31 Aralık 2000 22:00
2001 vergi ve zamla başlıyor
2001 yeni vergilerin toplandığı, vergilere yüzde yüzlere varan artışların yapıldığı, başta temel gıda maddeleri olmak üzere ulaşımdan, haberleşmeye kadar pek çok mal ve hizmetin zamlandığı bir yıl olacak. 
2001 vergi ve zamla başlıyor
Hükümet bütçede gelir gider dengesini sağlamak için 2001'de vergi oranlarını artırırken, zamlar da birbiri peşisıra yapılmaya başlandı. IMF'nin "bütçe giderlerini azaltın gelirlerini artırın" talimatı ile hareket eden hükümet memur maaş artışını yüzde 10'da tutma kararı alırken ek vergilerin büresini uzattı, yeni vergiler icad etti. Temel ürünlere ise zam yapılmaya başlandı bile. Hükümet enflasyonun yüzde 30'lu rakamlara indiğini iddia ededursun gıda harcamaları 12 ayda yüzde 46.8 düzeyinde arttı. Temel gıda maddelerinden süt yüzde 58.1, yoğurt yüzde 66.4 oranında arttı. İstanbul'da suya yüzde 16 ila 31 arasında değişen oranlarda zam yapılırken, İzmir'de ise ulaşıma zam yapılmasının gündemde olduğu bildirildi. Geçtiğimiz yıl yapılan düzenlemeye göre ev kiralarında yapılabilecek artış oranı yüzde 25 olarak belirlenmesine rağmen uygulamada böyle olmadı ve kiralarda yüzde 50'nin üzerinde artışlar yaşandı. Soğuk havanın etkisini göstermeye başlaması ile birlikte yakacaklara da zam yapılmaya başlandı. Tunçbilek linyit kömürü satış fiyatına yapılan yüzde 10'luk zamla birlikte torbalanmış kömürün tonu 46 milyondan 50 milyona çıktı.
Vergi artışları ile yetinmeyen hükümet resmi harçları ve cezalarda da yüzde 100'lere varan oranlarda zamlar yaptı. Dolaylı vergilerin oranlarında da değişiklik yapan hükümet böylece vergi gelirlerini artırmayı hedefliyor.
Vergi artışı 1 Ocak'ta yürürlükte
Hükümetin çeşitli vergi ve harçlarda yaptığı artışlar, 1 Ocak`ta yürürlüğe giriyor. Taşıttan emlak vergisine, trafik harcına kadar pekçok vergi ve harç zamlanacak. Daha önce Resmi Gazete`de yayımlanan 2001`e ilişkin vergi düzenlemeleri, 1 Ocak`tan geçerli olacak. 1 Ocak Pazartesi gününden itibaren gelir vergisi dilimleri, ücretlilerin özel indirim tutarları, yatırım indirimi sınırları, yatırım indirimi, mevduat faizi ve repo stopaj oranları, motorlu taşıtlar ve taşıt alım vergisi miktarları, emlak vergisine tabi değerler, harçlar, vergi cezaları, veraset ve intikal vergisi hadleri ile özel işlem vergisi tutarları değişecek.
GELİR VERGİSİ
-Gelir vergisi dilimleri değişiyor. Halen ücretliler için yüzde 15, diğer mükellefler için yüzde 20 olan ilk orana uygulanan dilim 2.5 milyar liradan 2 milyar 800 milyon liraya yükselecek. Vergi dilimleri, 2.8 milyar, 7 milyar, 14 milyar, 35 milyar, 70 milyar ve üstü olarak sıralanacak.İşçi ve memurların özel indirim tutarları artıyor: 2000 yılında 18 milyon 750 bin lira olarak uygulanan özel indirim tutarı, 2001`de 21 milyon 900 bin lira olacak. Bu tutar Adıyaman, Batman, Bingöl,
Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van illerinde 26 milyon 250 bin lira yerine 30 milyon 600 bin lira olarak uygulanacak. Yatırım İndirimi: Yatırım indiriminde stopaj oranı yüzde 15`den 18`e çıkacak. Yatırım indiriminden yararlanmak için en az yatırım tutarı sınai ve ticari yatırımlarda 76 milyardan 120 milyar liraya, zırai yatırımlarda 15 milyardan 24 milyar liraya yükselecek. Mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı ile faizsiz olarak kredi verenlere, kar ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı ya da özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar paylarında yüzde 15 olan stopaj yüzde 16 olarak uygulanacak. Repoda da yüzde 14`lük stopaj yüzde 16`ya çıkacak. Kira gelirlerindeki yıllık istisna tutarı da 630 milyon liradan 700 milyon liraya yükselecek.
KURUMLAR VERGİSİ Kurumlar vergisi mükellefleri 3 ayda bir geçici vergi ödemeye devam edecek ve kurumlar vergisinde geçici vergi oranı yüzde 20`den yüzde 25`e çıkacak. Dar mükellefiyete tabi kurumların mevduat faizi, kar ve zarar ortaklığı belgesi ya da özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma karşılığında ödedikleri kar payları ile repo stopajı da yüzde 16 olacak.
TAŞIT VERGİLERİ Taşıt alım vergisi: Alım vergileri yüzde 60 oranında zamlanacak. Böylece yeni yılda yeni otomobil alacaklar en az 533 milyon 800 bin lira alım vergisi ödeyecek. Bu tutar taşıtın ağırlığına göre 2 milyar 139 milyon liraya kadar yükselecek. Motorlu taşıtlar vergisi: Ocak ve Temmuz`da iki eşit taksitte ödenen motorlu taşıtlar vergisi tutarları da yüzde 75 artış görecek. LPG yakıtı kullanan araçlarda ise sözkonusu vergi 4 kata kadar artacak. Yapılan düzenleme gereğince 950 kilogram (kg) ve daha aşağı ağırlıktaki 1-3 yaş arası bir otomobilin taşıt vergisi 63 milyon 920 bin liraya yükselirken, bu araç LPG`li ise sahibi 319 milyon 600 bin lira vergi ödeyecek. LPG`li araç ticari oto ise vergisi 191 milyon 760 bin lira olacak.
