29 Haziran 2001 21:00

Amerikan usulü istikrar!

ABD önderliğindeki Batılı emperyalistlerin Balkanlar'a yönelik istikrarsızlaştırma politikasının son hamlesi Yugoslav hükümetinin düşürülmesi oldu.

Paylaş
Amerikan usulü istikrar!
Sırbistan'da kurulan ABD yanlısı yeni hükümetin beklenmedik bir operasyonla, eski devlet başkanı Slobodan Miloseviç'i Hollandalı yetkililere teslim etmesi, ülkenin içinde bulunduğu kargaşayı daha da derinleştirdi.
Yugoslavya Başbakanı Zoran Ziziç istifa etti. Ziziç, başkentte düzenlediği basın toplantısında, Belgrad yönetiminin USSM ile işbirliğini istifa gerekçesi olarak gösterirken, "Bu işbirliği, Yugoslav hükümeti bünyesindeki ilişkileri bozmuştur" diye konuştu. Yugoslavya Federasyonu'nu oluşturan cumhuriyetlerden Karadağ'ın koalisyon ortağı Sosyalist Partisi'nin lideri Ziziç'in istifası, federal hükümetin düşmesi anlamına geliyor.
Batılı emperyalistlerin ve Yugoslav işbirlikçilerinin ülkeye istikrar getireceğini iddia ettikleri para, böylece istikrarsızlığı büyütmüş oldu.
Al parayı, ver Miloseviç'i
Miloseviç, ABD güdümlü Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi (USSM)'nde yargılanacak ve muhtemelen, en ağır ceza olan ömür boyu hapis cezasına çarptırılacak. Devrik liderin, bir hafta içinde ilk duruşmasına çıkması bekleniyor.
Miloseviç, önceki gece, devrilen Sırbistan Başbakanı Zoran Cinciç'in aldığı karar ile, Belgrad Cezaevi'nden çıkarılarak bir uçağa bindirildi ve Lahey'e götürüldü. Karar; Yugoslavya Parlamentosu'nun itirazları, Anayasa Mahkemesi'nin yürütmeyi durdurma kararı, Voyislav Koştunitsa'nın ve ülkedeki hemen tüm siyasi partilerin muhalefetine rağmen alındı. Gözlemciler, bu gelişmenin, Cinciç'in arkasındaki ABD-AB desteğinin gücünü gösterdiğini ifade ediyorlar.
Mahkeme kararı 'anlamsız'
Cinciç, Anayasa Mahkemesi'nin, Miloseviç'in yabancılara verilemeyeceğine ilişkin kararının "hiçbir anlam ifade etmediğini" ilan etmiş ve "önemli olanın uluslararası hukuk" olduğunu söylemişti. Oysa Cumhurbaşkanı Koştunitsa dahi, Miloseviç'in tesliminin "yasadışı" olduğunu vurguladı. Koştunitsa, önceki gece televizyondan halka yaptığı konuşmada, "Bu gelişme, devletin anayasal düzenine yönelik ciddi bir saldırıdır. Slobodan Miloseviç'in Batılılara teslim edilmesi, yasadışı ve anayasaya aykırıdır" dedi. Cumhurbaşkanı, "Öyle görülüyor ki Sırbistan'da birileri, Batılıları tatmin etmek için büyük bir acele içindeydi. Oysa kanun düzeni olmadan hiçbir şey yapamayız. Şimdi, ülkenin nasıl ayakta kalacağı sorunuyla karşı karşıya bulunuyoruz" diye konuştu.
İkiyüzlü tutum
Ancak Koştunitsa'nın ikiyüzlüce davrandığına ilişkin belirtiler de mevcut. Başbakan Cinciç, "Başkan Voyislav Koştunitsa'nın Miloseviç'in Lahey'e nakli konusunda bilgi alma vakti vardı" dedi. B-92 radyosuna demeç veren Cinciç, "Miloseviç, hükümet toplantısından 3 saat kadar sonra Lahey'e gönderildi. Koştunitsa, bu süre içinde hükümet toplantısıyla ilgili bilgi almak isteseydi alırdı, ama bunu yapmadı" diye konuştu.
Cinciç, Anayasa Mahkemesi'nin olası ret kararına rağmen Miloseviç'i Lahey'e teslim edebileceklerini hafta başında Koştunitsa'ya söylediğini anlattı.
Koştunitsa'nın televizyondan yaptığı çaresiz açıklamalar, ülkedeki gerçek iktidarın Washington olduğunu, onun da işleri Zoran Cinciç ve çevresi eliyle yürüttüğünü gösteriyor. Cumhurbaşkanı'nın, önümüzdeki dönemde büyük bir prestij kaybına uğraması ve Batı yanlısı hükümetin dahi çökmesi olası.
