29 Ekim 2000 22:00

Cumhuriyet'in emek tablosu

Banka soygunlarının, mafya-siyaset-medya ilişkilerinin ayyuka çıktığı bir dönemde 77. yılına giren Cumhuriyet'te, emeğe verilen değer, bir kez de Prof. Dr. Nusret Ekin'in hazırladığı kitapla, gözler önüne serildi.

Paylaş

Cumhuriyet'in emek tablosu
Bir yanda özelleştirilen bankaları batırıp tekrar devlete teslim edenler, diğer yanda öğretmenlerin yüzde 70'inin ek iş yaptığı, 2 milyon tekstil işçisinden sadece 500 bininin sigortalı olduğu Türkiye'deki durum, 77 yıllık Cumhuriyet'te emeğe verilen değeri özetliyor. Prof. Dr. Nusret Ekin tarafından hazırlanan "Türkiye'de yapay istihdam ve istihdam politikaları" adlı kitap, bu adaletsizliği bütün yönleriyle Cumhuriyet Bayramı'nın kutlandığı şu günlerde bir kez daha gözler önüne serdi.
Cumhuriyet'in kazanımlarının tek tek emperyalistlere teslim edildiği bir ortamda kutlanan "bağımsızlık bayramı", 77. yılına giren Türkiye Cumhuriyeti'nde emeğe verilen değer bir kez daha ortaya çıktı. Prof. Dr. Nusret Ekin tarafından hazırlanan ve İstanbul Ticaret Odası tarafından yayınlanan "Türkiye'de yapay istihdam ve istihdam politikaları" adlı kitap, banka kurtarma operasyonlarının sürdüğü Türkiye'de, öğretmenlerin yüzde 70'inin ek iş yaptığını, sadece İstanbul'da 400 bine yakın çocuk işçinin çalıştırıldığını gösterdi.
Kitaba göre, kayıtdışı istihdam, kayıtdışı ekonominin tümünde, ayrıca formel ekonominin bir kısmında geçerli olmak üzere ekonominin tüm sektörlerine yayılıyor, burada gelir düşüklüğü ve yoksulluk ile istihdam sorunları adeta iç içe geçiyor. Teksif Sendikası'nın 1999 yılında yaptığı bir araştırmaya göre, sanayide çalışan kadın işçilerin yüzde 5'i, çocuk işçilerin yüzde 90'ı tekstilde istihdam ediliyor. Bu sektörde çalışan 2 milyon işçiden sadece 500 bininin kayıtlı olduğu dikkat çekiyor.
Merter'de 60 bin işçiden 4000'i sigortalı
Teksif Sendikası'nın bir başka araştırmasına göre, İstanbul Merter'de çalışan 60 bine yakın tekstil işçisinden sadece 4000'i sigortalı. Öz-İplik İş Sendikası'nın Gaziantep'te örgütlendiği bir fabrikada çalışan işçilerin ayda sadece 8 günlük sigorta primlerinin yatırıldığı belirlendi.
Birçok kaynağın, kayıtdışı sektörün, yani vergi vermeden ve sosyal güvenlik sistemine dahil olmadan çalışanların toplam sayısının 10.5 milyona ulaştığının tesbitini yaptığı belirtilen kitapta, kayıtdışı istihdamın gittikçe daha büyük bir kesimin çalışma ve gelir elde etme biçimi olmaya başladığı vurgulanıyor.
Sonuçta, gecekondu ile bütünleşen ve onun özelliklerine çok benzeyen bir istihdam yapısının ortaya çıktığı belirtilen kitaba göre, Türkiye'de kayıtdışı ekonominin gelişmesiyle kayıtdışı istihdam da toplam işgücünün yüzde 50'sine varan büyüklüğe ulaştı. Kaçak işçi yanında endüstri ilişkilerinde hızlı bir kaçış eğilimi yaşanıyor. 1980'lerde 2 milyonu aşan sendikalı işçi sayısı 1999 yılında 900 bine düşerken, bu işçilerin 700 binini kamu sektörü işçileri oluşturuyor.
Öğretmenlerin yüzde 70'i ek iş yapıyor
Cumhuriyet'in yeni nesillerinin emanet edildiği eğitim emekçilerinin durumu ise, aslında 77. yılın en çarpıcı tablosunu karşımıza çıkartıyor. Eğitim-Sen tarafından yapılan bir araştırmaya göre, öğretmenlerin yüzde 70'i ek bir işte çalışıyor. Hükümetin bu tabloya rağmen öğretmenlere reva gördüğü maaş artışı sadece yüzde 10.

ÖNCEKİ HABER

Vergi kaçağının faturası halka

SONRAKİ HABER

Bağımlı bir ülkede yaşıyoruz