05 Haziran 2000 21:00

Elde sadece 150 ev kaldı

Tarihi Süleymaniye evleri, zamanın yarattığı tahribatın yanısıra, otopark mafyasının çıkarıdğı yangınlarla baş etmeye uğraşıyor. 1975 yılında 2000 olan kayıtlı ev sayısı, bugün sadece 150. Bu binaların yerine inşaat izni verilmediği için yanan binaların arazisi otopark yapılıyor.

Paylaş
Elde sadece 150 ev kaldı
Hacer Yücel
"Bu bina, İstanbul Üniversitesi'nin ve İstanbul Belediyesi'nin Süleymaniye'yi koruma Projesi'nin koruması altındadır". Bu tabelalardan bolca görmek mümkün 7 tepeli İstanbul'un üçüncü tepesine kurulu Süleymaniye'de.
Ancak ne hikmetse bu koruma; evleri kül, ev arazisini de otopark olmaktan kurtaramıyor. Yakılmaktan hasbelkader kurtulan evlerin hali ise içler acısı. Nemden pastan evlerin tahtaları düşmeye başlamış ve içeriyi gösteren gedikler oluşmuş.
Eminönü ilçesi sınırları içindeki Süleymaniye Mahallesi 1977 yılında alınan karar ile toptan "SİT Alanı" ilan edilmiş.
Mimarlar Odası Genel Başkanı Oktay Ekinci'nin bir yazısında, "Böylesine hızlı bir yıpranma ve çökme süreci içindeyken, aynı anda İstanbul'un üzerinde en çok tartışılan ve hatta en çok koruma projesi geleştirilen tarihsel semti olma özelliği taşıyor" dediği Süleymaniye'de, hazırlanan hiçbir proje uygulamaya konmadı.
Sonuç; Anıtlar Yüksek Kurulu 1975 yılı kayıtlarında 2 bin olan tarihi ev sayısı, bugün sadece 150.
Mafyası evler ile ilgili
"Koruma" amaçlı tartışma ve projeler dışında, mahalleye ilgi gösteren kesimlerden biri de otopark mafyası. Süleymaniye evlerini "ortadan kaldırmak" için yaygın olarak kullanılan yöntem kundaklamak. Yakılan evlerin 80'inin yerinde, bugün otoparak kurulmuş olması bir çok soru işaretini de beraberinde getiriyor. Yakılan bazı evlerde de, binasından eser kalmamış kapılara metal plaklarla, "koruma altında olduğu" yazılmış.
SİT alanı kararı gecikti
Bir kaç ay öncesine İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin başlattığı "Süleymaniye Evleri" çalışmasını yürüten danışman, şimdi ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaştırma Bölge Müdürü olan Şimşek Deniz, 1950'lerde başlayan "imar hareketi"nin tarihi çevreyi yoketmeye başladığını söylüyor. Tarihi çevre gözetilmeden geniş caddelerin ve imar uygulamalarının yapıldığını anlatan Deniz, Süleymaniye için 1977 yılında alınan SİT alanı ilan edilmesi kararının da gecikmiş bir karar olduğunu düşünüyor.
Hep proje olarak kaldı
Deniz, bölgede imalat atölyelerinin sayısındaki artış ile birlikte, iş makinaların yarattığı titreşimin de tarihi binaları olumsuz etkilediğini söylüyor. Süleymaniye evleri için o günden sonra yapılan tüm koruma çalışmalarının proje düzeyinde kaldığına dikkat çeken Şimşek Deniz, Anıtlar Yüksek Kurulu binasının da yüzlerce evin yakıldığı Süleymaniye'de olduğu çelişkisini anlayamadığını belirtiyor.
Yakıp otopark yapıyorlar
Süleymaniye'nin merkezi bir yerde olduğunu, imalat ve depolama alanı olarak kullanılması sonucu araç tarafiğinde yoğunluk yaşandığını anlatan Deniz, bölgede otopark ihtiyacı olması dolayısıyla arazi rantı oluştuğunu söylüyor. Bu durumun tarihi evlerin yakılıp, yerlerine otopark kurulması sonucu doğurduğunu vurgulayan Deniz, geçen yıl 4 - 5 evin sabotaj sonucu yandığına bizzat tanık olduğunu da sözlerine ekliyor. Deniz'in tanık olduğu bu kundaklamaların ardından evlerin yerine otopark yapılması çok uzun sürmemiş.
5 yıl içinde yok olacak
Deniz'in dikkat çektiği önemli bir ayrıntı da, itfaiye raporlarında gizli: Bir ev yakılmış, itfaiye gidip söndürmüş, itfaiye gittikten sonra bir daha yakılmış, itfaiye bir daha söndürmüş... Aynı gece içinde üç kez kundaklanan ev, sonunda kül olmuş.
Süleymaniye için biran önce bir şeyler yapılmazsa, kalan evlerin de 5 yıl içinde yok olacağını söyleyen Deniz, İstanbul Üniversitesi'nin Eminönü Belediyesi'nin, İstanbul Büyükşehir Beldiyesi'nin, Tabiat Varlıkların Koruma Kurulu'nun ve kitle örgütlerinin ortak çalışması gerektiğinin altını çiziyor.
Projeler hayata geçirilmeli
Deniz, Süleymaniye'nin canlandırılması için; bölgenin altyapısının yenilenmesi, araç trafiğine kapatılması gerektiğini söylüyor.
Onarım projelerinin hazırlanarak, ev sahiplerine uzun vadeli kredi verilmesi gerektiğini belirten Deniz, artık Süleymaniye için hazırlanan projelerin hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.
ÖNCEKİ HABER

Türk-İş ve Hak-İş'ten gaspa destek

SONRAKİ HABER

Türkiye-İran ilişkileri geriliyor

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...