29 Ağustos 2000 21:00
Nestle acı çikolata
İsviçreli gıda şirketi Nestle'nin de Naziler döneminde köle işçi çalıştırdığı belgelendi. Şirket, toplama kamplarında yaşamını yitirenlerin ailelerine 14.6 milyon dolar tazminat ödeyecek.
Nestle acı çikolata
İkinci Dünya Savaşı döneminde çoğunluğu Yahudi olan binlerce kişiyi kölelik koşullarında çalıştıran İsviçreli gıda tekeli Nestle, Nazi soykırımın kurbanlarının ailelerine ve bazı Musevi kuruluşlarına 14.6 milyon dolar tazminat ödeyecek.
Nestle Grubu tarafından önceki gün yapılan açıklamada, "Nestle Grubu'nun, Nasyonel Sosyalist rejimin kontrolü altındaki ülkelerde çalışan işletmelerinde insanların zorla çalıştırıldığı kesindir ya da bunun doğru olduğu düşünülebilir" ifadesi kullanıldı.
Unutturma çabası
Ödeme kararı aldığı dev tazminatla ismini temizleme planları yapan Nestle yöneticileri açıklamada, "Nestle, bu katkının İsviçre'de ve bütün dünyada açılabilecek tüm davaları kapsayacağını beklemektedir" ifadesini de kullandılar. Şirketin, paraları anlaşma yaptığı iki büyük İsviçre bankası aracılığı ile ödeyeceği öğrenilirken, Almanya ve Avusturya'daki şirket temsilcileri kendi ülkelerindeki Yahudi kuruluşlarına gönüllü olarak tazminat ödeyeceklerini bildirdiler ancak miktar belirtmediler.
1940'lı yıllarda Nestle'nin en çok Almanya'daki fabrikalarında kölelik uygulamalarının yaygın olduğu belirtilirken, Nestle Grubu'nun yönetimi yalnızca 1947 yılında bir fabrikasında zorla işçi çalıştırıldığının belirlendiğini iddia ediyor. Şirket ayrıca Nazilerin hakimiyeti altında işletmelerinin tam olarak kontrol edilemediğini öne sürerek sorumluluk kabul etmeye yanaşmıyor.
Kilise de ödüyor
Öte yandan, Alman Protestan Kilisesi'nden sonra Katolik Kilisesi de, İkinci Dünya Savaşı sırasında fabrikalarda zorla çalıştırılan "köle işçilere", 10 milyon mark (yaklaşık 3 trilyon TL) tazminat ödemeyi kararlaştırdı. Alman Piskoposlar Konferansı Başkanı Karl Lehmann dün Almanya'nın Mainz kentinde yaptığı açıklamada, 5 milyon markın köle işçilere doğrudan tazminat olarak verileceğini, 5 milyon markın da kiliselerin "barışma çalışmaları" için harcanacağını belirtti. Alman toplumunun köle işçilerle ilgili sorumluluğundan kaçamayacağını kaydeden Lehmann, bu paranın ödenmesiyle sorumluluğun tamamlandığı şeklinde bir izlenim yaratılmaması gerektiğini söyledi.
Lehmann, 1944 yılında Almanya çapında zorla çalıştırılan toplam 7 milyon 600 bin kişinin yüzde 1'inin Katolik kiliselerinde bulunduğuna dikkat çeken Lehmann, Katolik Kilisesi'nin uzun bir süre bu insanlarla barışma yollarını aradığını söyledi. Lehmann, köle işçilerin kiliselerde çalıştırılmalarıyla ilgili araştırmanın sürdürüleceğini ve bu araştırmada sadece kilise arşivlerinden değil, devlet arşivlerinden de yararlanılacağını söyledi.
İkinci Dünya Savaşı döneminde çoğunluğu Yahudi olan binlerce kişiyi kölelik koşullarında çalıştıran İsviçreli gıda tekeli Nestle, Nazi soykırımın kurbanlarının ailelerine ve bazı Musevi kuruluşlarına 14.6 milyon dolar tazminat ödeyecek.
