09 Haziran 2001 21:00

Meclis'i IMF kapatacak!

Yeni yasama dönemini IMF'nin emrettiği yasaları çıkartarak açan hükümet, Meclis'i yine IMF yasalarıyla kapatacak.

Paylaş
Meclis'i IMF kapatacak!
Hükümet, IMF'yi memnun etmek için önümüzdeki hafta da Meclis'i gece gündüz çalıştıracak. Üç haftadır işgüvencesi yasa tasarısını gündemine bile almayan hükümet, iş IMF yasalarına gelince gecesini gündüzüne katıyor. Taahhüt ettiği tarihe yetiştirmek için bakanlara boş kararname imzalatan hükümet, ek bütçeden sonra tütün, bazı fonların tasfiyesi, uluslararası tahkim, bankaların görev zararları ve banka iştiraklerinin birleşme ve devralınmasına vergi kolaylığı getiren yasa tasarılarını da üç gün içinde hazırlayarak Meclis'e sevk etti.
Başbakan Bülent Ecevit'in, "Meclis kapanana kadar yalnızca bu yasaları görüşebilecekleri, başka yasaların gündeme alınmasının mümkün olmadığını" belirtmesi, Meclis'in 1 Temmuz'da kapanışı da IMF yasalarıyla yapacağını gösteriyor.Hükümet, 15 Haziran'a kadar tütün ve fonların tasfiyesi, 25 Haziran'a kadar da ek bütçe tasarısını yasalaştırma kararını hızla uygulamaya koyacak. Diğer tasarıların da aynı hızla Meclis Genel Kurulu'na gönderilmesinin ardından, Meclis, 1 Temmuz'da kapanmadan önce, sabahlara kadar fazla mesai yapacak.
IMF kredisi borç faizine gidecek
2001 yılı bütçesinden ayrılan 16.6 katrilyon borç faizlerini karşılamaya yetmeyince alalacele ek bütçe hazırlayan hükümet, 30.1 katrilyonluk ek bütçenin de 24.6 katrilyonunu borç faizlerine ayırdı. Böylece birçok tavizler karşılığı IMF'den geleceği sözü alınan, ancak henüz alınmayan kredinin de borç faizlerine gideceği kesinleşti. Ek bütçe tasarısı en geç 25 Haziran tarihinde Meclis Genel Kurulu'ndan yasalaşarak çıkmış olacak.
Yabancı sermayeye imtiyaz
Uluslararası tekellerin dayatmalarıyla uluslararası tahkimi Anayasası'na koymakta sakınca görmeyen hükümet, yeni düzenleme ile uygulamayı da kolaylaştırıyor. Hazırlanan tasarı, uluslararası tahkimin Anayasa'nın 125'inci maddesinde öngörülen "yabancılık unsurunun bulunduğu kamu hizmetleriyle ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların" tahkim yoluyla çözülmesine ilişkin düzenlemeler içeriyor. Buna göre, tarafların işyeri veya sürekli oturdukları yerlerin ayrı devletlerde olması, tahkim anlaşmasının dayanağını oluşturan sözleşmeye taraf şirket ortaklarından en az birinin ilgili mevzuat uyarınca yabancı sermaye getirmesi, hukuka ilişkin bir ülkeden diğerine sermaye veya mal geçişini sağlaması "yabancılık unsuru" sayılacak.
Tahkime uygulama kolaylığı
Doğabilecek uyuşmazlıkların tümünün veya bazılarının tahkim yoluyla çözülmesi konusunda "tahkim anlaşması" koşulunu da öngören tasarı, bunun asıl sözleşmeyle veya ayrı bir sözleşmeyle yapılabileceği kuralını getiriyor. Tasarıya göre tahkim anlaşmasının konusunu oluşturan bir uyuşmazlıkta dava açılmış ise karşı taraf tahkim itirazında bulunabilecek.
Taraflar hakemlerin sayısını, tek rakamlı olmak şartıyla serbestçe belirleyebilecekler. Hakem sayısı kararlaştırılmamışsa üç hakem seçilecek. Taraflar, hakem veya hakem kurulunun uygulayacağı yargılama kurallarını, bu yasa hükümleri saklı kalmak kaydıyla serbestçe kararlaştırabilecek ya da bir kanuna, milletlerarası veya kurumsal tahkim kurallarına yollama yapabilecek. Tahkim yeri taraflarca serbestçe kararlaştırılabilecek.
Hakem veya hakem kurulunun yargılama şekline ilişkin düzenlemeler getiren tasarı, taraflarca aksi kararlaştırılmamışsa hakem kurulunun oy çokluğuyla karar almasını hükme bağlıyor. Kamuoyunda birçok tartışmaya yol açan, Sabancı için özel hüküm getirilen, Meclis'e gönderildikten sonra, "yeterli bulunmayarak" geri çekilen ve bu uğurda IMF'yi memnun etmek için Özelleştirmeden Sorumlu Devlet Bakanı Yüksel Yalova'nın istifa ettirildiği Tütün Tasarısı Meclis'te. Hükümetin 15 Haziran'da yasalaştırılacağı sözü verdiği tasarı, TEKEL Genel Müdürlüğü'nün "yeniden yapılandırılması" adı altında özelleştirilmesini getiriyor.
Bir kurul da tütün için
Her özelleştirdikleri kamu kuruluşu için bir üst kurul getiren hükümet, tütün tasarısı ile yedi üyeden oluşan Tütün ve Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu getiriyor. Kurulun üyeleri, Maliye, Sağlık, Tarım ve Köyişleri Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, TOBB Başkanlığı ile TEKEL Genel Müdürlüğü'nden bakanlığın önereceği ikişer aday arasından Bakanlar Kurulu'nca seçilecek. Tasarıda, tütün üreticilerinin tütünleri yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemiyle alınıp satılacağı belirtilerek, "Sözleşme esasına göre üretilen tütünlerin fiyatı üretici ile tüccar arasında varılacak mutabakata göre belirleneceği" vurgulanıyor.
Bu tasarının yasalaşması durumunda tütün üreticileri, yerli ve yabancı tekellerin, tütün tüccarlarının insafına terk edilecek.
Sabancı maddesi
Sakıp Sabancı'nın Türkiye distrübitörlüğünü yaptığı Philip Morris için tasarıya konan düzenleme ile Türkiye'de tütün mamulü eritmek isteyenlere, yıllık üretim kapasiteleri tek vardiyada sigara için 2 milyar adet, diğer tütün mamulleri için ise 15 milyon gramdan az olmayan, tütün hazırlama bölümleri dahil olmak üzere tam ve yeni teknoloji tesisleri kurma koşulu getiriliyor. Bu şartları yerine getirenler, ürettikleri tütün mamullerini serbestçe satabilecek, fiyatlandırabilecek ve dağıtabilecek.
Küçük üreticiye hayat yok
Tütün sektörünü altın tepside "serbest piyasaya" sunan tasarıda, tütün ve tütün mamülü işletme şartları tekellere göre düzenlenip, küçük işletmelere yaşam şansı tanınmıyor.
ÖNCEKİ HABER

IMF uydudan uyardı

SONRAKİ HABER

Hükümete 'diyalog' baskısı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...