13 Kasım 2000 22:00
İkinci Zeugma İstanbul'da
İstanbul Metrosu, 2 bin 500 yıllık tarihin üzerinden geçecek. Arkeologlar, metro inşaatı sırasında rastlanacak tarihi eserlerin yok edilmesi tehlikesi bulunduğunu belirterek, "Bir facia yaşanmak üzere, hatta belki de yaşanıyor" diyorlar.
İkinci Zeugma İstanbul'daArkeologlara göre, 2 bin 500 yıllık tarihi kent İstanbul'da gerçekleştirilen metro çalışmaları sırasında arkeolojik eserlerin yok edilmesi tehlikesi söz konusu... Arkeologlar, metro kazılmaya başladıktan sonra geç olacağını söylüyor. Büyükşehir Belediyesi ise, "Araştırma yaptırıyoruz" diyor.
Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi Genel Sekreteri Aksel Tibet, Türkiye'de son aylarda "medyatik" hale gelen Zeugma antik kenti dışındaki birçok kültür varlığının da yok edilme tehlikesi ile karşı karşıya bulunduğunu vurguladı. Tibet, "Tarihi varlıkların, höyüklerin, baraj suları altında ya da diğer yollarla yok olması Türkiye'nin çok önemli bir sorunudur" dedi.
Çok daha yakın ve güncel bir örneğin, Taksim-Levent hattı hizmete giren ve diğer hatlarda ise yapımı süren İstanbul Metrosu çalışmaları olduğuna dikkat çeken Tibet, şöyle devam etti: "Türkiye birtakım uluslararası sözleşmeleri imzalamış durumda, dolayısıyla birtakım yükümlülükleri var. Bunlardan en önemlisi kültürel ve doğal varlıkların korunmasıyla ilgili sözleşme metni... Burada deniliyor ki, bu tür baraj, otoyol gibi büyük bayındırlık yatırımlarında daha proje aşamasında tehdit altındaki kültürel varlıkların saptanması ve kurtarılması için önlem alınması gerekiyor. Bu metne göre bunu yapmazsanız suçlu durumdasınız".
Bir yıl kazı yapılabilirdi
Bu durumun İstanbul Metrosu'nda yaşandığını söyleyen Tibet, özellikle Suriçi'nde çok önemli arkeolojik kalıntıların ortaya çıkacağını, Zeugma'daki gibi "tahrip oluyor" diye tepki gösterileceğini, ancak o aşamadan sonra yapılacak şeylerin kısıtlı olacağını anlattı. Tibet, "Halbuki daha kağıt üzerindeyken, yasal bir dayanağa istinaden bu belirtilse, 1 sene arkeolojik çalışma yapılacaktı" diye konuştu.
Taksim-Levent Metrosu kazılırken burada inceleme yapmak istediklerini, ancak bu taleplerinin kabul edilmediğini kaydeden Tibet, "Görünen köy kılavuz istemez. Bu gibi durumlarda önceden müdahale edilmeli. Bir metro istasyonu planlıyorsanız, 50 santim kazdığınızda birtakım arkeolojik kalıntılara rastlayacağınızı bilmeniz için arkeolog olmanıza gerek yok. Çok önemli tarihi bir metropolün kalbini kazıyorsunuz" dedi. İstanbul'da kazıların bu şekilde sürmesi halinde çok önemli eserlerin, bilgilerin yok olacağını söyleyen Tibet, "Bir facia yaşanmak üzere, hatta belki de yaşanıyor" uyarısında bulundu.
'Araştırma yaptırıyoruz'
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ulaşımdan sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Dursun Ali Çodur ise Levent-Taksim metrosunda çalışmalar sırasında hiçbir tarihi eser çıkmadığını, "zaten bu bölgenin de tarihi bir yer olmadığını" söyledi.
Vezneciler'de ise böyle bir çalışma yaptıklarını söyleyen Dursun Ali Çodur, "Vezneciler'le ilgili olarak Anıtlar Yüksek Kurulu ile görüştük. Burada, yer altında nerede ne olduğunu öğrenmek için. 'Sismik Araştırma yaptıralım' dediler. Bu çalışmayı da, İTÜ Jeofizik Mühendisliği Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan yürütüyor" dedi.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
