17 Mayıs 2001 21:00

Toplu sözleşmelerde 'niyet' krizi

Türk-İş'le hükümet arasında ocak ayından beri, hükümetin ilk altı ay için sıfır zam anlamına gelen önerisinde diretmesiyle bugüne gelen kamu sözleşmeleri, IMF'ye verilen niyet mektubuna çarptı.

Paylaş
Toplu sözleşmelerde 'niyet' krizi
IMF direktifleriyle hareket eden hükümetin bu tutumunda ısrar etmesi kamu sözleşmelerini çıkmaza soktu. Türk-İş ile hükümet arasında dün yapılan toplantıdan bir sonuç çıkmadığı gibi, Türk-İş Genel Başkanı Bayram Meral, hükümetin bir önceki önerisinden de geri öneriler dayattığını söyledi.
Türk-İş Genel Başkanı Bayram Meral, düzenlediği basın toplantısında, "Pazartesi günü Bakanlar Kurulu'ndan olumsuz sonuç çıkarsa, geçmişte koyduğumuz demokratik tepkinin daha sertini ortaya koyacağız" diye konuştu.
Kamu TİS'lerinden Sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler'in makamında dün yapılan görüşme, bir saat sürdü.
Türk-İş'e bağlı bazı sendikaların yöneticilerinin de katıldığı toplantıdan önce Bayram Meral ile Mehmet Keçeciler bir süre baş başa görüştüler. Toplantı sonunda Başbakanlık önünde açıklama yapan Meral, önceki görüşmede belli bir noktaya geldiklerini, ilk altı aydaki ücretlerin kök ücretlere yansıması, diğer altı aylarda da geriye dönük enflasyon konusunda büyük yaklaşım sağlandığını öne sürdü. Meral, "Bugün yarın bir sonuca gidileceğini bekliyorduk, ancak bugün IMF'ye verilen mektup önümüze konuldu. Bu bizi son derece rahatsız etti" dedi.
'Derviş halkı yanılttı'
IMF'den alınan paranın sanki hibeymiş gibi bir hava yaratıldığını, Derviş'in halkı yanılttığını söyleyen Meral, "Bugün alınan para resmen borca gidecektir. Batan bankaların borçları ödenecektir. Onun için IMF'ye verilen niyet mektubu bizi uzaktan yakından ilgilendirmez. Batan bankaların borçlarını biz ödemek zorunda değiliz. Bütün bunlara rağmen üzerimize düşeni yaptık. Belli bir aşamaya gelmiştik. Ama bugünkü talep ve teklifimiz farklı bir boyuta gitti" dedi.
'Türk-İş'in önü işsizlerle dolu'
Soruları yanıtlayan Meral, İşgüvencesi Yasa Tasarısı'nın programa alınması taleplerini ilettiklerini belirterek, "Türk-İş'in önü panayır gibi. İşten atılan binlerce işçi kapının önünde bizi bekliyor" dedi. Meral, "Keçeciler'le görüşmenizde meydanlara ineceğinizi söylediniz mi?" sorusuna, "Belli bir sıkıntı var ki bakan konuyu Bakanlar Kurulu'na götürüyor" diye yanıt verdi. Bayram Meral, toplantı sırasında hükümetin daha önce anlaştıkları noktanın gerisinde önerilerle geldiğinin kanıtı olarak da, kendisinin ve Keçeciler'in imzalarının bulunduğu, 9 Mayıs 2000 tarihli bir anlaşma metnini basına dağıttı.
Daha sonra açıklama yapan Keçeciler ise TİS görüşmesinde kendilerinin ilk altı ay için yüzde 18 önerdiklerini, Türk-İş'in ise yüzde 20 istediğini, yüzde 2'lik farkın çok önemli olmadığını, ancak bu zammın kök ücretlerine yansıması konusunda önemli ayrılık olduğunu söyledi. Hazine'nin, mali imkânların, ekonomik programın zammın kök ücretlere yansımasına imkân vermediğini öne süren Bir kamu işçisi ile bir memurunun ortalama maaşı arasında 2.6 kat farklılık olduğunu, ikinci dönem itibariyle bu farkı 2.5'e indirme amaçları olduğunu kaydeden Keçeciler, 2.3, 4'üncü altı aylar için ise hedeflenen enflasyon, hedefin aşılması halinde ise aşan miktarın yüzde 80'ini ödemeyi taahhüt ettiklerini, Türk-İş'in ise tamamını istediğini belirtti.
'Son rakamı verdik'
