Kapitülasyondan beter

Kapitülasyondan beter
Yabancı yatırımları teşvik etmek amacıyla bürokratik işlemleri önemli ölçüde azaltmak üzere kurulması düşünülen endüstri bölgelerine ilişkin yasa taslağına tarım sektörü temsilcileri karşı çıkıyor. Tarım Bakanlığı yetkilileri hükümetin, yabancı sermayenin yatırım yapma şantajı karşısında, bu şirketlerin istedikleri yerdeki verimli toprakları vermek durumunda kalacağını belirtirken, ZMO Başkanı Prof. Dr. Gürol Ergin, taslağın yasalaşması halinde, tarihe en ağır kapitülasyon olarak geçeceğini kaydetti.
Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldı
Ocak ayı başında Bakanlar Kurulu'nda imzaya açılan taslak, Tarım ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, kendilerinin ve sektörün görüşü alınmadığı için imzalamadı. Bakan Gökalp'in, özellikle, yasa ile tarım arazilerinin korunmasının mümkün olmayacağından endişe ettiği belirtiliyor.
Bakanlık yetkilileri, yasa taslağında, "endüstri bölgelerinde yapılan yatırımlarda, 3194 Sayılı İmar Kanunu, 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu, 3202 Sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, 3213 Sayılı Maden Kanunu ile 1580 Sayılı Belediye Kanunu'nun 15'inci maddesinin ikinci maddesinin 12 numaralı bendi hükümlerinin uygulanmayacağı"na ilişkin hüküm bulunduğuna dikkati çekiyorlar.
Yapılan değerlendirmeye göre, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile birlikte, tarım topraklarının amaç dışı gaye ile kullanmasını düzenleyen yönetmeliğin de endüstri bölgelerinde uygulanması mümkün olmayacak. Yabancı sermayenin istemesi halinde, birinci sınıf tarım toprağı olup olmadığına bakılmaksızın, arazi endüstri bölgesi ilan edilebilecek. Bu yatırımlarda ÇED raporu da aranmayacak.
Tasarı bir ibret belgesi
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) da endüstri bölgeleri yasa taslağına karşı çıktı. ZMO Başkanı Prof. Dr. Gürol Ergin, taslağın yasalaşması halinde, tarihe en ağır kapitülasyon olarak geçeceğini belirterek, "taslak, küresel ekonominin tüm isteklerini koşulsuz yerine getirmenin ulusal çıkarlara aykırılığını açıkça gözler önüne seren bir ibret belgesi" olduğu değerlendirmesi yaptı.
Ergin, "Yabancı sermaye yatırımlarını teşvik etmek amacıyla hazırlanan yasa taslağının esas amacı, ulus devleti yok sayarak, ülkenin ulusal ve evrensel çevre ve kültür değerlerini korumaya yönelik tüm yasa ve kurumlarını işlevsiz kılmak, uluslararası tahkim boyunduruğundan önce alınan yüksek yargı kararlarını işlemez duruma sokmaktır.
Düzenleme ile, birinci sınıf tarım toprakları, ormanlar, meralar, kıyılar, tarihi ve kültürel alanlar, yabancı veya yabancı sermaye ile bütünleşmiş yerli sermaye yatırımlarının koşulsuz ve sınırsız talanına açılıyor. Yatırımcının çıkarı ile ülke çıkarının birleştiği ortak yatırım alanlarının belirlenmesi ilkesi göz ardı edilecek" dedi.
Çokuluslu şirketlerin köleleri
Taslakta, "endüstri bölgelerindeki yatırım izni taleplerinin 15 gün içinde sonuçlandırılması, 15 gün içinde yanıt verilmemesi halinde iznin verilmiş sayılacağı," ayrıca, "izin ruhsat ve benzeri başvurulara ilişkin hizmetleri 10 iş günü gerekçesiz olarak öncelikle ve ivedilikle sonuçlandırmayan ilgili kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve meslek odaları yöneticileri hakkında para ve memurluktan çıkarmaya kadar cezalar verilmesinin" öngörüldüğünü de hatırlatan Prof. Dr. Ergin, bu hükümler ile kamu yöneticilerinin "kul", meslek odası yöneticilerinin de "memur" konumuna sokulduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Ergin, yasa ile "ulusal çıkarlar adına yatırıma bazı kararlara engel olabilecek kamu bürokrasisinin çökertileceğini" belirtirken, insanların da "çok uluslu şirketlerin kulları köleleri" durumuna düşürüleceğini kaydetti. Prof. Ergin, Yatırımları Teşvik, Koordinasyon ve Danışma Kurulu'nun görüş alacağı kuruluşlar arasında Yabancı Sermaye Derneği (YASED) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) sayılırken, üniversiteler ve ilgili meslek odalarının görüş alınacak kuruluşlar arasında sayılmamasını da eleştirdi.
Serbest Bölge Müdürlüğü de karşı
Endüstri bölgeleri hakkındaki kanun taslağına, DTM Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü'nün de olumsuz görüş bildirdiği öğrenildi. Serbest bölgeler mevzuatı kapsamında yatırımcılara çok uygun teşvikler verildiği, uygulamadaki bazı sorunların yabancı sermaye mevzuatından kaynaklandığı belirtilen görüş yazısında, yeni endüstri bölgeleri kurulması yerine yabancı sermaye yasasında değişikliğin daha uygun olacağı vurgulandı.