06 Ocak 2001 22:00
Vergide rant uçurumu
Ayda 139 milyon lira alan asgari ücretliden yüzde 30.9 vergi alan devletin, parasını tahvil ya da bonoya yatırarak ayda 100 milyar lira kazanandan aldığı vergilerin toplamı sadece onbinde 2. üzerinden vergi ödemek zorunda.
Vergide rant uçurumu
Hükümetin vergi politikası tamamen ücretlilerin üzerinde. Ücret ve maaşlardan her ay peşin vergi alan hükümet, rantiyeden vergi almamak için her yolu deniyor. Asgari ücretin yüzde 30,9'unu vergi olarak kesen hükümet, rant gelirlerinin ise ancak onbinde 2'sini vergi olarak alabiliyor.
Vatandaşın Vergisini Koruma Derneği (VAVEK) bir asgari ücretli işçi ile rantiyenin vergi yükünü karşılaştırdı. Sonuç asgari ücretlinin 139 milyon liralık maaşından yüzde 30.9 vergi kesilirken, rantiyenin ödediği vergilerin toplamı sadece on binde 2.
VAVEK'in hesaplamalarına göre, 139 milyon 950 bin liraya yükselen asgari ücretten 14 milyon 348 bin lira gelir vergisi, 19 milyon 593 bin lira SSK primi, 2 milyon 799 bin lira işsizlik sigortası primi, 839 bin lira da damga vergisi kesiliyor. Asgari ücretli, 12 milyon liralık bir telefon faturası üzerinden de telefonu için de ayda 2 milyon 115 bin lira özel iletişim vergisi, 2 milyon 173 bin lira sabit ücret, 1 milyon 438 bin lira da KDV ödüyor.
Bu asgari ücretlinin kesinti ve ödemeler toplamı 43 milyon 308 bin 73 liraya ulaşırken, geriye de 96 milyon 641 bin 927 lira kalıyor. VAVEK, asgari ücretli üzerindeki yükün oranını da yüzde 30.9 olarak veriyor.
Tahvilde gelir vergisi yok
Buna karşılık aylık devlet tahvili veya Hazine bonosu alan ve devletin sırtından ayda kazandığı para 100 milyar lirayı bulan bir kişi, gelir vergisi ödemiyor.
Bu kişi üst dilimden ayda 130 milyon 262 bin 925 lira Bağ-Kur primi ödüyor. Bunun ayda 130 milyon 900 bin liralık telefon faturası baz alındığında, özel iletişim vergisi 23 milyon 36 bin, sabit ücreti 2 milyon 173 bin, telefon için ödediği KDV'de 15 milyon 664 bin lira olarak belirleniyor.
Söz konusu kişinin kesinti ve ödemeler toplamı 171 milyon 136 bin 187 lira olurken, net geliri de 99 milyar 828 milyon 863 bin 513 lira olarak hesaplanıyor. Bu şekilde faiz geliri elde eden bu kişinin yükü de on binde 2'de kalıyor.
VAVEK araştırmasına göre, 2000 yılında devlet tahvili ya da Hazine bonosu dışında mevduat repo gibi yatırım araçlarından trilyonlarca liralık faiz geliri elde edenler ise sadece yüzde 17.6 oranında gelir vergisi ve fon ödeyecekler.
Geçen yıl zarar eden 2. sınıf bir esnaf ise, hiç gelir elde etmemesine karşılık, hayat standartı esası uyarınca en az 2 milyar lira üzerinden gelir vergisi ödemek zorunda kalacak.
Hükümetin vergi politikası tamamen ücretlilerin üzerinde. Ücret ve maaşlardan her ay peşin vergi alan hükümet, rantiyeden vergi almamak için her yolu deniyor. Asgari ücretin yüzde 30,9'unu vergi olarak kesen hükümet, rant gelirlerinin ise ancak onbinde 2'sini vergi olarak alabiliyor.
Vatandaşın Vergisini Koruma Derneği (VAVEK) bir asgari ücretli işçi ile rantiyenin vergi yükünü karşılaştırdı. Sonuç asgari ücretlinin 139 milyon liralık maaşından yüzde 30.9 vergi kesilirken, rantiyenin ödediği vergilerin toplamı sadece on binde 2.
VAVEK'in hesaplamalarına göre, 139 milyon 950 bin liraya yükselen asgari ücretten 14 milyon 348 bin lira gelir vergisi, 19 milyon 593 bin lira SSK primi, 2 milyon 799 bin lira işsizlik sigortası primi, 839 bin lira da damga vergisi kesiliyor. Asgari ücretli, 12 milyon liralık bir telefon faturası üzerinden de telefonu için de ayda 2 milyon 115 bin lira özel iletişim vergisi, 2 milyon 173 bin lira sabit ücret, 1 milyon 438 bin lira da KDV ödüyor.
Bu asgari ücretlinin kesinti ve ödemeler toplamı 43 milyon 308 bin 73 liraya ulaşırken, geriye de 96 milyon 641 bin 927 lira kalıyor. VAVEK, asgari ücretli üzerindeki yükün oranını da yüzde 30.9 olarak veriyor.
Tahvilde gelir vergisi yok
Buna karşılık aylık devlet tahvili veya Hazine bonosu alan ve devletin sırtından ayda kazandığı para 100 milyar lirayı bulan bir kişi, gelir vergisi ödemiyor.
Bu kişi üst dilimden ayda 130 milyon 262 bin 925 lira Bağ-Kur primi ödüyor. Bunun ayda 130 milyon 900 bin liralık telefon faturası baz alındığında, özel iletişim vergisi 23 milyon 36 bin, sabit ücreti 2 milyon 173 bin, telefon için ödediği KDV'de 15 milyon 664 bin lira olarak belirleniyor.
Söz konusu kişinin kesinti ve ödemeler toplamı 171 milyon 136 bin 187 lira olurken, net geliri de 99 milyar 828 milyon 863 bin 513 lira olarak hesaplanıyor. Bu şekilde faiz geliri elde eden bu kişinin yükü de on binde 2'de kalıyor.
VAVEK araştırmasına göre, 2000 yılında devlet tahvili ya da Hazine bonosu dışında mevduat repo gibi yatırım araçlarından trilyonlarca liralık faiz geliri elde edenler ise sadece yüzde 17.6 oranında gelir vergisi ve fon ödeyecekler.
Geçen yıl zarar eden 2. sınıf bir esnaf ise, hiç gelir elde etmemesine karşılık, hayat standartı esası uyarınca en az 2 milyar lira üzerinden gelir vergisi ödemek zorunda kalacak.
YAZARLAR
Mustafa Yalçıner
İsrail-İran güç gösterisi nereye varacak?
Nuray Sancar
Vatan millet ıstakoz
Bülent Falakaoğlu
Istakozun faturası!
Ahmet Yaşaroğlu
Çocuklar ve gençler kime emanet?
Adnan Gümüş
Köy Enstitüsü farkı, şehre ve geleneğe uymazlığı: Hümanist, yararcı, bütüncül köy rehberi
Yücel Özdemir
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
