08 Haziran 2001 21:00

Dicle'nin çekirdekçi kızı

Üç yaşındaydı, "Bir hafta içinde köyü terk edin" diye başlayan tehdidi aldıklarında. 9 yıldır Diyarbakır'dalar...

Paylaş
Dicle'nin çekirdekçi kızı
Derya Karaçoban
Nazan ve kız kardeşi, Dicle Üniversitesi kampüsünde çekirdek satıyor. Diyarbakır'ın sokaklarda çalışan zorunlu göç mağduru binlerce çocuğundan biri Nazan Karsu. Daha üç yaşındayken, Farqinî'nin Fışat köyünden "Köyde terörist besliyorsunuz. Ya bir hafta içerisinde evlerinizi boşaltıp köyünüzü terk edersiniz, ya evlerinizi eşyalarınızla birlikte yakarız" tehdidiyle ailesi yollara düşmüş. Yanlarına alabildikleri eşyalarla birlikte Diyarbakır'ın yolunu tutmuşlar.
Karsu ailesi 15 kişi. Baba Mehmet Karsu, Diyarbakır'a göç ettikten sonra ikinci bir kadınla evlenmiş. İlk eşi Makbule'den 6, Zülfiye'den ise 4 çocuğu var. Göç nedeniyle büyük zarar ziyanlarının olduğunu anlatan Makbule Karsu, çocuklarını çaresiz çalıştırmak zorunda kaldığını söylüyor: "9 yıldır bu şehirde yaşamaya çalışıyoruz. Kocam mal pazarına giderek bir şeyler kazanmaya çalışıyor, ama kazandığıyla 15 nüfus geçinebilir mi bu zamanda? Çocukların hepsinin çalışmasına rağmen yetmiyor. Gerçi babası Nazan'ı bundan sonra çalıştırmak istemiyor."
Büyüyen çocukların çalışmaya başlaması yerine, büyüyen çocukların çalışma sırasını bir küçüğüne bırakması kuralı işliyor Karsu ailesinde. Mehmet Karsu, büyüyen kız çocuklarının çalışmasını istemiyor. Kendisinin yıllardır çilekeş bir hayat sürdürdüğünü, çocuklarının da aynı kaderi paylaşmasını istemediğini belirten anne Makbule, eşinin eve başka bir kadın getirmesini de çaresizlikle kabul etmiş. Zülfiye'ye karşı hiçbir yanlış tutumda bulunmadığını ve onun da kendi isteği dışında ailesinin zoruyla eşine verildiğini anlatıyor: "Geldiği zaman daha çocuk sayılırdı onu da kendi çocuklarımdan farklı görmedim. Biz kadınlar buralarda hiçbir zaman kendi kaderlerimizi kendimiz belirlemiyoruz."
Kötü huylar edindiler
Türkçe bilmediğini bunun içinde Diyarbakır'a geldikten sonra gitmiş olduğu gerek devlet daireleri olsun, hastaneler olsun ya da okula gidip çocuklarının durumunu sorma konusunda birçok sorunla karşılaştığını söylüyor Makbule Karsu. Kız çocuklarının hiçbirini okutamamış, sadece bir oğlu okul yüzü görebilmiş. "Kendi çocuklarımın yanında bir de Zülfiye'nin çocuklarının bakımı için de ona yardımcı oluyorum. Bunun yanında kaynanam ve kayınbabam da bizimle birlikte kalıyor. İkisinin de çok yaşlı olmasından kaynaklı birçok sağlık sorunu var. Şehir hayatına hâlâ alışamadım. Çocuklar, sular mikroplu olduğu için sürekli rahatsızlanıyor. 5 yaşındaki Memo astımlı, ancak para olmadığı için tedavi ettiremiyoruz" diyen Makbule Karsu, sokaklarda çalışan çocukların birçok kötü huy edinmesinden de rahatsız. Çekirdek satmak için sabahın erken saatinden geç saatlere kadar çalışan Nazan'ın çok küçük yaşlardan beri sigara içtiğini, diğerlerinin de birçok yanlış söz ve davranışta bulunduğunu anlatıyor.
Okula gitmek istiyor
Dicle Üniversitesi kampüsünde çekirdek satan Nazan, dürüstlüğü ve sevimliliğiyle tüm öğrencilerin sevgisini kazanmış. Abisinin de ortaöğretim birinci sınıfta okuduğunu ve okul dışında da üniversite kampüsünde ayakkabı boyacılığı yaptığını anlatan Nazan'la birlikte 5 kardeşi de üniversite kampüsünde çalışıyor. Çoğu kez anneleri de onlarla geliyor, dilenci çocukların onları dövüp sarkıntılık etmesini engelleyebilmek için... Kendisinin de yaşıtları gibi okula gitmek ve oyun oynamak, en azından kedi yaşıtları gibi düşünmek istiyor Nazan.
Kendisini çok fazla üzen diğer bir olayın da babasıyla aralarındaki ilişkinin olduğunu belirten küçük çekirdekçi; yaşadıklarını üzüntüyle anlatıyor: "Kardeşim bir gün yaramazlık yapmıştı ve o esnada babam da oradaydı. Kardeşimin yapmış olduğu yaramazlığa karşın babam ablamı köşeye çekerek kardeşimi uyarmasını istedi. Babam kendisinin şu ana kadar çocuklarının gerek maddi olsun gerek manevi olsun hiçbir ihtiyaçlarını karşılamadığını düşünüyor ve bundan dolayı da kendisinde çocuğunu uyarma hakkını görmüyor."
ÖNCEKİ HABER

Cam grevi yasaklandı

SONRAKİ HABER

IMF'ye Latin barikatı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...