Çocuk işçiliğine sahte çözüm

Çocuk işçiliğine sahte çözüm
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı izinsiz çocuk çalıştırılmasını önlemek amacıyla yasa taslağı hazırlıyor. Şimdiye kadar hazırlanan raporlar çocuk işçiliğin kaynağını yoksulluk olarak gösterirken, yasa taslağı ceza ile bu sorunu çözmeyi hedefliyor. Türkiye'de açlık sınırının altında yaşayan sayısı 12 milyonu bulmuşken ve bu rakam her gün artarken bakanlığın bu çözüm yolu ise gerçekçi bulunmuyor.
Çalışmaları sürdürülen yasa taslağında, belirlenen işler dışında ve izinsiz çocuk işçi çalıştırdıkları saptanan patronlara, çalıştırdıkları her çocuk işçi başına 2.5 ile 5 milyar lira arasında para cezası verilmesi öngörülüyor. Yasa tasarısı 14 yaşını doldurmuş çocukların belirli işlerde çalışmasına izin veriyor. Türk-İş'in hazırladığı raporda ise çocuk işçiliğine tamamen son verilmesi ve bunun için ekonomik ve sosyal durumun iyileştirilmesi gerektiğine özellikle vurgu yapılıyor.
Mendil satan çocukların engellenmesine ve ailelerine ceza verilmesine yönelik karara ilk önce bu işleri yapan çocukların tepki göstermesi ise ceza yöntemi ile bu sorunun çözülemeyeceğini gösteriyor. Büyük çoğunluğu göç mağduru olan çocuklar ekonomik sıkıntılardan dolayı ailelerinin geçimlerine katkı sunmak zorunda kalıyor.
Sınırlama getirilecek
Yasa taslağı 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişimleriyle, okula devamlarına engel olmayacak işlerde ve işyerlerinde çalışabilecekler. Taslağa göre, 14 yaşını doldurmuş çocuklar, uzun süre ayakta kalacak, 5 kilogramdan fazla ağırlık kaldırmalarını gerektirecek, düşme ve yaralanma tehlikesi olabilecek işlerde çalıştırılmayacaklar.
18 yaşını doldurmamış çocuklar ise yer ve su altında yapılan işler, gece işleri, ağır ve tehlikeli işler, gürültülü ortamlarda, bağımlılık yapan maddelerin yapım ve satım işlerinde, parça başı ve prim sistemi ile ücret ödenen işlerde çalışamayacaklar. Bu işyerlerinin girişine, "18 yaşını doldurmamış olanların içeriye girmesi yasaktır" ibaresi konulacak.
Suç işlemişler çocuk çalıştıramayacak
Yasa taslağına göre, çocuk ve gençlere karşı suç işlemiş veya bu gibilere karşı davranışları nedeniyle kovuşturma sonucu suçlu bulunmuş kişiler, yüzkızartıcı suçlardan hüküm giymiş kişiler, alkol ve uyuşturucu bağımlısı kişiler, usta eğitici formasyonuna sahip olmayan veya bu nitelikteki kişileri işyerinde istihdam etmeyen kişiler, 18 yaşını doldurmamış çocuk işçi çalıştıramayacaklar.
Çocuk işçi çalıştıracaklar ise Çalışma Bakanlığı Bölge Müdürlüğü'ne başvurarak izin alacaklar. Çalışmaları sürdürülen yasa taslağına göre, belirlenen işler dışında ve izinsiz çocuk işçi çalıştıran patronlara, çalıştırdıkları çocuk işçi başına 2.5 ile 5 milyar lira arasında ağır para cezası verilmesi planlanıyor.
Her işte çalışıyorlar
"Eti de kemiği de senin" anlayışıyla başta sanayi siteleri ve inşaatlar olmak üzere hemen hemen bütün iş kollarında çocuk işçi çalıştırılıyor. Patronlar tarafından ucuz, kaliteli ve sonsuz bir kaynak olarak görülen çocuk işçiliği dünyada hızla artıyor. Şimdiye kadar hazırlanan raporlarda ise çocuk işçiliğinin nedeni olarak yoksulluk ve özellikle göç kaynaklı sıkıntılar gösteriliyor. Türkiye'de halen 3 milyon 840 bin çocuk işçi bulunuyor. Kaçak çalışan çocuk sayısı ise belirlenemiyor. Türk-İş Çocuk İşçiler Bürosu yaptığı araştırmaya göre çalışanların yüzde 32'sini 6-19 yaş grubu oluşturuyor. Çalışan çocukların yüzde 45'i 16 yaşından küçük. Hazırlanan raporda ekonomik ve sosyal durumun iyileştirilmesine yönelik her girişimin çalışan çocukların durumunu iyileştireceği vurgulanıyor.
Sorunlarla boğuşuyorlar
Marmara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi'nin yaptığı araştırmaya göre çalışan çocukların yüzde 87'si sağlıkta, yüzde 74'ü aile ilişkilerinde yüzde 67'si toplumla ilişkilerinde, yüzde 84'ü kişilik alanında yüzde 78'i arkadaşlarıyla olan ilişkilerinde, yüzde 82'si ise iş ve gelecek konusunda sıkıntı yaşıyor. Çocukların yüzde 87'si 27 ayrı sağlık sorunundan şikâyetçi. Bunların başında göz, kulak ve baş ağrısı geliyor. Dünya genelinde ise çocuk işçilerin 91.4'ü hastalıklarla boğuşuyor.
DB destekliyor
Dünya Bankası çocukların kölelik koşullarında çalıştığı sektörlere para yardımı yaparak çocuk işçiliğini destekliyor. Hindistan'da özellikle halı ve ipek sektöründe çocuk işçilerin çalıştığı işletmelere para veriliyor. Çocukların 6 yaşından itibaren çalışmaya başladığı ipek sektörü DB'nin en fazla desteklediği ve çocukların en fazla ezildiği sektör. Uluslararası Hür Sendikalar Konfederasyonu Genel Sekreteri Bill Jordan ise, yaptığı açıklamada çocuk işçiliğinin hızla arttığını ve patronların hızla çocuk işçiliğine yöneldiğini vurguluyor.