EMLAK VERGİSİ Emlak vergisine tabi değerler de yeni yılda yüzde 30 oranında yükselecek.
HARÇLAR Harçlar Kanunu`na bağlı tarifelerde yeralan ve Kanunla belirlenmiş nisbi harçlar yüzde 50 oranında artacak. Pasaport, vize, ikamet tezkeresi ve trafik harçlarında 2000 yılında uygulanan maktu harç miktarları yeniden değerleme oranı tatbik edilmek suretiyle hesaplanacak 2001 yılı tutarlarının 1 kat attırımıyla uygulanacak. Bu durumda 6 aya kadar olan pasaport harcı 7 milyon 460 bin liradan 23 milyon 265 bin liraya, trafik tescil harcı 14 milyon 950 bin liradan 46 milyon 640 bin liraya çıkacak.
VERGİ CEZALARI
2001`de vergi cezaları da bu yıla oranla yüzde 8.3 ile yüzde 16.6 arasında zamlı alınacak. Fatura fiş vermeyenlere kesilecek ceza 30 milyon liradan 35 milyon liraya, vergi numarası zorunluluğuna uymayanlara verilen ceza 38 milyon liradan 42 milyon 500 bin liraya çıkacak.
ÖZEL İŞLEM VERGİSİ Vergi Kanunu ile süresi 2 yıl daha uzatılan özel işlem vergisi tutarları da yüzde 100 zamlandı.
Hükümet bütçede gelir gider dengesini sağlamak için 2001'de vergi oranlarını artırırken, zamlar da birbiri peşisıra yapılmaya başlandı. IMF'nin "bütçe giderlerini azaltın gelirlerini artırın" talimatı ile hareket eden hükümet memur maaş artışını yüzde 10'da tutma kararı alırken ek vergilerin büresini uzattı, yeni vergiler icad etti. Temel ürünlere ise zam yapılmaya başlandı bile. Hükümet enflasyonun yüzde 30'lu rakamlara indiğini iddia ededursun gıda harcamaları 12 ayda yüzde 46.8 düzeyinde arttı. Temel gıda maddelerinden süt yüzde 58.1, yoğurt yüzde 66.4 oranında arttı. İstanbul'da suya yüzde 16 ila 31 arasında değişen oranlarda zam yapılırken, İzmir'de ise ulaşıma zam yapılmasının gündemde olduğu bildirildi. Geçtiğimiz yıl yapılan düzenlemeye göre ev kiralarında yapılabilecek artış oranı yüzde 25 olarak belirlenmesine rağmen uygulamada böyle olmadı ve kiralarda yüzde 50'nin üzerinde artışlar yaşandı. Soğuk havanın etkisini göstermeye başlaması ile birlikte yakacaklara da zam yapılmaya başlandı. Tunçbilek linyit kömürü satış fiyatına yapılan yüzde 10'luk zamla birlikte torbalanmış kömürün tonu 46 milyondan 50 milyona çıktı.
Vergi artışları ile yetinmeyen hükümet resmi harçları ve cezalarda da yüzde 100'lere varan oranlarda zamlar yaptı. Dolaylı vergilerin oranlarında da değişiklik yapan hükümet böylece vergi gelirlerini artırmayı hedefliyor.
Vergi artışı 1 Ocak'ta yürürlükte
Hükümetin çeşitli vergi ve harçlarda yaptığı artışlar, 1 Ocak`ta yürürlüğe giriyor. Taşıttan emlak vergisine, trafik harcına kadar pekçok vergi ve harç zamlanacak. Daha önce Resmi Gazete`de yayımlanan 2001`e ilişkin vergi düzenlemeleri, 1 Ocak`tan geçerli olacak. 1 Ocak Pazartesi gününden itibaren gelir vergisi dilimleri, ücretlilerin özel indirim tutarları, yatırım indirimi sınırları, yatırım indirimi, mevduat faizi ve repo stopaj oranları, motorlu taşıtlar ve taşıt alım vergisi miktarları, emlak vergisine tabi değerler, harçlar, vergi cezaları, veraset ve intikal vergisi hadleri ile özel işlem vergisi tutarları değişecek.
GELİR VERGİSİ
-Gelir vergisi dilimleri değişiyor. Halen ücretliler için yüzde 15, diğer mükellefler için yüzde 20 olan ilk orana uygulanan dilim 2.5 milyar liradan 2 milyar 800 milyon liraya yükselecek. Vergi dilimleri, 2.8 milyar, 7 milyar, 14 milyar, 35 milyar, 70 milyar ve üstü olarak sıralanacak.
Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van illerinde 26 milyon 250 bin lira yerine 30 milyon 600 bin lira olarak uygulanacak.
KURUMLAR VERGİSİ
TAŞIT VERGİLERİ
EMLAK VERGİSİ
HARÇLAR
VERGİ CEZALARI
2001`de vergi cezaları da bu yıla oranla yüzde 8.3 ile yüzde 16.6 arasında zamlı alınacak. Fatura fiş vermeyenlere kesilecek ceza 30 milyon liradan 35 milyon liraya, vergi numarası zorunluluğuna uymayanlara verilen ceza 38 milyon liradan 42 milyon 500 bin liraya çıkacak.
ÖZEL İŞLEM VERGİSİ
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
