21 Ağustos 2000 21:00
Kararname krizinde 2. raunt
KHK, Cumhurbaşkanı Sezer tarafından dün ikinci kez hükümete iade edildi. Sezer, gerekçesinde, hükümetin bilgi notunu incelediğini belirterek, 'kuvvetler ayrılığı' ilkesine dikkat çekti.
Kararname krizinde 2. raunt
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, memurların işten çıkarılmasını kolaylaştıran kanun hükmündeki kararnameyi ikinci kez iade etti. Gerekçe metninde "Cumhurbaşkanı'nın Anayasa'ya göre iade yetkisi yoktur" eleştirilerine yanıt veren Sezer, Cumhurbaşkanı'na verilen yetkinin sadece KHK'yı yayınlamaktan ibaret olmadığını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden konuya ilişkin olarak yapılan açıklamada "Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer, 605 sayılı kanun hükmünde kararname taslağını Başbakanlık'a geri göndermişlerdir" denildi.
Gerekçe metninden
Başbakanlık'a gönderilen gerekçe metninde Sezer, hükümetin gönderdiği "Bilgi Notu"nu incelediğini belirterek, Anayasa'daki güçler ayrılığı ilkesi ile ilgili şu bilginin altını çizdi: "Anayasa'nın 6. maddesinde, egemenliğin, kayıtsız koşulsuz ulusun olduğu, Türk Ulusu'nun egemenliğini, Anayasa'nın koyduğu esaslara göre yetkili organları eliyle kullanacağı, hiçbir kimse ya da organın kaynağını Anayasa'dan almayan bir devlet yetkisi kullanamayacağı belirtilmiş; yasama, yürütme, yargı organlarının görev ve yetkilerine de 7., 8. ve 9. maddelerinde yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre, Anayasa'da, başlangıç bölümünde de vurgulandığı gibi güçler ayrılığı ilkesi benimsenmiştir. Güçler ayrılığı ilkesine göre, yasama, yürütme ve yargı organları kendi alanlarında ulusa ilişkin egemenliği kullanırlar; birbirlerinin görev ve yetki alanlarına karışmazlar."
Yetki ve görev tartışması
Kanun hükmünde kararnameler yönünden Cumhurbaşkanı'na verilen görev ve yetkinin, yalnızca "yayımlamak"tan ibaret olmadığını vurgulayan Sezer, "Anayasa Koyucu, eğer kanun hükmünde kararnameleri yasalar gibi düşünseydi, kuşkusuz bunları da 'kanunları yayımlamak' kuralı içine alırdı" dedi.
Sezer, "Anayasa'nın 8. maddesinde, yürütme 'yetkisi ve görevi'nin, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasa ve yasalara uygun olarak kullanılacağı ve yerine getirileceği belirtilmiştir. Bu hükümden anlaşılacağı gibi yürütme 'yetkisi ve görevi', Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu'nca birlikte kullanılacaktır. Yürütmenin iki başından birini 'görevli', diğerini 'yetkili' görmek olanaksızdır" dedi.
'Sorumsuzluk' kuralı
Anayasa'nın ilgili maddelerinden ve Anayasa Mahkemesi kararlarından örnekler veren Sezer, bunların Cumhurbaşkanı'nın, parlamenter rejimin gereği sayılan "sorumsuzluk" kuralı uyarınca Bakanlar Kurulu'ndan gelen kararnameleri tartışmaksızın imzalamak zorunda olduğu savını geçersiz kıldığını kaydetti. Sezer, aynı gerekçelerle Cumhurbaşkanı'nın Anayasa'ya ve hukuka aykırı kanun hükmünde kararnameleri ve kararnameleri imzalamak zorunda olmadığını belirtti.
Cumhurbaşkanı'nca imzalanmadığı sürece kararnamelerin geçerlik kazanamayacağını ve yürürlüğe giremeyeceğini önemle vurgulayan Sezer, geçmişte de cumhurbaşkanlarının kanun hükmünde kararnameleri iade ettiğini, ancak bunun bugüne kadar hukuksal bir sorun yaratmadığını ifade etti.
Anayasa'nın ilgili maddelerine göre disiplin kovuşturması ve disiplin cezalarının yasayla düzenlenmesinin öngörüldüğünün altını çizen Sezer, "Anayasa'nın 91. maddesinde suç ve cezalara ilişkin düzenlemelerin kanun hükmünde kararnamelerle yapılamayacağı vurgulanmaktadır" dedi.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa'nın bağlayıcı ve buyurucu kurallarına uyulmasının "keyfi" değil, "hukuki" davranıldığını gösterdiğini belirterek, hukuka saygılı bir devlet yönetiminden beklenenin de bu olduğunu ifade etti.