Niyet mektubu ile TİS'lerin ilgisinin olmadığını öne süren Keçeciler, memurlar, özel sektör işçileri ile kamu işçilerinin maaşlarını karşılaştırdı. Kamu işçilerinin çok aldığını iddia eden Keçeciler, "yoksulluk sınırının 700 milyon olduğu" hatırlatması üzerine, ekonominin rekabet şartları doğrultusunda verebilecekleri son rakamı verdiklerini iddia etti. Keçeciler, sorular üzerine, ilk altı ay için yüzde 18'in 2002'nin Şubat ayından itibaren aylık 100'er milyon olarak ödenmesini istediklerini söyledi. 2002'de hedefledikleri enflasyonun yüzde 20 olduğunu belirten Keçeciler, 2002'nin ilk altı ayı için yüzde 10, diğer altı ayı için de yüzde 10 verdiklerini, hedefin aşılması halinde de aşan kısmın yüzde 80'ini ödeyeceklerini söyledi.
Keçeciler'in açıklamasının ardından, Türk-İş Yönetim Kurulu, sendika başkanları, yöneticileri, şube başkanları ve özelleştirme nedeniyle POAŞ'tan atılan işçilerin katıldığı bir toplantı düzenleyen Meral, Pazartesi günü saat 15.00'deki görüşmeden olumlu bir sonuç çıkmaması halinde, geçmişteki demokratik tepkilerinin daha sertini ve hızlısını ortaya koyacaklarını söyledi.
Keçeciler'in çalışanların hakkına sıcak baktığından şüpheleri olmadığını savunan Meral, ancak tavırlarında farklılaşma olduğunu söyledi. Hükümetin IMF'ye verdiği niyet mektubunda ne yazıldıysa onu yaşama geçirmeye çalıştığını belirten Meral, "IMF'nin dikte ettirdiği madde metinlerini, bize dikte ettirmeye çalışıyorlar. Türk-İş, böyle bir diktaya, zorlamaya hiçbir zaman boyun eğmemiştir, eğmeyecektir" diye konuştu.
Derviş ile bir alıp veremediklerinin olmadığını belirten Meral, "Ancak dün Cottorelli'ye yaptıramadıklarını bugün Kemal Derviş'e yaptırıyorlar" dedi. Meral, 9 Mayıs'ta Keçeciler'le yaptıkları görüşmede yaptıkları anlaşma metnini basına dağıttı.
Keçeciler'in metni, Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, Bayındırlık Bakanı Koray Aydın ve Maliye Bakanı Sümer Oral'ın şahitliğinde imzaladığını kaydeden Meral, hükümetin IMF'nin emriyle daha sonra çark ettiğini söyledi.
Kök ücretler yok
Meral ile Keçeciler'in imzasının bulunduğu 4 maddelik "anlaşma" tutanağına göre, birinci altı ay için ücretlere yüzde 20 zam verilecek olup, farklar 2002 Şubat ayında ödenecek. Ancak yüzde 20'nin kök ücretlere yansıyıp yansımayacağı, farkların bir defada mı yoksa Keçeciler'in söylediği gibi dilimler halinde mi ödeneceğine dair bir ibare yer almıyor.
İkinci altı aylık zam, hükümetin hedefi olan yüzde 15 oranında yapılacak olup, enflasyonun yüzde 15'i aşması durumunda aradaki farkın ücretlere yansıyacağı vurgulanan metinde, üçüncü 6 ayda yine öngörülen yüzde 10 enflasyon oranında zam yapılacak. Enflasyonun yüzde 10'u aşması halinde fark ödeneceği vurgulanan metinde, dördüncü altı aydaki artış da üçüncü 6 aydaki gibi öngörülüyor olup, artı olarak yazılan yüzde 5'in üzeri ise çiziliyor.
İşçilerin kayıbı 3.1 katrilyon olacak
Sözkonusu tutanaktaki imzanın kendisine ait olduğunu açıklayan Keçeciler, NTV'ye yaptığı değerlendirmede, ilk altı aydaki yüzde 20'de kök ücretlerin olmadığını, bu şekliyle Türk-İş razıysa hemen anlaşabileceklerini söyledi. 6 aylık enflasyon kadar fark verdiklerini, bunun da yüzde 18'e denk geldiğini, enflasyonun aşılması halinde de aşılan kısmın yüzde 80'ini ödemeyi kabul ettiklerini savunan Keçeciler, "Gerçekten Sayın Meral fedakarlık yapmıştır, ama biz biraz daha fedakarlık istiyoruz" dedi. Keçeciler, bir soru üzerine ilk altı ayın kök ücretlere yansımaması durumunda kazançlarının 3,1 katrilyon olacağını söyledi.
ÖNCEKİ HABER

Derviş krizin yükünü emekçilere yüklüyor

SONRAKİ HABER

Petrol işçileri: 'Taviz vermeyin'

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...