Nestle Grubu tarafından önceki gün yapılan açıklamada, "Nestle Grubu'nun, Nasyonel Sosyalist rejimin kontrolü altındaki ülkelerde çalışan işletmelerinde insanların zorla çalıştırıldığı kesindir ya da bunun doğru olduğu düşünülebilir" ifadesi kullanıldı.
Unutturma çabası
Ödeme kararı aldığı dev tazminatla ismini temizleme planları yapan Nestle yöneticileri açıklamada, "Nestle, bu katkının İsviçre'de ve bütün dünyada açılabilecek tüm davaları kapsayacağını beklemektedir" ifadesini de kullandılar. Şirketin, paraları anlaşma yaptığı iki büyük İsviçre bankası aracılığı ile ödeyeceği öğrenilirken, Almanya ve Avusturya'daki şirket temsilcileri kendi ülkelerindeki Yahudi kuruluşlarına gönüllü olarak tazminat ödeyeceklerini bildirdiler ancak miktar belirtmediler.
1940'lı yıllarda Nestle'nin en çok Almanya'daki fabrikalarında kölelik uygulamalarının yaygın olduğu belirtilirken, Nestle Grubu'nun yönetimi yalnızca 1947 yılında bir fabrikasında zorla işçi çalıştırıldığının belirlendiğini iddia ediyor. Şirket ayrıca Nazilerin hakimiyeti altında işletmelerinin tam olarak kontrol edilemediğini öne sürerek sorumluluk kabul etmeye yanaşmıyor.
Kilise de ödüyor
Öte yandan, Alman Protestan Kilisesi'nden sonra Katolik Kilisesi de, İkinci Dünya Savaşı sırasında fabrikalarda zorla çalıştırılan "köle işçilere", 10 milyon mark (yaklaşık 3 trilyon TL) tazminat ödemeyi kararlaştırdı. Alman Piskoposlar Konferansı Başkanı Karl Lehmann dün Almanya'nın Mainz kentinde yaptığı açıklamada, 5 milyon markın köle işçilere doğrudan tazminat olarak verileceğini, 5 milyon markın da kiliselerin "barışma çalışmaları" için harcanacağını belirtti. Alman toplumunun köle işçilerle ilgili sorumluluğundan kaçamayacağını kaydeden Lehmann, bu paranın ödenmesiyle sorumluluğun tamamlandığı şeklinde bir izlenim yaratılmaması gerektiğini söyledi.
Lehmann, 1944 yılında Almanya çapında zorla çalıştırılan toplam 7 milyon 600 bin kişinin yüzde 1'inin Katolik kiliselerinde bulunduğuna dikkat çeken Lehmann, Katolik Kilisesi'nin uzun bir süre bu insanlarla barışma yollarını aradığını söyledi. Lehmann, köle işçilerin kiliselerde çalıştırılmalarıyla ilgili araştırmanın sürdürüleceğini ve bu araştırmada sadece kilise arşivlerinden değil, devlet arşivlerinden de yararlanılacağını söyledi.
YAZARLAR
İzzettin Önder
Servet vergisi
Adnan Özyalçıner
Geride kalan
T. Gül Köksal
Kent hakkı bağlamında çocuklar
Ayşen Şahin
Mahsus selamlar
Pınar Öğünç
BAĞLANTILAR-9 | Ticaretten afetlere, güvenlikten tiny house'a konteyner çağı
İsmail Gökhan Bayram
İşlevini arayan alet: Yapay zekâ
Evrensel Bilgin
Gordion Düğümü
Şenay Aydemir
Atış Serbest!
Mustafa Yalçıner
İsrail-İran güç gösterisi nereye varacak?
Nuray Sancar
Vatan millet ıstakoz
Bülent Falakaoğlu
Istakozun faturası!
Ahmet Yaşaroğlu
Çocuklar ve gençler kime emanet?
Adnan Gümüş
Köy Enstitüsü farkı, şehre ve geleneğe uymazlığı: Hümanist, yararcı, bütüncül köy rehberi
Yücel Özdemir
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
