DT'de perdenin arkasındakiler

DT'de perdenin arkasındakiler
Ebru Ilgaz
Devlet Tiyatroları 1 Ekim'de perdelerini açtı. İstanbul'da her yıl basın toplantılarıyla yapılan "Açılıyoruz!" duyuruları bu yıl epey gecikmiş, geciken duyurunun yerini de faks metinleri aldı. Oyunların afişleri, sahnelerdeki, sokaklardaki ve meydanlardaki yerlerine henüz asılmadı. Gişe memurlarını, programları ve oyun biletlerini ise gören yok! Ankara'da 'sınırlı sayıda' basılan afişler ve programlar sadece sahnelerin teşhir alanlarına konuldu. İstenilen ek ödenekleri alamayan kurum, bir süre önce yurtdışı turnelerini iptal ettiğini açıklamıştı: Ekonomik darboğazın devam etmesi üzerine Genel Müdürlük Maliye Bakanlığı'ndan istenilen ödeneğin bugünlerde gelmemesi halinde 1 Ekim-1 Ocak tarihleri arasındaki bütün yurt içi ve yurtdışı turnelerini iptal kararı almıştır."
DT'deki 'ekonomik darboğaz' sadece turnelerin iptal edilmesi sonucunu doğurmadı. Oyun afişlerinin kurumun açıldığını ilan ettiği tarihte bile hazır olmaması gişelerin kapalı, biletlerin kayıp (!) olmasının nedeni de bu 'darboğaz'dı.
Yayla Sanat kapatıldı
1998 yılında ülkenin sosyal demokrat Kültür Bakanı İstemihan Talay tarafından tarafından gururla açılan İstanbul Yayla Sanat Merkezi kimse işitmeden kapatıldı. Böylece sayısının azlığı sıkça dile getirilen İstanbul'daki sahneler dörde düşürüldü. Sadece İstanbul DT'nin borcunun 400 milyarı bulduğu da iddialar arasında. İstanbul DT'nin teknik personelindeki bazı isimler kendi alanı dışında çalıştırılmaya zorlandı, bazıları ise işten çıkarıldı ve rejisörler müdürlük odalarına çağırılıp, "Para yok. İşlerinizi kendi imkânlarınızla halledin" nasihatleri verildi. Ankara Devlet Tiyatrosu Müdürü Murat Atak birkaç gün önce yaptığı açıklamada, gerçekleştirmeyi planladıkları 6 turneyi ekonomik nedenlerle iptal edebileceklerini, projelerini gerçekleştirmek amacıyla sponsor arayışı içerisinde olduklarını söylemişti. Devletin desteklemekle yükümlü olduğu tiyatrosunu, sözü edilen 'darboğaz'ın içine sürükleyen nedenler için edilen telefonlar ise yanıtsız kaldı.
Sorulara muhatap aranıyor
Yaklaşık bir yıl önce şaibeli bir şekilde görevinden alınan DT Genel Müdürü Lemi Bilgin'in yerine getirilen, İstemihan Talay'ın yakın dostlarından İ. Rahmi Dilligil, uygulamalarıyla tiyatro gündeminden hiç düşmedi. 'Patron' oyununun galasında su üstüne çıkan -basına kişisel bir olaymış gibi yansıtılan- gerginliğin ardından unutulan ve bir daha tartışılmaya gerek görülmeyen DT'de, perdenin arkasında olup bitenlere dair bir açıklama isteyenler, Kültür Bakanlığı ve Dilligil'in makamında muhatap bulamadılar. Dilligil, geçtiğimiz pazar günü bir gazetede yayımlanan röportajında 2054 kişilik DT kadrosunun üçte birinin fazla olduğunu ve 'kadroyu azaltmaktan yana' olduğunu söylüyor.
Baş rejisör Dilligil
Son Yönetim Kurulu toplantısında kendisini DT Baş Rejisörü ilan eden Dilligil hakkında açılan iki de dava var. Amerikalı yazarlar Ray Galton ve John Antrobus'un yazdığı, "Pantolonunu En Son Ne Zaman Görmüştün" isimli oyunu "Giysilerim Nerede" olarak değiştirip kendi adıyla Bursa Devlet Tiyatrosu repertuarına aldıran, sanatçı Serhat Nalbantoğlu'nun (Serhat Nalbantoğlu DT'ye uzun yıllar büyük emek vermiş, ancak Dilligil'in müdür olur olmaz görevden uzaklaştırdığı bir sanatçıdır) suç duyurusunda bulunmasının ardından, Dilligil hakkında dava açıldı. 02.06.2000 tarihli ve 23147 Esas No'lu Ankara Cumhuriyet Savcılığı kararına göre Dilligil "Gerçeğe aykırı beyanda bulunmak" suçundan 1 ila 3 yıl arasında hapis istemiyle yargılanacak. Dilligil'in ilk duruşması 17 Ekim 2000 tarihinde Ankara 10. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülecek. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Kültür Bakanlığı'na Dilligil'in, "Resmi evrakta tahrifat" suçuyla yargılanması izni için de başvuruda bulunmuş.
Kültür Bakanı Tanay'ın, DT'ye Müdür olarak atadığı Dilligil hakkında tüm bunlara rağmen neden soruşturma başlatmadığı ise bilinmiyor. DT'nin yeni sezonunda perdenin önündekiler, perdenin arkasında gizlenenlerin bir an önce ortaya çıkarılmasını istidiklerini yineliyorlar.