AB'den İrlanda'ya by-pass planı

AB'den İrlanda'ya by-pass planı
Geçtiğimiz hafta perşembe günü İrlanda'da yapılan referandumda halkın yüzde 53.8'inin Avrupa Birliği (AB)'nin Doğu Avrupa'ya genişlemesini içeren Nice Zirvesi Kararları'na "Hayır" demesine rağmen, AB ülkeleri genişlemenin planlandığı gibi devam edeceğini açıkladılar. Pazartesi günü Luxemburg'da başlayan ve dün biten AB Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda, İrlanda'daki referandumun sonuçları detaylı olarak değerlendirildi ve referandumda "Evet" oyları fazla çıkmadığı için, İrlanda hükümeti sert bir şekilde eleştirildi.
İrlanda hükümeti tarafından ise, yapılan bütün eleştirilere karşılık, ikinci bir oylamanın yapılacağını ve bu oylama sırasında Nice Zirvesi'nin kararlarının halk tarafından kabul edilmesi için gerekli her tür çabanın harcanacağı sözü verildi.
İrlanda halkının AB'nin genişlemesi kararlarını onaylamaması durumuna karşı, 1992 yılında AB üyesi olan Danimarka'nın Maastrich Anlaşması'na karşı oy kullanması üzerine getirilen önlemler, şimdi İrlanda için tartışılıyor. Danimarka, oylamadan sonra Avrupa para birimi Euro'ya geçiş ve diğer kriterlerden muaf tutulmuştu. Luxemburg'da toplanan AB Dışişleri Bakanları, ikinci oylama sırasında da İrlanda'da halkın büyük çoğunluğunun AB'nin genişlemesine karşı çıkması durumunda, bu ülkenin Nice Anlaşması kararlarından muaf tutulabileceğini, böylece Doğu'ya doğru genişlemenin devam edeceği konusunda görüş belirttiler.
İrlanda'daki oylama konusunda bir açıklama yapan AB Dönem Başkanı İsveç Dışışleri Bakanı Anna Lindt, İrlanda hükemetinin en kısa süre içinde karar vermesini istedi. Diğer AB ülkeleri bakanları da kendilerinin fazla bir şey yapamayacağını, asıl görevin İrlanda hükümetine düştüğünü söylediler.
Eleştirileri cevaplayan İrlanda Dışışleri Bakanı Brian Cowen ise, ikinci tur referandum konusunda yorum yapmak için erken olduğunu söyleyerek, İrlanda halkının AB'nin genişlemesine destek vermesini sağlamak için her türden çalışmayı yapacaklarını dile getirdi. AB Dişişleri Bakanları, İrlanda hükümetini referandumda "Evet" oylarının fazla çıkması için gerekli çabayı göstermediği ve oylamaya katılım oranın oldukça düşük olduğu eleştirilerini gündeme getirdiler. İrlanda'da seçmenlerin sadece yüzde 34'ü sandık başına giderek oy kullanmıştı.
Aday ülkelere mesaj
Zirve sırasında bir açıklama yapan Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, oylama sonucunun İrlanda halkının demokratik bir kararı olduğunu, ancak AB'nin de kendi yoluna devam edeceğini söyledi. Fischer yaptığı açıklamada ayrıca, AB'nin büyüdükçe sorunların artacağını, ancak buna rağmen kurumlarının saydam olması gerektiğini ifade ederek, bugün asıl sorunun 2004'e kadar yapılması gereken reformları yerine getirmek ve AB Anayasası'nı hazırlamak olduğunu sözlerine ekledi. AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi de yaptığı açıklada, AB'nin genişleme kararının, İrlanda'daki oylamaya rağmen süreceğini söyledi.
Daha önce AB'nin genişmesi ve yeni üye ülkelerin vatandaşlarına serbest dolaşım hakkının verilmesine karşı çıkan İspanya, Luxemburg'daki toplantıda bu konudaki talebini göndeme getirmedi.
Ortadoğu'ya özel önem
AB toplantısında ayrıca, önümüzdeki hafta içinde İsveç'in Göteborg kentinde yapılacak ve ABD Başkanı George Bush'un da katılacağı AB Zirvesi, Balkanlar ve Ortadoğu'daki gelişmeler ele alındı. Pazartesi günü AB Dışişleri Bakanları ile bir araya gelen Filistin Özerk Yönetimi Bakanı Nabil Şaath, AB'nin bölgeye bir gözlemci delegasyon göndermesini ve AB'den bölgedeki çatışmalara müdahale etmesini istedi. İsrail, geçmişte AB'nin bölgeye bir delegasyon göstermesine karşı çıkıyordu. Ancak önceki gün öğleden sonra AB Dışişleri Bakanları ile bir araya gelen İsrail Dışişleri Bakanı Şimon Peres, şimdi AB heyetine karşı çıkmaya dair bir nedenin olmadığını söyledi.