17 Temmuz 2000 21:00

Kurşun kaplı tarih!

2500 yıllık tarihin 49 yıllığına özelleştirilerek, satılmak istenen Kız Kulesi, restore edilirken tarih tahrip edildi. Kiremit olan kaplaması, artık kurşundan. Ve Kız Kulesi, boyalı basında 'turistik işletme' olarak geçiyor.

Paylaş
Kurşun kaplı tarih!
Rojda İldan
Bir holdingin dokunuşuyla 2500 yıllık tarihi tahrip edilen Kız Kulesi, kurşunla kaplanmış haliyle açılmayı bekliyor. Restore edilirken kültür eserlerini koruma kurulunun uyarılarının dikkati alınmadığı Kız Kulesi, kliması, beton duvarı, kiremitten kurşuna çevrilen kaplamasıyla efsaneleriyle dolu tarihinin kirletildiğini yüzümüze vuruyor.
1995 yılında dönemin turizm bakanı tarafından 'kurtarılmak' istenerek 49 yıllığına bir şirkete kiralanan Kız Kulesi, kısa bir süre sonra 'hizmete' açılacak. Yapı Kullanım İzin Belgesi ve işletme belgesinin alınmasının ardından açılacak olan Kız Kulesi'nin özelleştirilmesine beş yıl önce karşı çıkanlar "Dünyanın bütün dolarları biraraya gelse o tarihi yapıyı yeniden oluşturabilir mi?" demişti.
Mimarlar Odası, Türkiye Yazarlar Sendikası ve Kız Kulesi Derneği, 1995 yılında özelleştirme kararına karşı çıktıklarını duyurdular ve alınan kararın hukuk dışı olduğunu vurguladılar, satılma kararı alınmasından satılmasına ve yapımından şimdiye kadar hep seslerini Kız Kulesi'nden yana kullandılar. Işıl Özgentürk, "Kız Kulesi'ni satmak, ona tecavüz etmektir" diyor.
Artık turistik işletme
Mimarlar Odası ise Kız Kulesi gibi simgesel boyutu olan, doğal ve kültürel bir mirasa, özelleştirme kapsamında para getirici bir araç olarak bakılmaması gerektiğini anlatıyor. Oysa Kız Kulesi'nin tarihi kokusu, sonunda yeşil dolarların kokusuna yenik düştü. Efsane Kız Kulesi, artık "Turistik İşletme" olarak geçiyor kayıtlarda...
Binlerce yıllık "Kız Kulesi"nin değeri, ve kulenin kiralanmasına başından beri karşı çıkanların ne kadar haklı oldukları, sonra anlaşıldı. Restore edilirken ne mimarisine ne de ruhuna sadık kalındı. Gemilere fener, bekçilere kule, hastalara karantina odası, esirlere zindan olan Kız Kulesi'nin şimdiki sahibi buranın kamunun malı olacağını duyurmuştu. Sonra, buranın prestij yeri olduğunu ve Clinton'ların öğle yemeği yiyebileceği kadar nezih bir yer olmasını istediğini söyledi.
Önümüzdeki ay içinde kafeteryası, açık terası, ressam ve müzisyen köşeleri, deniz terası, PTT'si olan dokuz katıyla açılacak olan kulenin mimari yapısında uygun olmayan öğeler de oldukça fazla. Kız Kulesi'ni çevreleyen kayalıklar yapılırken korunmadı, betonlara büründürülerek 300 metrekarelik 'haksız kazanç' sağlandı.
Kuleyi sağlamlaştırmak için yakın tarihte yapılan 30 santimetrelik ek duvarlar yıkıldı, yapı depremde zarar gördü, bunun üzerine yapının çevresi dıştan çelik kuşakla sarıldı.
Bilgisiz ellerde, cahilce işlendi
Kiremit bir kaplama vardı, o kiremit kaplama kurşun kaplama oldu. Mimarlar Odası bu kaplamayı ve diğer işlemleri değerlendirirken "Bilgisiz ellerde, cahilce işlenmiş kız kulesi" tarifini yaptı. Kulenin mimarı, yaptığı bozuklukları şimdi düzeltebileceklerini söylüyor, ama Mimar Şener Özler'in aylar öncesinden sorduğu bir soru bugün yine gündemde: "Dünyanın bütün dolarları biraraya gelse o tarihi yapıyı yeniden oluşturabilir mi?"
ÖNCEKİ HABER

DİSK'te delege oyunu

SONRAKİ HABER

Putin'in Uzakdoğu seferi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...