Devlet sanatı desteklemek zorunda

Devlet sanatı desteklemek zorunda
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) Başkanı Şakir Eczacıbaşı, devlet ve yerel yönetimin "kültür ve sanatı desteklemek zorunda olduğunu" belirterek, "Ama hiçbir şekilde karışmamalıdır. 'Biz parasını veriyorsak, neden karışmayalım' diyorlar. İşte sorun burada" dedi.
Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) tarafından düzenlenen "Kültür Politikaları" sempozyumu, Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Oditoryumu'nda yapıldı.
Sempozyumda konuşan Şakir Eczacıbaşı, son yıllarda dünyada kültür politikalarının çok önemsenmesine rağmen bu konunun tam anlamıyla çözümlenemediğini söyledi.
Bu konuda tek başarılı ülkenin, devletin yaklaşık 250 yıldır kültürü desteklemesine rağmen karışmama alışkanlığını geliştirdiği için Fransa olduğunu vurgulayan Eczacıbaşı, Türkiye, İngiltere gibi imparatorluk geleneğinden gelen ülkelerin, hâlâ kültür politikasını kontrol etme alışkanlığı içinde olduğunu anlattı.
Eczacıbaşı, ayrıca, kültür politikasını desteklemek için topluma anlatım ve iletişim özgürlüğü verme, sivil toplum örgütlerini geliştirme ve kültür adamlarına, eğitimcilere, etnik gruplara kültür politikasının oluşmasında görev vermenin gerekliliğine değindi.
Siyaset kültüre önem vermiyor
SODEV Başkanı Ercan Karakaş, kültür politikalarını devletin mi, yoksa sanat insanlarının mı belirleyeceğinin önemli bir konu olduğunu ifade ederek, Türkiye'de siyasetin kültüre önem vermediğini savundu.
Karakaş, "Devletin görevi, kültür politikalarını belirlemek olmamalı. Kültür alanındaki insanlar, kültür politikalarını belirlemeli. Devletin buradaki görevi, düşünce ve ifade özgürlüğünün önündeki tüm engelleri ortadan kaldırmak, düşünsel ve sanatsal ifadenin kendisini özgürce ortaya koymasını sağlamak olmalı" şeklinde konuştu.
"Türkiye'de sanatın ve kültürün yasaklandığını" ifade ederek, son olarak Bedri Baykam'ın romanının toplatıldığını hatırlatan Karakaş, "bu yasakçı zihniyetin ortadan kalkması gerektiğini" vurguladı.
Karakaş, bir dönem Kültür Bakanlığı yaptığını da anımsatarak, şöyle dedi: "Bakanken önüme bir liste getirdiler. Kahve, tost ve çay fiyatları yazıyordu. Bodrum'da bir ören yerinin kafeteryasınınmış. Bakanın onayından geçmesi gerekiyormuş. Bakanlığın bunlarla uğraşmaması gerekiyor. Kültür Bakanlığı, tamamen kendi içindeki kısır meselelerle uğraşıyor. Bakanlığın işlevinin değişmesi gerekiyor. "
Yerel yönetimler kısıtlanıyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanı Şenol Demiröz, çağdaş demokrasilerde devletin ideolojisinin olmaması gerektiğini, olduğu zaman kültürel, sanatsal gelişmenin sağlıklı bir şekilde ortaya çıkmasının mümkün bulunmadığını söyledi.
Türkiye'de yerel yönetimlerin, valilerin ve İçişleri Bakanlığı'nın onayını almadan herhangi bir faaliyet yapma özgürlüğü bulunmadığından, yerel yönetimlerin kültürel hayata desteğinin de güç olduğunu anlatan Demiröz, kendilerine bağlı Cemal Reşit Rey Konser Salonu'ndaki konser ilanlarını gazeteye verdikleri zaman bile sorun yaşadıklarını ve "Siz, kamu kuruluşunuz. Sadece resmi ilan verebilirsiniz" denildiğini dile getirdi.
Demiröz, "İstanbul'da kültür-sanat faaliyetlerini yürütürken, belirli oranda risk alıyoruz. Risk almazsak yapamayız ve bunlar için de sürekli hesaba çekiliyoruz. 1994'den bu yana kültür çalışmaları yapıyoruz. Faydalı çalışmalar yaptığımıza inanıyorum. Ancak en ufak bir toplantı yaptığımızda bile, bu, polis tarafından kaydediliyor. Böyle bir ortamda sağlıklı kültürel faaliyetler yürütmek oldukça zor" diye konuştu.
Devlet sanata müdahaleci
Plastik Sanatlar Derneği Başkanı ressam Mehmet Güleryüz ise devletin sanata müdahalesini "devlet sanatçılığı" payesi verilmesiyle örnekledi ve bu konuda dava açtığını hatırlattı. Güleryüz, sanatçıların devletten fazla bir şey beklemediğini de belirterek, özellikle plastik sanatlar alanının oldukça sahipsiz kaldığını ve bu alandaki sanatçıların gerçekten çaresiz durumda olduğunu sözlerine ekledi.