Tütün tekellerine darbe

Tütün tekellerine darbe
ABD'de uzun süredir kanser hastalarının açtığı davalarla başları belada olan tütün tekelleri, bir darbe daha yediler. Florida'da bir mahkeme, tütün şirketlerinin sigaradan dolayı rahatsızlanan hastalara 145 milyar dolar tazminat ödemesini kararlaştırdı.
İki yıl süren dava boyunca sigara tiryakilerinin avukatlığını yapan Stanley Rosenblatt, mahkemenin 5 saat sonunda verdiği kararın ardınan müvekkillerini kucakladı. Rosenblatt, "Bu bir hesaplaşma günü. Sorun para sorunu değil, bu şirketlere ne olduklarını gösterme sorunuydu. Temyiz aşamasının tamamlanması ve sayıları 700 bine ulaşan hak sahiplerine tazminat ödenmesi için en az 100 yıla ihtiyaç var" diye konuştu. Yargıç Robert Kaye ise mahkeme kararını açıklarken, "Çok fazla sıfır var" dedi.
Marlboro isyanda
Tütün tekelleri ise, mahkeme kararına sert tepki gösterdiler. Marlboro, LM, Salem, Parliament, gibi markaların sahibi Philip Morris şirketini Başkan Yardımcısı William Ohlmeyer, New York'ta yaptığı açıklamada kararı, "her türlü akıl ve izanın dışında" olarak nitelendirdi ve "temyizden mutlaka döneceğini" iddia etti. "Sigara içenlerin, sigaranın zararlarını bilerek bu tercihi yaptıklarını" söyleyen Ohlmeyer, "Karar, yasaları hiçe saymanın açık bir örneğidir" dedi. Ohlmeyer, mahkeme yargıcı Kaye'e de ağır eleştiriler yöneltti. Yargıcın, bizzat davaya taraf olduğunu ve karar kesinleşirse tazminat alacağını ileri süren Ohlmeyer, "yargıcın, jüri seçiminden karara kadar her aşamada çok sayıda hukuki hata işlediğini" öne sürdü. Ohlmeyer, tazminat ödemeye mahkûm edilen 5 sigara şirketinden biri olan Philip Morris'te 13 bin kişi çalıştığını, bunların aileleriyle birlikte önemli bir güç oluşturduğunu anlattı. Diğer şirketlerin avukatları da kararı 'adaletsiz' olarak değerlendirdiler.
Philip Morris'in hesabına 73.96 milyar dolarlık tazminat düşüyor. Camel ve Winston gibi markaların sahibi R.J. Reynolds ise 36.28 milyar dolar, Brown & Williamson 17.59 milyar dolar, Lorillard Tobacco 16.25 milyar dolar, Liggett Group Inc. ise 790 milyon dolar tazminat cezasına çarptırıldı.
Mağdurlar sevinçli
Floridalı sigara tiryakilerinin mahkeme boyunca temsilciliğini yapan Frank Amodeo, kararın sigara şirketlerinin zararlı değilmişcesine sigara pazarlamaya devam etmelerini engelleyeceğini umduğunu söyledi. Orlandolu saat tamircisi Amodeo, yıllarca sigara kullandıktan sonra 10 yıl önce gırtlak kanserine yakalanmış. Yiyecekleri çiğneyemeyen Amodeo, bir pipetle besleniyor. Amodeo, paranın kendisinin yemek yiyişini değiştiremeyeceğini belirtiyor. 29 yıl sigara içtikten sonra akciğer ve beyin kanserine yakalanan Mary Farnan ise kararı "mutlak adalet" olarak tanımladı. Mahkeme salonunu dolduran tiryakiyerin üçüncü temsilcisi Angie Della Vecchia geçtiğimiz yıl yaşamını yitirmişti. 1999 temmuzunda sigara endüstrisinin ölümcül mamüller ürettiğine karar veren mahkeme, geçtiğimiz nisan ayında da üç temsilciye 12.7 milyon dolar tazminat ödenmesine karar vermişti.
Hisseler düştü
Tarihin en yüksek tazminat cezasını ödemeye mahkûm edilen dünyanın sigara şirketlerinin New York Borsası'nda işlem gören hisse senetleri, kararın açıklanmasından sonra büyük bir hızla düşmeye başladı. New York Borsası`nda büyük bir panik yaşandı ve yatırımcılar, ellerinde bulunan sigara şirketlerine ait hisse senetlerini hızla satmaya başladılar. Bunun sonucu olarak Philip Morris şirketinin hisseleri 75 sent, RJR şirketinin hisseleri 1 dolar ve Lorillard şirketinin ana kuruluşu olan Loews şirketinin hisseleri ise 31.25 sent birden değer kaybetti. Brown & Williamson Tobacco şirketinin hisselerindeki düşüşün ise 43.75 sent olduğu bildirildi.