07 Nisan 2001 21:00
Ekmek bile yok!
Kriz nedeniyle ekmek satışları da düştü. Yoksulluğun giderek açlığa dönüştüğünün önemli bir göstergesi bu. Fırıncılar, eskiden üç ekmek alanların, şimdi bir ekmek aldığını söylüyor.
Ekmek bile yok!Muzaffer Özkurt
"Açız aç! Ekmek bulamıyoruz." Son birkaç haftadır işçiler, memurlar, köylüler ve esnaf yaptıkları eylemlerde öfkelerini bu sözlerle dile getiriyorlar. Fırıncılar ekmek üretiminin yüzde 30 azaldığını söylüyor. Halkın ekmek alacak parası dahi olmaması, yoksulluğun giderek açlığın yaygınlaşmasına dönüştüğünün göstergesi.
Fırıncılar bu azalmanın nedenlerinden birinin daha ucuz ekmek satan Halk Ekmek olduğunu söylüyor. Ancak, fırıncılara göre temel neden olarak kriz sonrası yaşanan işsizlik ve doların yükselmesiyle alım gücünün düşmesi... İnsanların geçinebilmek için en temel gıda olan ekmekten kısması yaşanan krizin vehametini gözler önüne seriyor.
Ekmekte veresiye zamanı!
Özkaradeniz Fırını sahibi Necdet Kaya, fırınlarda şimdiye kadar uygulanmayan veresiyeye geçtiklerini söylüyor: "Bu olmamış bir şey. Belli müşterilermiz vardı. 5 ekmek alan 2 ekmek alıyor. 3 ekmek alan bir ekmek almak zorunda kalıyor. Her gün bin ekmek daha az üretiyoruz. Öğlen saatlerinde vitrinde yer kalmazdı şimdi boş duruyor. Üretmiyoruz". Necdet Kaya, bir başka çarpıcı örnek daha veriyor: "İnsanların alım gücü kalmamış. Boğazından kısıyor. Artık 10 müşteriden 3'ü bayat ekmek arıyor. İnsanlar isyan durumuna geldi. Fiyatların artması nedeniyle 8 yıldır çalıştığımız fabrika bize 'Un yok' diyor'".
Üretim yüzde 30 düştü
Çavuşoğlu Fırını'nın yöneticilerinden Mustafa Gümüş de, maliyetlerin artmasından yakınıyor: "Un 8.5 milyondu 12-13 milyona çıktı. Üstelik una günlük fiyat veriliyor her gün değişiyor. Maya 6.5 milyon liradan 14 milyona fırladı. Elektrik, su parası ortada. Bunlar böyle olunca ekmek de 150 bin lira oldu ama daha da artacak" diyen Gümüş, üretimlerinin yüzde 30 civarında düştüğünü belirtiyor. Bu gidişle insanların evinde un alıp ekmek yapacağını söyleyen Gümüş, maliyetlerin devam etmesi halinde ekmeğin yakında 200 bin lira olacağına dikkat çekiyor.
Halk Derviş'ten iyi ekonomist!
Akgünoğlulları Unlu Mamülleri'nde çalışa Ramazan Kılıç da üretimlerini günlük 700 ekmek azalttıklarını ancak buna rağmen 150 ekmeğin akşam arttığını belirtiyor. "Susamı, unu, mayası. elektriği, suyu her şey zamlanmış. Ekmek 150 bin lira. Böyle giderse yakında 200 bin lira olacak" diyen Kılıç, ekmek üretiminin insanların alım gücünün kalmamasından, işsizlikten ve Halk Ekmek'ten kaynaklandığını dile getiriyor. Kılıç, ayrıca şunları ekliyor: "Ben insanlara bir şey diyemem. Tabii ki daha ucuz olduğu için oradan alacak. Halk Ekmek'i belediye destekliyor ancak belediye de suya, ulaşıma ve vergilere zam yaparak bu açığı kapatıyor. Yani halk için değişen bir şey yok."
Bu fırının sahiplerinden Serkan Akgün ise şunları söylüyor "Kemal Derviş kurtaracak, diyorlar. Derviş'e asgari ücret verseler geçinemez ama bir memur, işçi bu parayla geçinmeye çalıştığına göre onlardan daha iyi demektir."
'Millet acından ölecek!'
Fırından ekmek alırken konuştuğumuz Recep Aydın, "Bu gidişle millet acından ölecek" diyor. İki çocuk babası Aydın'ın maaşı 300 milyon lira. Recep Aydın, pek çok insanın ekmekten bile kısarak bütçeyi denklemeye çalıştığını anlatıyor.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