Bahçeli Başbakanlık'ta
Sezer'in iadesinin ardından MHP Genel Merkezi'ndeki kongre çalışmalarını yarıda kesen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, saat 16.00 sıralarında Başbakanlık binasına geldi. Bahçeli bu sırada gazetecilerin sorularını yanıtlamadı.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, memurların işten çıkarılmasını kolaylaştıran kanun hükmündeki kararnameyi ikinci kez iade etti. Gerekçe metninde "Cumhurbaşkanı'nın Anayasa'ya göre iade yetkisi yoktur" eleştirilerine yanıt veren Sezer, Cumhurbaşkanı'na verilen yetkinin sadece KHK'yı yayınlamaktan ibaret olmadığını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden konuya ilişkin olarak yapılan açıklamada "Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer, 605 sayılı kanun hükmünde kararname taslağını Başbakanlık'a geri göndermişlerdir" denildi.
Gerekçe metninden
Başbakanlık'a gönderilen gerekçe metninde Sezer, hükümetin gönderdiği "Bilgi Notu"nu incelediğini belirterek, Anayasa'daki güçler ayrılığı ilkesi ile ilgili şu bilginin altını çizdi: "Anayasa'nın 6. maddesinde, egemenliğin, kayıtsız koşulsuz ulusun olduğu, Türk Ulusu'nun egemenliğini, Anayasa'nın koyduğu esaslara göre yetkili organları eliyle kullanacağı, hiçbir kimse ya da organın kaynağını Anayasa'dan almayan bir devlet yetkisi kullanamayacağı belirtilmiş; yasama, yürütme, yargı organlarının görev ve yetkilerine de 7., 8. ve 9. maddelerinde yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre, Anayasa'da, başlangıç bölümünde de vurgulandığı gibi güçler ayrılığı ilkesi benimsenmiştir. Güçler ayrılığı ilkesine göre, yasama, yürütme ve yargı organları kendi alanlarında ulusa ilişkin egemenliği kullanırlar; birbirlerinin görev ve yetki alanlarına karışmazlar."
Yetki ve görev tartışması
Kanun hükmünde kararnameler yönünden Cumhurbaşkanı'na verilen görev ve yetkinin, yalnızca "yayımlamak"tan ibaret olmadığını vurgulayan Sezer, "Anayasa Koyucu, eğer kanun hükmünde kararnameleri yasalar gibi düşünseydi, kuşkusuz bunları da 'kanunları yayımlamak' kuralı içine alırdı" dedi.
Sezer, "Anayasa'nın 8. maddesinde, yürütme 'yetkisi ve görevi'nin, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasa ve yasalara uygun olarak kullanılacağı ve yerine getirileceği belirtilmiştir. Bu hükümden anlaşılacağı gibi yürütme 'yetkisi ve görevi', Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu'nca birlikte kullanılacaktır. Yürütmenin iki başından birini 'görevli', diğerini 'yetkili' görmek olanaksızdır" dedi.
'Sorumsuzluk' kuralı
Anayasa'nın ilgili maddelerinden ve Anayasa Mahkemesi kararlarından örnekler veren Sezer, bunların Cumhurbaşkanı'nın, parlamenter rejimin gereği sayılan "sorumsuzluk" kuralı uyarınca Bakanlar Kurulu'ndan gelen kararnameleri tartışmaksızın imzalamak zorunda olduğu savını geçersiz kıldığını kaydetti. Sezer, aynı gerekçelerle Cumhurbaşkanı'nın Anayasa'ya ve hukuka aykırı kanun hükmünde kararnameleri ve kararnameleri imzalamak zorunda olmadığını belirtti.
Cumhurbaşkanı'nca imzalanmadığı sürece kararnamelerin geçerlik kazanamayacağını ve yürürlüğe giremeyeceğini önemle vurgulayan Sezer, geçmişte de cumhurbaşkanlarının kanun hükmünde kararnameleri iade ettiğini, ancak bunun bugüne kadar hukuksal bir sorun yaratmadığını ifade etti.
Anayasa'nın ilgili maddelerine göre disiplin kovuşturması ve disiplin cezalarının yasayla düzenlenmesinin öngörüldüğünün altını çizen Sezer, "Anayasa'nın 91. maddesinde suç ve cezalara ilişkin düzenlemelerin kanun hükmünde kararnamelerle yapılamayacağı vurgulanmaktadır" dedi.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa'nın bağlayıcı ve buyurucu kurallarına uyulmasının "keyfi" değil, "hukuki" davranıldığını gösterdiğini belirterek, hukuka saygılı bir devlet yönetiminden beklenenin de bu olduğunu ifade etti.
Bahçeli Başbakanlık'ta
Sezer'in iadesinin ardından MHP Genel Merkezi'ndeki kongre çalışmalarını yarıda kesen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, saat 16.00 sıralarında Başbakanlık binasına geldi. Bahçeli bu sırada gazetecilerin sorularını yanıtlamadı.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
