Patronlara yeni kıyak

Patronlara yeni kıyak
Meclis Genel Kurulu, önceki gün de IMF için sabahlayarak, kamu bankalarının tasfiyesini getiren "bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı"nı onayladı. Görüşülmesi sırasında tartışmalara, yer yer kavgalara da sahne olan tasarı ile Emlak Bankası ile birlikte aralarında çıraklığı geliştirme fonunun da bulunduğu çok sayıda fon tasfiye edildi. Yasa ile ayrıca banka ve şirket birleşme, devir ve bölünmelerinde vergi istisnaları getirilirken, Meclis'in sermayeye hizmet ettiği bir kez daha ortaya çıktı. Üç ayrı konu tek bir tasarı ile getirilirken, görüşmelerin uzamaması iki üç ayrı maddeyle yapılabilecek düzenlemelerin tek bir maddede getirilmesi, Meclis Başkan Vekili Murat Sökmenoğlu'nun dahi tepkisini çekti.
Tasarının, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda değişiklik öngören 18. maddesinin 2.5 sayfa olması ve okunmasının dahi 15 dakikaya yakın sürmesi, muhalefet milletvekillerinin ve birleşimi yöneten Başkan Vekili Murat Sökmenoğlu'nun tepkilerine neden oldu.
Maddenin okunması sırasında bazı milletvekillerinin "Bu nasıl kanun" eleştirilerine Sökmenoğlu, "Kimse bir şey anlamasın diye böyle yazmışlar" dedi. "Bunu kim yazdıysa tebrik etmek lazım" diye eleştirisini sürdüren Sökmenoğlu, parti grupları adına yapılan konuşmaları da madde uzun olduğu için 5 dakika ile sınırlamadı.
Şirketlere, devir, bölünme ve hisse değişimi nedeniyle büyük vergi istisnaları getiren maddenin görüşülmesi sırasında, "Öyle istisnalar getiriliyor ki,..." diyen DYP Tunceli Milletvekili Kamer Genç'e DSP Balıkesir Milletvekili Mustafa Güven Karahan tepki gösterdi. Sökmenoğlu ise "Bırakın Karahan, konuşsun. Birileri de doğruyu söylesin. Kanun tekniğine aykırı. İnanılmaz bir şey" dedi.
Yasa uyarınca, birleşme, devir, bölünme ve hisse değişimi işlemleri sonucunda doğan kazançlar banka ve sigorta vergisinden istisna tutulacak. Devir işlemleri Katma Değer Vergisi'nden istisna olacak. Ayrıca Finansman Yasası uyarınca devir-birleşme ve nevi değiştirme nedeniyle yeni şirkete devredilecek taşıtların Taşıt Alım Vergisi'nden istisna edilmesini öngören hüküm bölünmeyi de kapsayacak.
Yasa, elden çıkarılacak iktisadi kıymetlerin maliyet bedelinin aylık bazda ve toptan eşya fiyat endeksi dikkate alınarak artırılması suretiyle, mükelleflerin enflasyondan kaynaklanan kârları üzerinden vergileme yapılmayacak. Ayrıca, devir veya bölünme yoluyla yapısı genişleyen kurumların birikmiş zararları, belli şartlar dahilinde devralan kurumlar tarafından mahsup edilebilecek. Tasarı ile aralarında Çıraklık, Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme Yaygınlaştırma Fonu ile Küçük ve Orta Ölçekli Sanayii Geliştirme ve Destekleme Fonu'nun da bulunduğu 15'i bütçe içi 17 fon tasfiye edilecek.
Naylon önerge
Görüşmelerde hükümet "naylon önerge" taktiğine başvurdu. Görüşme sürelerini kısaltmak, muhalefetin konuşmasını engellemek amacıyla, İçtüzük'ün bir madde ile ilgili en fazla üç önerge verilebileceği hükmünden yararlanan DSP Bartın Milletvekili Cafer Tufan Yazıcıoğlu, her maddeyle ilgili üç önerge verdi. "Tabii afetler" yerine "doğal afetler", "vesaire" yerine "diğerleri" ve "geçen sene" yerine "geçen yıl" şeklinde verilen önergelerin okunmasının ardından Yazıcoğlu, görüşülmeden her defasında önergeyi geri çekerken, muhalefet parti milletvekilleri buna tepki gösterdi.
Maddeler üzerinde yapılan görüşmelerde DYP Balıkesir Milletvekili İlyas Yılmazyıldız'ın MHP'yi eleştirmesi üzerine, MHP sıralarından tepkiler yükseldi. Birkaç MHP milletvekilili ayağa kalkarak el, kol işaretleri yaparken, MHP Çorum Milletvekili Vahit Kayırıcı'nın Yılmazyıldız'ın üzerine yürümesi, diğer milletvekilleri tarafından güçlükle engellendi.
'Kalbi gibi yüzü de çirkin'
DYP Tunceli Milletvekili Kamer Genç, Emlakbank'ın "Bazılarının kaymak yediği bir dönemin üstünün kapatılmasının istenmesi" nedeniyle tasfiye edildiğini söyledi. Genç, bu bankanın eski genel müdürlerinden biri olan Aydın Ayaydın hakkında çok sayıda dokunulmazlık dosyasının da Meclis gündeminde olduğunu ifade etti. Sataşma gerekçesiyle söz alan Ayaydın ise genel müdürlük yaptığı döneme ilişkin geri dönmeyen tek bir kredi bulunmadığını ileri sürdü. Genel müdürlük görevine koalisyon liderlerinin döneminde değil, Tansu Çiller'in başbakanlığı döneminde getirildiğini belirten Ayaydın, "Suratı gibi kalbi de çirkin olanları bu iddialarını ispata davet ediyorum" dedi.
Tasarının görüşülmesi sırasında Devlet Bakanı Kemal Derviş, Maliye Bakanı Sümer Oral, Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, Kamu Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanı Vural Akışık ile Bütçe Genel Müdürü Durmuş Öztek de sık sık toplantı yaptılar.
Daha önce kabul edilen banka yöneticilerinin sorumluluğu ile ilgili maddenin yeniden görüşülmesinin yollarını arayan hükümet üyeleri, muhalefetin uzlaşmaya yanaşmaması nedeniyle durumu kabullenmek zorunda kaldılar. Tasarı görüşmelerin ardından 39 ret oyuna karşı 184 oyla kabul edildi.