18 Haziran 2001 21:00

"Philip Morris Meclis'i satın mı aldı?"

Tütün yasa tasarısı, yasalaşması halinde üreticiyi sigara tekellerinin insafına terk edecek. Tasarı ile kıraç arazilerde yetişebilen şark tipi tütün üretiminin biteceğine işaret eden üreticiler, "Yasa ile ipimizi çektiler.

Paylaş
"Philip Morris Meclis'i satın mı aldı?"
Nur Karabacak
Üreticiyi yabancı sigara tekellerinin elinde oyuncak haline getirecek olan tütün yasa tasarısı, tütün üreticisine göçten başka bir alternatif bırakmıyor. Devlet denetimini ve desteğini tamamen ortadan kaldıran tasarının yasalaşması halinde, meyilli ve verimsiz alanlarda yetişen şark tipi tütünün üretimi bitecek.
Kıraç arazilerde başka bir ürün yetiştirme şansları olmadığını, yetiştirilse bile fazlasıyla maliyet gerektirdiğini belirten üreticiler, kendilerine göçten başka alternatif kalmadığından yakınıyorlar. Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde tütün yetiştiriciliği yapan üreticiler, durumu, "Yasa ile ipimizi çektiler" sözleriyle özetliyorlar. Devlet desteğinin olduğu koşullarda bile maliyeti karşılayamadıklarını belirten üreticiler, "Üreticiyi yavan ekmeğe mahkûm ettiler, yabancı tekeller onu da elimizden alacak. Philip Morris Meclis'i satın almış" dediler.
Göçü dayatıyorlar
Yıllık ortalama 20 bin ton şark tipi tütünün yetiştirildiği ve 40 bin ailenin geçimini tütün yetiştiriciliğinden sağladığı Adıyaman'ı da aynı tehlike bekliyor. Adıyaman Ziraat Odası Başkanı Hanifi Öztürk, Adıyaman'da sulama koşullarının olmadığını ve kıraç arazilerde tütüne zorunlu olduklarını, başka bir ürün yetiştiremeyeceklerini ifade etti. Öztürk, insanların üretimden ve topraklarından kopartılıp göçe zorlandığını vurguladı. Adıyaman'da birçok üreticinin kendi arazisi olmadığını ve bu insanların tütün tarlalarında çalışarak geçimini sağladığını dile getiren Öztürk, "Bu insanlar için devlet ne düşünüyor, merak ediyoruz. Göçten başka şansımız yok. Zaten devlet tarafından belirlenen fiyatlar da maliyetimizi karşılamıyordu, yabancı firmaların elinde ise ne olacağımız belli değil. Ellerini açıp, birkaç kuruş için dolaşıyorlar. Meclis'i Philip Morris satın almış" diye konuştu.
Yaklaşık 46 bin ailenin tütün yetiştiriciliği ile geçimini sağladığı Samsun'un Ziraat Odası Başkanı Hıdır Mırık da artan girdi fiyatları ve verilen taban fiyatları nedeniyle üreticinin yıllardır ekim yapamaz hale geldiğini söyledi. Mırık, "Son yıllarda zaten göçümüz arttı. Bundan sonra bizi yerimizde hiç tutamayacaklar. Biz zaten uygulanan politikalar yüzünden yıllardır yavan ekmek yiyoruz. Şimdi yabancı tekeller onu da elimizden alacak" dedi.
Tüm toplumu olumsuz etkileyecek
Meclis'te hızla yasalaştırılması planlanan tasarıyı, tarımın bitirilmesi için uygulanan planın parçası olarak değerlendiren Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Prof. Dr. Gürol Ergin ise yabancı firmaların kâr marjı daha yüksek olan yabancı sigaralara yöneleceğine işaret etti. Ergin, zamanla üretim yapamaz hale gelen, özellikle Güneydoğu'da yaşayan çiftçinin göç etmekten başka şansı kalmayacağını ifade etti.
Ergin, tasarının sigara tekellerine, sigara ithalatında kolaylık getirdiğini belirterek, bu durumun özellikle sektörde çalışan işçilerin işsiz kalması anlamına geleceğini dile getirerek, toplumun her kesimi için olumsuz sonuçlar doğuracağını vurguladı. Ergin, "Yasa direkt olarak, 'devlet tekeli kaldırılıp, bunun yerine yabancılaştırma yapılacak' demiyor. Ancak bütün dünyada çok az sayıda firma sigara üretimi ve ticareti yapar. Sektörün yabancıların eline geçeceği çok açıktır. Yabancı firmalar kâr marjı daha yüksek yabancı sigaralara yönelecek. Türkiye'de bugün dahi yabancı sigara oranı yüzde 45'lerde. Yasa hem çiftçi hem de işçi için vahim sonuçlar yaratacaktır. Türkiye dışardan getirdiği sigara için, bugün olduğundan çok daha fazla miktarda döviz verecek. Tüketici ise sigara fiyatlarını bu firmalar belirleyeceği için, daha pahalıya sigara içebilecek" dedi.
Türkiye'deki devlet tekelinin sigara reklamı yapmadığına dikkat çeken Ergin, yabancı firmaların ise oldukça sinsice, ilkokullarda, araba yarışlarını gösteren defter kapaklarında bile Marlboro reklamı yaptığını dile getirerek, devlet denetiminin olmadığı bir ortamda insanları sigaraya özendirmek için ellerinden geleni yapacaklarına işaret etti.
Üreticinin, istediği ürünü, istediği fiyata, istediği kadar alan tekellerle karşı karşıya bırakılacağının altını çizen Ergin, "Piyasaya yabancı tekeller hakim olacaktır. Hangi tütünün yetiştirilip yetiştirilemeyeceği, nerede ekileceği, tütüne ne kadar fiyat verileceği, bundan üretilen sigaraya ne kadar fiyat verileceğini bu firmalar belirleyecek" diye konuştu. src=/resim/b1.gif width=5>
Başa dön
ÖNCEKİ HABER

Irak komşularını uyardı

SONRAKİ HABER

Hükümet medya patronlarına çalıştı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...