Karadağ partisi bayrak açmıştı
Nitekim, hükümetin küçük ortağı Karadağ Sosyalist Halk Partisi (SHP), Miloseviç'in USSM'ye tesliminin, iktidar koalisyonunun sonu anlamına geldiğini bildirmişti.
SHP Genel Başkanı Predrag Bulatoviç, Karadağ'ın başkenti Podgoriça'da yaptığı açıklamada, "Tavrımızı sürdürmeye devam edeceğiz. Bu koalisyonun sonudur" dedi. Bulatoviç, koalisyon hükümetindeki Amerikan yanlısı Sırp Demokratik Muhalefeti (DOS)'ne gönderme yaparak, "Bundan sonra DOS ile daha fazla görüşme yok" diye konuştu.
İlginç zamanlama
Miloseviç'in tesliminin zamanlaması da oldukça ilginç bulundu. Devrik lider, dün başlayan "Uluslararası Kreditörler Konferansı"ndan hemen önce, Batılı devletlere teslim edildi. ABD yönetimi, Miloseviç teslim edilmeden, bu konferanstan Yugoslavya'ya kayda değer bir "kredi" çıkmayacağını tekrar tekrar vurgulamıştı. Miloseviç'in teslimi karşılığında Yugoslav hükümeti, en az 1 milyar dolarlık Batı kredisi almaya "hak kazanmış" oldu. Batılı kaynaklar, operasyonun yarattığı "olumlu" havanın, bu rakamı daha da artırabileceğine dikkat çekiyor. Brüksel'de toplanan ve 40 devletin temsilcilerinin katıldığı konferansta, IMF, Dünya Bankası ve Avrupa Birliği gibi kurumlar eliyle verilecek kredinin miktarı 1.3 milyar dolara kadar çıkabilir.
Ordudan yorum yok
Yugoslav ordusu ise, konuyla ilgili bir yorum yapmadı.
Genelkurmay'dan bir yetkili, Tanjug ajansına yaptığı açıklamada, "Ordunun hükümetin verdiği kararı yorumlaması için sebep yok" dedi. Kimliğinin açıklanmasını istemeyen yetkili, "Bu karar ve uygulanışı hükümet icraatıdır. Anayasa'yla uyum içindeki ordunun bu kararla ilgisi olamaz. Bütün ordu birlikleri, her zamanki gibi faaliyetlerini sürdürmektedir" diye konuştu. 80 bin askerden oluşan ordu Koştunitsa'ya, 60 bin polisten oluşan güvenlik güçleri ise hükümete bağlı bulunuyor.
Başkentte protesto
Belgrad'da toplanan yaklaşık 10 bin kişi ise, "ayaklanma" çağrısında bulundu. Miloseviç yanlıları, önceki günden itibaren başkentin Cumhuriyet Meydanı'ndaki trafiği engellemeye başlarken, ayaklanma çağrısında bulundular ve Miloseviç'in Lahey'e gönderilmesini ihanet olarak nitelendirdiler. Göstericilerin ayrıca "Cinciç'i öldüreceğiz" şeklinde bağırdıkları görüldü. Eylemlerin bugün de devam etmesi bekleniyor.
Rusya: Büyük hata
Rusya yönetimi, Miloseviç'in USSM'ye gönderilmesinin Yugoslavya'nın istikrarı için bir tehlike olduğunu belirterek, eski başkanın Lahey'e gönderilmesini eleştirdi. Başta ABD olmak üzere, Danimarka, İsveç, Finlandiya, Norveç, Slovenya gibi dünyanın çeşitli ülkelerinin liderlerinden kutlamalar yağdığı sırada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sessizliği dikkat çekerken, Interfaks ajansı, Devlet Başkanlığı kaynaklarına dayanarak verdiği haberde, Rusya'nın Miloseviç'in USSM'ye teslimini, "büyük hata" olarak değerlendirdiği belirtildi.
Haberde, Sırplar'ın bu kararının Amerikan etkisinin kabul edilmesi olduğu, bunun Ruslar tarafından kabul edilemez olarak addedildiği kaydedildi ve "Miloseviç'in gönderilmesi Yugoslavya'nın istikrarını güçlendirmez" dendi. Yugoslavya'nın Moskova Büyükelçisi ve Miloseviç'in kardeşi Borislav Miloseviç, karar hakkındaki açıklamasında, "Miloseviç'in transferiyle Yugoslavya egemen devlet olarak var olma özelliğini yitirmiştir" dedi.
ÖNCEKİ HABER

Büyük ihmal protesto edildi

SONRAKİ HABER

Derviş'in programı rantiyeye endeksli

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...