermer yataklarını işletmek amacıyla geçtiğimiz yıl Hakkâri Valiliği'ne yapılan başvura da aynı yanıtla karşılaşmış. Valilik, madeni işletmek isteyenlere konunun değerlendirileceğini belirtirken, inceleme amacıyla mermer madeninin bulunduğu bölgeye gidenler, Yüksekova Tugay Komutanı tarafından "Bölge henüz güvenlikli değil. Burada böyle bir fabrika kurmanıza izin veremeyiz" gerekçesiyle geri çevrilmiş. Bölgedeki mermer madenlerinin işletilmemesi mermercilik yapan esnafı da zor durumda bırakıyor. Mermerciler, mermeri yüksek fiyatlarla başka yerlerden getirtiyorlar. Mermerciler, bölgedeki mermer madeninin daha kaliteli olduğunu, işletilmesi durumunda ihraç düzeyinde yüksek kazanç elde edileceğini belirtiyorlar ve bu durumun bölge ekonomisine de katkıda bulunacağını söylüyorlar.

Kömür işletilmediBölgede işletilmeyi bekleyen diğer madenler ise kömür ve tuz. Van'ın Gürpınar ilçesine bağlı Şamanıs köyü ile Çaldıran ilçesi zengin kömür madenlerine sahip durumda. Çaldıran'daki kömür yatağı bugüne kadar hiç işletilmemiş. Kömür çıkarılan Şamanıs'ta ise işletilen maden 1998 yılından bu yana askerler tarafından yasaklanmış. Yasak nedeni ise "madene baskın tehlikesi".

İlkel yöntemlerVan'ın Muradiye ilçesi yakınlarında Van Gölü kıyısında bulunan Canik köyünde de önemli oranda tuz madeni bulunuyor. 1993 ve 1997 yılları arasında Özel İdare tarafından işletilen maden, şimdilerde köy muhtarına emanet edilmiş durumda. Daha teknik yöntemlerle işlendiğinde bölgenin hemen hemen tüm ihtiyacını karşılayacak potansiyele sahip tuz madenini Özel İdare'den ihale yoluyla alan köy muhtarı, teknik donanımdan yoksun olduğu için yeterli verimi alamıyor. Özel İdare, madeni apar topar ihaleye çıkarması hakkında ise yeterli açıklamayı yapmış değil.

Hatırlayan kalmadıKömür ve mermer madenleri gibi kireç madenleri de işletilmiyor. Iğdır'ın Karakoyun ilçesi, Halfeli beldesi ile Erhaç ve Kuşhaber köylerinde bulunan kireç madenleri unutulmaya yüz tutmuş. Karakoyun'daki madenin geçmişi oldukça eski. 1950'de kurulan ancak 1955'te kapatılan maden o günden bugüne işletilmiyor. Zaten, Iğdır'da madenin işletildiği yılları hatırlayan pek kimse kalmamış.

ÖNCEKİ HABER

Bakan Türk'e son yanıt

SONRAKİ HABER

YAŞ'ta terfiler görüşülecek