22 Kasım 2000 22:00

Borsa'da soygun paniği

Borsa bu haftanın ilk iki günü de rekor düşüşlere sahne oldu. Panik havasına bürünen satışların 'soygun ve hortumlamaya piyasaların tepkisi' olarak ortaya çıkıyor.

Paylaş
Borsa'da soygun paniği
Geçtiğimiz iki hafta içinde yüzde 13 düşüş yaşayan Borsa'da hükümetin 'Kaygılanmaya gerek yok' açıklamalarına rağmen düşüş panik halini aldı. Önceki günden itibaren bu yılın en büyük üçüncü oransal düşüşün gerçekleştiği Borsa'daki düşüşte çeşitli söylentilerin etkili olduğu belirtiliyor.
Borsa'da 'soygun ve hortumlama endişasi'nin yarattığı düşüş ile birlikte yabancıların eylül ayından beri sürdürdükleri operasyon da açığa çıktı. Yabancıların son iki ayda Borsa oyunları ile sistemden 1.5 milyar doları yurtdışına çıkardıkları, önceki hafta başlayan düşüşle birlikte ise 1.4 milyar dolarlık döviz alarak pozisyonlarını sağlamlaştırdıkları ortaya çıktı.
Borsa'ya dedikodu yön veriyor
Borsa'da bulunan firmaların pek çoğunun adının bankalar operasyonunda geçmesi nedeni ile oluşan spekülasyon ortamında her gün yeni bir tutuklama haberi borsaya yön veriyor. Yurtbank'ın sahibi Ali Balkaner'in tutuklanmasının ardından patronların 'tedirgin'liği artarken, yatırımcılar hisse senetlerini satarak bir an önce borsadan uzaklaşmaya çalışıyor. Borsa uzmanları yaşanan düşüşe bir neden bulamazken, hafta başında başlayan giderek de bir panik havasına bürünen satışların 'soygun ve hortumlamaya piyasaların verdiği tepki' olduğu ortaya çıkıyor. Üstelik Borsa çiçeği burnunda Başkanı'ndan bakana, başbakana kadar tüm yetkililerin 'Tedirgin olmayın' açıklamalarına da prim vermedi.
Dün yaşanan düşüşün ardından Hazine Müsteşarı Selçuk Demiral ve Başbakan Bülent Ecevit birbirleri ardına açıklamar yaptılar. Ancak bu açıklamarın da yeterli olmaması üzerine hükümet birbiri ardına önlemlerle Borsa'ya 'sıcak para' pompalayarak düşüşün önünü alabildi.
Bankacılık sektöründeki operasyonun aracı kurumları kapsayacağı söylentisi ise Borsa'daki düşüşün sertleşmesine neden olurken, hükümetin Hazine ve Merkez Bankası'nın Açık Piyasa İşlemleri (APİ) ile piyasalara para sürmesi sonucu düşüş eylül ayındaki en düşük nokta olan 10 bin 333'e kadar geriledikten sonra tekrar toparlanarak günü 11 bin puanın üstünde tamamlayabildi.
Piyasalara para pompalandı
Gün içinde Borsa'nın direnç noktası olarak kabul edilen 10 bin 300'e kadar gerilemesinin ardından Ecevit'in "güven bunalımının aşılması için verdiği mesajı" takmayan Borsa, hükümetin piyasaya para pompalamak için toplanması ile birlikte toparlanmaya başladı. Ardından Merkez Bankası'nın Açık Piyasa İşlemlerinin miktarının 300 trilyondan 380 trilyona çıktığı haberleri ile yükselişe geçen endeks Hazine'nin tepki alımları ile iyice rahatladı. Hazine daha önce sattığı tahvilleri geri alarak piyasaya bol miktarda para akmasını sağladı. Kısaca işçiye emekçiye geldiğinde 'kaynak' sıkıntısı çeken ve hemen gündeme 'görev zararları' getiren Merkez Bankası ve Hazine, hükümet toplantısında alınan kararların ardından Borsa'nın 'ek kasası' haline getirildi. Üstelik yapılan açıklamalar bunun süreceğini de ortaya koyuyor. Hazine Müsteşarı 'piyasaları yumuşatma' amaçlı müdahalelerinin süreceğini söyledi. Bankalara 1.8 milyar dolar döviz satarak bankaların iyice rahatlamasını sağlayan Merkez Bankası'nın ise 'piyasalara daha fazla TL akışının sağlanması için önlem almaya devam edeceği' açıklandı.
Yabancılar aldı, gitti
Borsa uzmanları "bütün dengeler iyi giderken, IMF'ye verilen niyet mektubu üzerinde mutabakat sağlanmışken, Dünya Bankası'nın FSAL kredisinin bir bölümünü daha serbest bırakmasının beklendiği" bir dönemde borsadaki düşüşü piyasalardaki likidite sıkıntısına bağladılar.
Piyasaların nakit ihtiyacı anlamına gelen bu sıkışıklığın kaynağı ise yabancıların son iki ayda Borsa oyunları ile sistemden 1.5 milyar doları yurtdışına çıkarmaları gösteriliyor. Likidite sıkışıklığını körükleyen bir başka etken ise yine yabancıların Borsa'da ortaya çıkan belirsizlik üzerine 1.4 milyar dolarlık doviz alarak pozisyonlarını garantiye almaları oldu.
ÖNCEKİ HABER

IMF zamları yolda

SONRAKİ HABER

Tüzel, Bergama köylülerini ziyaret etti

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...