10 Haziran 2001 21:00

Vergi kaçıran kaçırana

İzmir'de beş ili kapsayan vergi denetimlerinde ortaya çıkan tablo, vergi kaçakçılığının boyutlarını gözler önüne serdi.

Paylaş

Vergi kaçıran kaçırana
İç ve dış borçlarla şişen bütçenin yükünü Katma Değer Vergisi, Akaryakıt Tüketim Vergisi ve Gelir Vergisi ile dar gelirlilerin sırtına yıkan hükümet; özel okullardan sağlık kurumlarına kadar birçok kurumun kaçırdığı vergileri görmezden geliyor. İzmir bölgesinde yapılan denetimler, vergi kaçağındaki korkunç boyutu gözler önüne serdi.
İzmir'de beş ili kapsayan denetimlerde ortaya çıkan tablo, vergi kaçakçılığının yol açtığı zararı ortaya çıkardı. İzmir Gelirler Bölge Müdürü Rıfat Üret, Ege Bölgesi'nde yapılan vergi denetimleri sonucu önemli oranlara ulaşan kayıtdışılığı tespit ettiklerini söyledi.
Üret, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, İzmir, Manisa, Aydın, Muğla ve Uşak'ta sağlık, eğitim ve bazı sanayi kollarının yanı sıra gelen ihbarlara dayanarak, "tefecilik" yaptığı belirlenen çok sayıda kişiye yönelik yaptıkları vergi denetimlerinde trilyonlarca liraya ulaşan matrahlar belirlediklerini kaydetti.
Üret, söz konusu illerde eczaneler, sürücü kursları, özel sağlık poliklinikleri, özel eğitim kurumları ve tefecilere ilişkin ciddi denetim ve inceleme yaptıklarını anlatarak, şu bilgiyi verdi:
"Bölgede incelenen 10 özel sağlık polikliniğinde 1.6 trilyon lira matrah farkı saptandı. Bu mükelleflerin beyan ettikleri matrahlar karşılaştırıldığında kayıtdışı kalan hasılatın yüzde 345 olduğu görüldü ve bunlara 401 milyar 886 milyon lira ceza kesildi. Son yıllarda bölgemizde yaşanan tefecilik faaliyetleri nedeniyle gelen ihbarları değerlendirerek, 65 tefeci nezdinde yapılan vergi incelemelerinde 3.4 trilyon matrah farkı saptadık. 10 tefecide toplam incelenen matrah 386 milyar 891 milyon lira iken, bulunan matrah farkı 3 trilyon 451 milyar lira olup bunlara da 792 milyar lira ceza kestik."
Üret, kâr marjı yüzde 30'un altında olan 971 eczanede yapılan incelemelerde 7.2 trilyon lira matrah farkı belirlediklerini ve burada da kayıtdışılığın yüzde 58 olduğunu bildirdi. Üret, serbest çalışan 46 avukata yönelik yapılan vergi incelemelerinde ise 103 milyar lira matrah farkının ortaya çıktığını ve burada da kayıtdışı oranının yüzde 76 olduğunu söyledi. Üret, organize suç unsurları, tefeciler, sahte ve yanıltıcı belge düzenleyen ve kullananlara yönelik de yoğun çalışmalar yaptıklarını kaydederek, bu kapsamda İzmir Emniyet Müdürlüğü'ne 1999-2000 yılları arasında 489 mükellef hakkında incelenmek üzere dosya gönderdiklerini ifade etti. Üret, şöyle devam etti:
"Kamuoyunda balina operasyonu olarak adlandırılan ve 124 mükellefi içine alan incelemelerin 62 adedi sonuçlandı. Bölge Müdürlüğümüze ulaşan söz konusu 124 dosya, balina operasyonunda adı
geçen bazı muhasebecilerin tuttuğu genellikle boş defterlerden elde edilen sonuçtur."
Ege Bölgesi'nde 1999-2000 yılları arasında sahte veya yanıltıcı belge düzenleyen sayısını 545 olarak belirlediklerine belirten Üret, bu belgeleri kullanan mükellef sayısının ise 1595 olduğunu bildirdi. Üret, "Bölgemizde kullanılan sahte veya yanıltıcı belge sayısı 47 milyon 957 bin 493'tür. Bunlar tarafından beyan edilen matrah tutarı ise toplam 681 trilyon liradır. İzmir'de ise bu rakam 68 trilyon liradır" dedi. src=/resim/b1.gif width=5>