Putin zirveyi değerlendirdi

Putin zirveyi değerlendirdi
Rusya ile ABD arasındaki Füze Savunma Sistemi (NMD) krizi, Slovenya zirvesindeki karşılıklı iltifatlardan etkilenmiş görünmüyor. Zirvede ABD Başkanı Bush'tan övgüyle söz eden Rus lider Vladimir Putin, dün basına yaptığı açıklamalarda NMD'ye açıkça karşı çıktı. Putin, Amerikalı gazetecilerle yaptığı üç saatlik görüşmede, ABD'nin NMD'yi kurmaya girişmesi durumunda, Rusya'nın da kendi stratejik cephaneliğini geliştireceğini, çoklu savaş başlıkları kullanacağını ve bu kalkanı delme kapasitesine kavuşmak için elinden geleni yapacağını kaydetti. Bu sözler, NMD'nin emperyalistler arasında yeni bir silahlanma yarışı başlatacağı görüşünü doğruluyor.
'Tek taraflı eylemler'
Önceki akşam düzenlenen toplantıda, Rus lideri, ülkesinin "tek taraflı Amerikan eylemlerine karşı tetikte" olduğunu açıkça dile getirdi. Putin, "Amerika'nın eylemlerini tehdit etmek ya da onu engellemeye çalışmak söz konusu olamaz. Ama NMD'ye karşılık olarak, çoklu savaş başlıklarını yasaklayan mevcut silahsızlanma anlaşmalarına uymamak da bizim hakkımız olur" diye konuştu. Putin, NMD'nin "Rusya'nın desteği olsa da olmasa da kurulacağını" söyleyen ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleeza Rice'a da yanıt verdi ve "Kimseyi, işleri bizim istediğimiz gibi yapmaya zorlayamayız. Ama işbirliği teklifimiz ortada. Ortak çalışmak istiyoruz. Eğer böyle bir ortaklığa gerek yok deniyorsa, kendileri bilir" dedi.Putin, buna rağmen NMD projesini küçümseyen bir tutum takındı. Rusya Devlet Başkanı, "En az 25 yıl boyunca, Amerikan füze savunmalarının, ülkemizin ulusal güvenliğine kayda değer bir zarar vereceğini sanmıyorum. Ancak füzelerimize çoklu savaş başlıkları yerleştirerek, kendi nükleer kapasitemizi geliştireceğiz" dedi. Bu faaliyetin Rusya için "çok pahalıya mal olmayacağını" öne süren Putin, "Böylece Rusya'nın nükleer kapasitesi, katlanacak" dedi.
Putin, ABD ile Sovyetler Birliği arasında 1972'de imzalanan Antibalistik Füze Anlaşması (ABM)'na da değindi. NMD'nin bu anlaşmayı geçersizleştireceğine işaret eden Devlet Başkanı, "Bu durumda Start 1 ve Start 2 silahsızlanma anlaşmalarının da hükmü kalmayacak" dedi.
Rusya'nın yol haritası
Vladimir Putin, bu soruna rağmen Bush'un üst düzey danışmanlarıyla sorunları görüşmeye hazır olduklarını kaydetti. Rus lider, "Ancak inanıyorum ki iki taraf, öncelikle, kendilerine yönelik ciddi tehditlerin gerçekten var olup olmadığını ya da gelecekte olup olmayacağını tartışmalı. Bunlara karşı nasıl bir füze savunma sistemi kurulması gerektiği, bundan sonra belirlenir. Nihayet, böylesi bir sistemin ABM anlaşmasının hangi maddeleriyle çeliştiği saptanır" diyerek bir yol haritası çizdi.
Çin'den ilk kez bahsetti
Kremlin'de yapılan görüşmede, Putin, ilk kez "Çin'in stratejik kaygılarının da giderilmesi gerektiğini" ifade etti. Çin'in görece düşük nükleer füze kapasitesi, NMD ile tamamen etkisiz hale gelecek ve bu ülke de, Putin'in bahsettiğine benzer bir silahlanma programına girecek. Putin "bu konuda çok dikkatli olmak gerektiğini" belirterek, "Yaptıklarımızın şeffaflığı çok önemli. Nükleer güçler, iki ülkenin kendi arkalarından iş çevirdiğini düşünmemeli" dedi.
Putin, ABD'li gazetecilerin "Çin'e verdiğiniz bir taahhüt var mı?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Bugün dünyada sahip olduğumuz güvenlik dengesini koruma taahhüdümüz var. Bu anlamda Çin önemli bir unsur, ama sadece Çin de değil. ABD, Çin'in güçlü ekonomik potansiyelini ve ulusal güvenlik tehditlerine giderek daha güçlü tepki veriyor olmasını unutmamalı."
Rusya Devlet Başkanı, kendisini en çok kaygılandıran şeyin, tek taraflı bir Amerikan hamlesinin "Rusya ve komşu ülkelerin sınırlarında denetimsiz, telaşlı bir silahlanma yarışı" başlatma olasılığı olduğunu kaydetti. Putin, Slovenya zirvesinin sonuçlarını telefonla Çin Devlet Başkanı Jiang Zemin'e aktardığını da dile getirdi.
Rus-İran ilişkileri
Rus lider, Slovenya'daki zirvede, Rusya-İran ilişkilerinin de gündeme geldiğini doğruladı. Moskova'nın Tahran ile "karmaşık bir ilişkiye" sahip olduğunu söyleyen Putin, Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'yi "İran'ı yalıtılmışlıktan kurtarmaya çalışan ılımlı ve değerli bir ortak" olarak nitelendirdi. İran'a nükleer ya da balistik füze satmadıklarını dile getiren Putin, "Ancak savunma amaçlı silah satışımız devam edecek" dedi. Rusya Devlet Başkanı, ABD'nin Rus-İran askeri ilişkilerinin durmasını istemekle, "silah piyasasında haksız rekabet yaratmak istediğini" söyledi.
Çeçen sorununda tanıdık savunma
Vladimir Putin; Bush ile Çeçenya, NTV televizyon kanalına devlet tarafından el konulması ve Gürcistan hakkında da görüştüklerini açıkladı. Rusya lideri, Çeçenya sorununda, 1995'te "fiili olarak bağımsızlığın tanınmasının" bir hata olduğunu söyleyerek, isim vermeden Boris Yeltsin'i suçladı. Bölgedeki sivillere yönelik Rus saldırılarını reddeden Putin, "Güneyli terörist çeteler, Teksas'ın yarısını ele geçirip onu ABD'ye karşı terörizm merkezi olarak kullansaydı, Amerikan lideri ne yapardı?" diye sordu. Putin, Gürcistan üzerindeki Rus baskısını da Çeçen sorununa bağladı ve Gürcistan'ın, Rusya'nın Çeçen ayrılıkçılara karşı mücadelesini baltalamak istediğini söyledi.