İlk hedef ücretler

İlk hedef ücretler
Sultan Özer
Avrupa Birliği (AB) uyum süreci çerçevesinde çalışma yaşamını yeniden yapılandırmaya hazırlanan hükümetten patronların ilk isteği esneklik konusunda oldu. TÜSİAD ve TİSK özellikle ücretlerin AB'de uygulanmaya çalışıldığı gibi esnek bir biçimde belirlenmesini talep ediyorlar.
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) ile Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK); uluslararası sermayenin Avrupa Birliği ülkelerine dayattığı işçi ücretlerinin düşürülmesi, çalışma saatlerinin artırılması, çalışma hayatının esnekleştirilmesi, ücretlerin "hisse" olarak ödenmesi ve "performans primi"nin Türkiye'de de uygulanmasını istiyor.
TÜSİAD ve TİSK, üyesi oldukları Avrupa Sanayi ve İşverenleri Konfederasyonu (UNICE) tarafından hazırlanan "Avrupa'da Girişimciliğin Özendirilmesi ve Yaygınlaştırılması" adlı raporda, AB üyesi ülkelerde sermayenin işçilere yaptığı dayatmalar çerçevesinde Türkiye'de de yeni düzenlemeler talep ediyorlar.
Rapor, TÜSİAD ve TİSK tarafından Türkçeye çevrilerek aynen yayınlandı. 1999 yılının veri olarak alındığı raporda, "İstihdam Edilebilir İşgücü Sağlamak" başlığı altında işgücü maliyetleri incelenerek, özellikle işçi ücretleri ve ücret dışı sosyal hakların kısıtlanması gerektiği savunuldu.
Avrupa'da da aynı istek
Özellikle ücret dışı işgücü maliyetlerinin Avrupa'da ABD'den yüksek olduğu, işgücü verimliliğinin ise düşük olduğu vurgulanan raporda, yine Avrupa'da işgücü piyasalarının daha az esnek olduğu tespiti yapılıyor. İşgücünü en büyük maliyet unsuru ve en önemli üretim faktörü olarak gösteren raporda, "Rekabetçi işgücü maliyetleri, verimliliğin olduğu kadar, ücretin ve ücret dışı işgücü maliyetlerinin de bir fonksiyonudur" deniliyor.
Raporda, "Esneklik Yaklaşımının Benimsenmesi" başlığı altında toplusözleşmeler hedef alınarak, "Çalışma saatlerini kısıtlayan hükümler ve taraflara hareket imkânı tanımayan dar kapsamlı sözleşmeler gibi genelleştirilmiş ve katı nitelikli yasal düzenlemeler, istihdam yaratılmasını önlemekte ve girişimcilerin işletmelerini esnek yönetimden mahrum etmektedir" görüşü savunuluyor.
"Üye ülkeler, işgücü piyasasını düzenleyen kuralları reforma tabi tutmalıdır. Bu reformlar, şirketlere ve çalışanlara bireysel tercihlerine göre çalışma saatlerini belirleyen ve şirketlerin ihtiyaçlarını ve çalışanların isteklerini dikkate alan sözleşmelere imkân tanıyacak yönde olmalıdır" görüşünün dile getirildiği raporda, çalışma saatlerinin uzatılması, geçici süreli istihdam uygulanması önerileri de getiriliyor.
'Hisse' karşılığı çalışma
"Yenilikçi" olarak nitelendirilen "hisse" ve "performans primi" gibi ücret sistemlerine yönelik sınırlamaların kaldırılması istenen raporda, "Avrupa'da koşullar geliştirilmek isteniyorsa, Avrupa hükümetleri UNICE tarafından belirtilen tüm alanlarda harekete geçmek zorundadır" dayatması yapılıyor.
Toplusözleşmeler döneminde UNICE'nin raporunu yayınlayan TÜSİAD ve TİSK, raporda belirtilen görüş ve öneriler doğrultusunda Türkiye'de acil önlemlere ihtiyaç olduğunu öne sürüyor. Raporun "Sunuş" bölümünde TÜSİAD ve TİSK, "Raporda belirtilen görüş ve önerilerin Türkiye açısından da önem taşıdığına ve başta parlamento ile hükümet olmak üzere, tüm kesim ve kuruluşlar tarafından titizlikle değerlendirilmesi"ni istiyorlar. Bir işaretleriyle grev iptal ettiren sermayenin bu isteklerinin hükümet tarafından dikkate alınarak, yeni yeni saldırıların emekçilere yöneltilmesi ise mücadelenin yükseltilmemesi halinde kaçınılmaz görünüyor.