Diş protez teknisyenlerinde silikozis tehlikesi
İhsan Tomruk*
SİLİKOZİS KESİNLİKLE ÖNLENEBİLİR!
Silikozisli hastaların tüberküloz hastalığına yakalanma riskleri diğer insanlara oranla daha yüksektir. Silikozis vakalarının da özel bir tedavisi yoktur. Çalışma koşullarının sağlığa uygun bir düzeye yükseltilmesiyle, çalışma alanlarının havalandırılması ve tozlardan yeterince temizlenmesi maden ve tünel işçilerinin bu hastalığa yakalanmalarını önlenmektedir. Diş protez laboratuvarlarında ve diş protez teknisyenlerinde sikikozis son 5 yılda tesadüfen tespit edilmiş, 5 hastadan 2’sinin ölmesi üzerine meslek hastalıkları hastanesi tarafından diş protez laboratuvarları incelemeye alınmıştır. Diğer bazı vakaların incelenmesi ile teknisyenlerin yoğun toksile madde buharına maruz kaldıkları ve kumlama yaptıkları tespit edilmiştir. Tüm illerde yaklaşık bine yakın teknisyenin SFT, PA, AC grafileri istenmiş ve değerlendirme sonucunda yüzde 7 oranında pnömokonyoz tespit edilmiştir. Ölümcül vakaların ve bazı teknisyenlerin değişik göğüs hastalıkları uzmanları tarafından milier TBC tanısı ile takip edildiği ve 10 yıl tedavi aldıkları anlaşılmıştır.
BİNLERCE HASTA TESPİT EDİLMEYİ BEKLİYOR
Ankara Meslek Hastalıkları hastanesinde 385 kişi üstünde yapılan tetkikleri neticesinde 27 diş protez teknisyeninin silikozis hastalığına yakalandığı tespit edilmiştir. Türkiye genelinde yirmi bin diş protez çalışanının tamamının tetkikleri yapıldığında daha binlerce insanın silikozis hastalığı taşıdığı görülecektir. İnsanı ölüme kadar götüren bu hastalığın önüne geçilebilmesi için tüm diş protez çalışanlarının meslek hastalıkları uzmanları tarafından sıkı bir eğitime alınarak bu hastalığın vahameti anlatılmak suretiyle koruyucu tedbirlerin alınması yönündeki tavsiyeleriyle mümkündür. Ayrıca; çalışma ortamlarının havalandırma sistemlerinin kullanılma mecburiyeti getirilmesi ve Sağlık Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı ile sıkı bir denetimle bunun önüne geçilebileceği hijyenik ortamlarda çalışmayan diş protez laboratuvarlarının cezalandırma yönüyle de önüne geçilmesi mümkündür. Çünkü diş protez laboratuvarlarında kullanılan malzemelerin metal, kumlama tozu, kurşun, civa, boya, akril likiti ve parafın erimesi sonucu çıkan gazların bu işte çalışan teknisyenlerin zehirlendikleri özellikle tefsiye, modelaj, kumlama, ölçü ve metal dökümünde çalışan kişilerin daha fazla risk taşıdığı bu kişilerin her 6 ayda bir rutin kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Laboratuvar içinde olduğu kadar laboratuvar dışına da hastalıkları ve tehlikeyi yaydıkları da aşikardır. Çevreye verdiği atık maddelerin zararları da görülmektedir. Bu yüzden acilen binlerce diş teknisyeninin hayati tehlikelerinin önüne geçilmesi için eğitim ve denetime önem verilmesi mutlaktır. Meslek Hastalıkları Hastanelerinin çoğaltılması gerekmektedir. Şu anda Türkiye genelinde 3 tane meslek hastalıkları hastanesi mevcuttur.
‘BEYAZ YAKA DEĞİLİZ'
Pehlivan Motçu (Silikozis hastası diş teknisyeni): 1986’dan bu yana diş teknisyeni olarak çalışıyorum. 2009’da muayene için ilk kez Keçiören’deki Meslek Hastalıkları Hastanesi’ne geldim, slikozis teşhisi koydular. Çalışma koşullarımız yeni düzeltildi ama önceden iyi olmadığı için bu hastalığa yakalandım. Sağlık Bakanlığı denetledikten sonra işyerimdeki çalışma koşulları düzeltildi. Slikozisin tedavisi yok diyorlar. Ciğerlerimize hava veriyorlar, nefes alamıyorum. Çocuklar bizden daha iyi hava üflüyor. 38 yaşında, 2 çocuk babasıyım. Meslek Hastalıkları Hastanesi’ne son üç yılda benim bildiğim en az 300 diş teknisyeni geldi. Genç yaşta ölenler de var. Bizler beyaz yaka olarak görülüyoruz ama durum öyle değil. Sendikamız, hakkımızı savunan bir örgütümüz de yok.
(*) Ankara Diş Protez Teknisyenleri Odası Genel Başkanı
YARIN: ‘Soğan yaprakları gibi dağılmışız’ – Göçmen tarım işçileri sorunlarını anlatıyor.
HAZIRLAYAN: Şiar Can Şener
evrensel.net
Evrensel'i Takip Et