Tüzel: F tipine karşı

Tüzel:'F tipine karşı mücadele yükseltilmeli'
Sincan Yenikent F Tipi Cezaevi'ne giden heyet içinde yer alan Emeğin Partisi Genel Başkanı Levent Tüzel, izlenimlerini gazetemize aktardı. F tipi cezaevlerinin aslında mevcut baskı ve sömürü düzenine karşı çıkanlar için inşa edildiğine dikkat çeken Tüzel, "F tipi cezaevlerinin kapatılması için mücadeleyi daha fazla yükseltmemiz gerekiyor" dedi.
Levent Tüzel'e yönelttiğimiz sorular ve aldığımız yanıtlar şöyle:
Sayın Başkan, Sincan F Tipi Cezaevi'ne gidişinizin amacı neydi?
Biliyorsunuz F tipi cezaevleri gündeme geldiğinden bu yana, F tipi cezaevlerinin insani olmadığını, insan haklarına aykırı olduğunu söyledik ve bu cezaevlerinin yapılmaması konusunda iktidarları uyardık. F tipi cezaevlerine karşı itirazlarımız nedeniyle Adalet Bakanı, "Gelin cezaevlerini görün, ondan sonra eleştirin" dedi. Gerçi, biz eleştirilerimizi yaparken F tipi cezaevlerini görmüş gezmiş parti yöneticilerimizin, insan hakları örgütlerinin, baroların ve gazetecilerin anlattıklarına dayanarak yapıyorduk. Fakat cezaevlerini görün önerisini de reddetmedik.
İçerde gördüklerinizi anlatır mısınız?
İçeri girdiğimizde önce Adalet Bakanlığı Cezaevleri Müdürlüğü'nden bir bürokrat F tipi cezaevleri ile ilgili heyete bilgi verdi. Adalet Bakanlığı bürokratının verdiği bilgiler daha çok cezaevinin teknik yapısı ile ilgili bilgilerdi. Bu bilgilerin içinde insan unsuru, tutuklu ve hükümlü hakları, cezaların infazında insani yaklaşımlar vb. konular yoktu. Bazı arkadaşlar bakanlık bürokratına F tipi cezaevinde yaşayacak insanlarla ilgili sorular sordu. Bürokrat bu sorulardan çok rahatsız oldu. Soruları önyargılı ve taraflı buldu.
Bunlar ne gibi sorulardı?
Bir kurum temsilcisi şöyle bir soru sordu. Tek kişilik hücrede kalan bir tutuklu gece ciddi bir hastalık geçirse, kalp krizi ya da banyoda düşüp kafasını yere çarpıp bayılsa cezaevi idaresinin bu olaydan nasıl haberi olacak ve nasıl müdahale edecek? Bürokrat bu soruya, "Normal kontrollerimizde olaydan haberdar olacak, başka türlü haberdar olmamız mümkün değil" dedi. Yani böyle bir durumda, müdahale edilebildiği takdirde kurtulabilecek bir tutuklu ölüme terk edilmiş olacak. Bir başka soru, cezaevine yiyecek ve içecek, temizlik malzemesi vb. alınmayacağına göre, 500 bin lira iaşe bedeli ile tutuklu ve hükümlülerin yeterli beslenmesi, temizliği vb. nasıl sağlanacak idi. Bu soruya "İaşe bedeli yükseltilecek" cevabı verildi. Tabii, Adalet Bakanlığı'nın bütçesi düşünüldüğünde bu cevap da ikna edici gelmedi. Bir soru üzerine, bürokrat bu cezaevine tehlikeli ve ıslah olmaz tutuklu ve hükümlülerin konulacağını söyledikten sonra, Terörle Mücadele Yasası'na göre yargılananların tehlikeli tutuklu ve hükümlüler kategorisine girdiğini söyledi. Bu kategoriye Yaşar Kemal, Oral Çalışlar gibi aydın ve gazetecilerin de girip girmediği soruları ise yanıtsız kaldı.
Sizin cezaevi ile ilgili gözleminiz nedir?
F tipi cezaevleri tecrit amacıyla yapılmış. Tek kişilik hücrelerde kalanlar cezaevi idaresi istediğinde havalandırmaya çıkarılmayabilir, elektrik ve suyu kesilebilir, hatta kaloriferi dahi dışarıdan kapatılabilir. Yemek verilmeyebilir. Ve yıllarca diğer tutuklu ve hükümlülerle görüştürülmeyebilir. Tek başına kaldığı hücrede her türlü şiddete maruz kalabilir. Üç kişilik odalara ise, anlatılanlara göre ancak ıslah olan, cezaevi idaresinin isteklerine uyanlar konulacak. Burada bile bir tutuklu sadece üç kişi ile birlikte yaşayabiliyor. Bir insanın yıllarca sadece üç kişi dışında kimseyle görüşmemesi de bir zulüm. Ortak kullanım alanları dedikleri kütüphane, kapalı ve açık spor salonu ve iş atölyeleri. Bunlara tutuklu ve hükümlülerin götürülmesi anladığımız kadarıyla tutuklu ve hükümlülerin bazı koşulları yerine getirmesiyle mümkün olacak. Aksi takdirde buralara tutuklular götürülmeyecek. Sonuç olarak Adalet Bakanlığı bu cezaevlerini tutuklu ve hükümlülerin daha iyi ve insani koşullarda yaşaması için yapmıyor. Bu çok açık. Bunu kendileri de söylüyorlar. Burada yaşayanlar şimdiki cezaevlerinde kullandıkları birçok haklarından mahrum edilecek.
F tipi cezaevini gezip gördükten sonra da bu cezaevlerine karşı çıkıyor musunuz?
Gördüklerimiz bize anlatılanlar gibiydi. Bu cezaevlerinin derhal kapatılması, yenilerinin yapılmaması gerekir. Her biri için 6 milyon dolar harcanmış. Bu para ile emekçilerin, halkın birçok ihtiyacı giderilebilirdi. F tipi cezaevlerinin kapatılması için mücadeleyi daha fazla yükseltmemiz gerekiyor. Bu cezaevleri anlatıldığı gibi çeteler vs. için yapılmamıştır. Buralara düşüncelerini açıklayan aydınlar, yazarlar, çizerler, haklarını için müdadele eden emekçiler vd. doldurulacak. F tipi cezaevleri aslında mevcut baskı ve sömürü düzenine karşı çıkanlar için inşa ediliyor. Biz F tipi cezaevleri yerine bir genel af çıkarılmasının demokratikleşme yönünde bir adım olabileceğini düşünüyoruz.